Nguy hiểm do áp xe não

Phẫu thuật điều trị áp xe não

Theo giới chuyên môn, có 3 nguyên nhân chính gây áp xe não là: Chấn thương ở đầu mặt cổ; nhiễm khuẩn ở gần não như viêm xoang trán, viêm xoang sàng, viêm tai giữa, viêm xương chũm; nhiễm khuẩn theo đường máu: Khi bệnh nhân mắc các bệnh áp xe phổi, viêm mủ màng phổi, viêm màng trong tim, áp xe gan, viêm tủy xương, viêm bể thận, mụn nhọt…thì từ những ổ bệnh này, vi khuẩn vào máu lên não gây áp xe.

Các loại vi khuẩn gây áp xe não thường gặp là: Trực khuẩn đường ruột, tụ cầu vàng, liên cầu không gây tan huyết, vi khuẩn kỵ khí, nấm, amip. Ổ áp xe có thể ở các vị trí: ngoài màng cứng, dưới màng cứng và trong não.

Những dấu hiệu phát hiện bệnh

Trên một bệnh nhân đã hoặc đang mắc các bệnh như: Chấn thương ở đầu mặt, viêm xoang, viêm tai, áp xe phổi, viêm mủ màng phổi, viêm tủy xương, viêm bể thận…hoặc ở người không mắc bệnh gì (áp xe não không rõ nguyên nhân), khi bị áp xe não sẽ có các dấu hiệu như sau:
Biểu hiện của hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc: Bệnh nhân sốt cao 380C - 400C, người mệt mỏi. Và hội chứng tăng áp lực nội sọ với các triệu chứng: Nhức đầu, buồn nôn và nôn, có phản ứng màng não với các dấu hiệu cổ cứng, mắt lúc nào cũng nhắm vì sợ ánh sáng nên bệnh nhân thường nằm nghiêng và co gấp đầu gối vào bụng.
Trường hợp áp xe tiểu não thì triệu chứng rầm rộ hơn: Bệnh nhân bị đau đầu dữ dội, nôn nhiều, đi lảo đảo như người say rượu, hai chân dang rộng, sai tầm, lệch hướng; rung giật nhãn cầu, thất điều, bại nửa người. Dấu hiệu tổn thương các dây thần kinh sọ não số VII, VIII, III, II, với triệu chứng : co giật động kinh cục bộ, khó nói hoặc mất tiếng. Lúc đầu bệnh nhân bị kích thích, vật vã, kêu la vì đau, sau tri giác xấu dần, nằm im, mất định hướng, lú lẫn, bán hôn mê và hôn mê, tử vong nếu không điều trị kịp thời.
Trường hợp áp xe ngoài màng cứng hoặc dưới màng cứng, khi ấn hoặc gõ lên vùng xương viêm bệnh nhân rất đau. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm màng não mủ, vỡ áp xe, tụt kẹt não...
Các triệu chứng xét nghiệm: bạch cầu tăng cao, tốc độ máu lắng tăng cao, dịch não tủy hơi đục, có tế bào mủ…Chụp x-quang thấy hình ảnh giãn đường khớp, mòn mỏm yên do tăng áp lực nội sọ. Chụp cắt lớp vi tính có thể xác định được vị trí, kích thước của ổ áp xe.

Phương pháp điều trị

Việc điều trị chủ yếu là phẫu thuật để chọc hút, dẫn lưu mủ, lấy toàn bộ bọc áp xe não. Đối với các ổ áp xe nhỏ và ở sâu, áp xe não đã vỡ gây viêm màng não mủ lan tràn, hoặc bệnh nhân quá yếu không cho phép phẫu thuật thì phải dùng kháng sinh mạnh, có hoạt phổ rộng, hoặc phải dùng phối hợp nhiều kháng sinh.
Công tác chăm sóc bệnh nhân rất quan trọng để nâng cao thể trạng chống đỡ bệnh tật. Do bệnh nhân bị hôn mê hoặc bán hôn mê, nằm mãi một tư thế nên rất dễ bị loét. Vì vậy người chăm sóc phải chú ý trở người cho bệnh nhân phòng chống loét do tỳ đè.

Cách phòng bệnh

Áp xe não là một bệnh rất nặng, tỉ lệ tử vong cao, đến trên 80% số bệnh nhân, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy việc phòng bệnh trở nên rất quan trọng.
Muốn phòng bệnh, cần thực hiện các biện pháp phối hợp như sau: Điều trị tích cực các bệnh là nguyên nhân gây áp xe não nói trên. Chăm sóc răng miệng với việc chải răng ngày 2- 3 lần: buổi sáng khi ngủ dậy và sau các bữa ăn, để hạn chế nhiễm khuẩn tai mũi họng và răng miệng. Luôn luôn đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông để phòng chấn thương đầu mặt. Sử dụng trang bị bảo hộ lao động trong các ngành nghề như thợ xây, thợ mộc, công nhân vận hành máy móc…để phòng tránh tai nạn chấn thương.