Sau những lần bị truy quét và tiêu diệt các lãnh đạo đầu não, tổ chức khủng bố IS đang có dấu hiệu hoạt động mạnh trở lại. Bóng ma IS đang trùm lên châu Phi, xâm nhập các điểm bất ổn tại Trung Đông và có khả năng lan tới Nam Á.
IS đang quay trở lại hoạt động ở nhiều khu vực trên thế giới.
“Vương quốc của những bóng ma”
Trả lời phỏng vấn trên kênh France24 mới đây ở thủ đô Amman, Jordan, Quốc vương nước này là ông Abdullah II đã liên tục nhắc đến việc IS đang tái hợp ở phía Đông Nam Syria và Tây Iraq.“Chúng tôi đang phải đối mặt với sự trỗi dậy một lần nữa của IS”- Quốc vương Abdullah II nói. Đồng thời ông Abdullah II nhấn mạnh rằng đó là “vấn đề quan ngại lớn đối với quá trình thiết lập lại hòa bình và ổn định tại khu vực Trung Đông”.
Lo ngại của Quốc vương Abdullah II hoàn toàn thực tế khi từ đầu năm đến nay, lực lượng khủng bố IS đang xuất hiện trở lại ở sát biên giới nước này, tiến hành một loạt các hành động bắt cóc và giết chóc.
Theo tờ Politico, không ai biết chính xác số lượng thành viên IS sau những đợt truy quét của Mỹ và các quốc gia đồng minh trong cuộc chiến chống khủng bố. “Một phần là vì IS không chỉ điều hành những kẻ đánh bom liều chết và các tiểu đoàn chiến đấu. IS còn điều hành một mạng lưới khổng lồ gồm gián điệp, người báo tin, người vận chuyển, lực lượng hậu cần”- tờ này viết…Theo liên minh chống IS, vẫn có khoảng 14.000 tay súng đang hoạt động ở Syria và Iraq mặc dù không ai biết tại sao lại có con số đó và con số đó cao hơn hay thấp hơn so với thực tế.
Lý giải của Politico khi dẫn lời các chuyên gia về phòng chống khủng bố cho thấy: Không ai biết chính xác số lượng thành viên IS, con số trên chỉ là ước đoán và có thể cao hơn rất nhiều vì được bổ sung liên tục bằng các tù nhân trốn ngục.
“Kể cả khi không có tù nhân IS trốn ngục, IS cũng có thể bổ sung thành viên bằng cách tuyển mộ thế hệ tay súng thánh chiến Hồi giáo tiếp theo trong các trại tị nạn rải rác khắp Syria và Iraq”. Dẫn chứng của tờ này cho thấy nguy cơ IS đang lập lại một vương quốc với những bóng ma đang hoàn toàn hiện hữu. “Hiện tại, như khu vực al-Hawl ở Đông Bắc Syria, có 68.000 người sinh sống, trong đó 94% là phụ nữ và trẻ em từng sống trong vùng bị IS kiểm soát. 20.000 trẻ em dưới 5 tuổi, có nghĩa là các em sinh ra sau khi IS đóng chiếm các vùng đất và không biết cuộc sống nào khác ngoài “vương quốc của những bóng ma IS”- một chuyên gia nói với Politico.
Kiếm tiền và dựng thủ lĩnh mới
Ông Amarnath Amarasingam, thành viên Viện Đối thoại chiến lược ở London và là chuyên gia về chống khủng bố, nói: “Lúc trước IS có rất nhiều tiền và hiện nay cũng vậy. Một số bằng chứng gần đây cho thấy những người trung gian được sử dụng để đầu tư tiền vào các ngành kinh doanh hợp pháp như bất động sản. Đây là động thái khá điển hình mà các phong trào khủng bố trước đây thực hiện trong đó có IS”.
Mặc dù IS không còn kiểm soát cả thành phố hay thị trấn nào nữa, nhưng IS vẫn còn đủ tiền để gây bất ổn. “Vương quốc” đã mất sẽ khiến IS tập trung tiền dành cho các dịch vụ hành chính để thực hiện những việc như đánh bom, phát động các cuộc tấn công khủng bố cơ hội.
Không chỉ chuẩn bị về lực lượng và tài chính, việc quan trọng nhất hiện nay là lực lượng này đang tìm cách xây dựng lại đội ngũ lãnh đạo và chỉ huy mạng lưới trên toàn cầu. Vào cuối năm ngoái, Hãng tin Amaq của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) đã thông báo Abi Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi được chọn làm thủ lĩnh mới, thay thế Abu Bakr al-Baghdadi (người bị Mỹ tiêu diệt).
Trong một tuyên bố sau khi được chọn, Al-Qurashi nói “bản thân là hậu duệ thuộc bộ tộc của Nhà tiên tri Mohammed, hối thúc tín đồ hành động theo lời kêu gọi trong thông điệp cuối cùng đưa ra của al-Baghdadi. Mục tiêu cuối cùng của Al-Qurashi nhằm giải cứu các tay súng IS đang bị tù giam và tuyển mộ thêm nhiều thành viên mới. Ngoài ra, Al-Qurashi cũng đe dọa IS sẽ tiếp tục cuộc chiến ở cả Trung Đông lẫn bên ngoài khu vực này.
Đáng chú ý, theo ông Hassan Hassan, một chuyên gia về IS tại Trung tâm Chính sách toàn cầu ở Mỹ, các chiến binh Nhà nước Hồi giáo tự xưng hồi đầu tháng 4/2020 đã thực hiện một số vụ tấn công đáng chú ý ở các tỉnh của Iraq như Kirkuk, Diyala và Saladin. “Việc Tổng thống Donald Trump rút hầu hết quân đội Mỹ ra khỏi Syria vào tháng 10 năm ngoái là một yếu tố quan trọng mở ra cơ hội cho IS thực sự hồi sinh”- ông nói.