Khi bán xong sản phẩm ở các dự án bất động sản, các công ty môi giới địa ốc nhận phí, hoa hồng và thoát khỏi dự án. Thậm chí, một số công ty đã giải thể trước khi dự án mà họ tư vấn cho khách hàng bàn giao. Vấn nạn này dẫn tới câu chuyện, khi xảy ra tranh chấp, khách hàng gần như không thể đòi quyền lợi từ đại lý tư vấn.
Khi “nhà môi giới” rũ bỏ trách nhiệm
Thời gian gần đây, trên các phương tiện truyền thông đại chúng liên tục xuất hiện các thông tin “Vinaland ra mắt 295 căn hộ tại quận 7”, “Vinaland giới thiệu dự án Viva Plaza”…Dự án này có vị trí tại đường Nguyễn Lương Bằng (quận 7) được giới thiệu do Vinaland làm chủ đầu tư, quy mô cao 23 tầng, cung cấp 295 căn hộ ra thị trường, với diện tích linh hoạt từ 45 m2 đến 75 m2.
Dự án này vào năm 2015 có tên gọi khác là “Vinaland Tower”, vốn chưa cấp giấy phép xây dựng nhưng đã mở bán và huy động vốn từ khách hàng. Dự án sau đó không thể triển khai thì vào năm 2017 lại được gắn tên gọi “Saigon South Plaza”, được Công ty cổ phần CTK Land tư vấn môi giới bán cho nhiều khách hàng với giá 1,5-1,7 tỷ đồng mỗi căn hộ.
Tuy nhiên, nhiều năm qua chủ đầu tư Vinaland liên tiếp xảy ra tranh chấp, kiện tụng nội bộ công ty dẫn tới việc hàng trăm khách hàng đã đóng 45% giá trị căn hộ ký hợp đồng mua bán với ông Trần Bình Long (chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc), vẫn phải khốn đốn đi đòi quyền lợi vì dự án chậm tiến độ nhưng chưa được giải quyết.
Tương tự, Dự án Kingsway Tower (Chung cư Nam An) tại số 219 đường số 5, phường Bình Hưng Hoà, quận Tân Bình được chủ đầu tư là Công ty TNHH Siêu Thành công bố ra thị trường vào tháng 3/2017, trong đó, đơn vị phân phối chính thức là Khương Thịnh Real, Sàn Vina House, Sàn An Gia Real, VietLand…
Theo hợp đồng mua bán, Công ty Siêu Thành phải xây dựng hoàn thiện Dự án, bàn giao nhà tại dự án Kingsway Tower cho khách hàng vào quý I/2019. Tuy nhiên, đến nay dự án chỉ mới hoàn thành đến giai đoạn cất nóc và đang dừng thi công.
Thậm chí khách hàng còn phát hiện một căn hộ bán cho nhiều người, nhưng hiện nay trụ sở công ty chủ đầu tư đã đóng cửa và khách hàng không liên lạc được từ tháng 3/2020. Trong khi đó liên lạc với các môi giới đã tư vấn sản phẩm cho mình trước đó khách hàng cũng không đòi được quyền lợi nào.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM cho rằng, công ty môi giới là những mắt xích tham gia vào quá trình giao dịch một bất động sản, cụ thể là thúc đẩy, dẫn dắt các bên liên quan, gồm chủ đầu tư, khách hàng, ngân hàng… vào những giao dịch mua bán.
Trong khi, bất động sản là loại hàng hóa có giá trị lớn, có thể gây ra những hậu quả lớn nếu thông tin mà môi giới đưa ra không chính xác, pháp lý không đảm bảo. “Trên thị trường có một số công ty môi giới giao quyền luôn cho sales (người môi giới bán hàng- PV) thay mặt ký phiếu nhận tiền giữ chỗ từ khách hàng, nhưng người đó lại không có văn bản uỷ quyền đúng pháp luật. Khi bị khách hàng khiếu kiện, khiếu nại họ sẵn sàng sa thải nhân viên đó, cho nên khách hàng khó lòng mà đòi quyền lợi”, ông Châu đánh giá.
Theo Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, hiện nay, khi xét xử các vụ án liên quan đến bất động sản, chỉ xử lý đến chủ đầu tư, chứ những người tham gia, dẫn dắt khách hàng là người môi giới thì chưa bị xử lý, điều này cũng là một phần lý do khiến các đơn vị môi giới làm bừa.
Khách hàng khó đòi quyền lợi từ “nhà môi giới”
Ông Hải, một khách hàng mua căn hộ tại Dự án Kingsway Tower liên quan tới vụ một căn hộ bán cho nhiều người chia sẻ là mua căn hộ dự án này qua sàn môi giới, nhưng hiện nay không đòi được quyền lợi.
Tương tự, nhiều khách hàng mua căn hộ tại Dự án Saigon South Plaza (quận 7) chủ đầu tư Vinaland suốt nhiều năm đòi quyền lợi từ chủ đầu tư chứ môi giới cũng không được gì, một số sales bán hàng giờ đã đổi công việc hoặc thay đổi số điện thoại, khách hàng cũng không biết đâu để tìm.
Theo luật sư Nguyễn Đăng Tư, Đoàn luật sư TP HCM, tại Điều 67 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 (có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2015) quy định về nghĩa vụ của doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, trong đó quy định cung cấp hồ sơ, thông tin về bất động sản do mình môi giới và chịu trách nhiệm về hồ sơ, thông tin do mình cung cấp; bồi thường thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
Ngoài ra, sàn giao dịch bất động sản phải công khai thông tin về bất động sản đưa vào kinh doanh theo quy định tại Khoản 2 Điều 6 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014. Sàn giao dịch bất động sản có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ pháp lý của bất động sản trước khi đưa vào kinh doanh tại sàn, nếu đủ điều kiện giao dịch mới được giới thiệu cho khách hàng.
Sàn giao dịch bất động sản chịu trách nhiệm trước khách hàng và trước pháp luật về thông tin đã cung cấp cho khách hàng. Các hoạt động dịch vụ của sàn giao dịch bất động sản phải được thực hiện thông qua hợp đồng.
“Dù luật đã có những quy định cụ thể cho các công ty môi giới, nhưng rất nhiều sàn giao dịch lại mập mờ thông tin, thậm chí dự án chưa có giấy phép xây dựng vẫn tư vấn bằng mọi chiêu trò, miễn sao có thể dụ được khách hàng xuống tiền”, luật sư Đăng Tư đánh giá.