Nhà nông điêu đứng vì hạn hán

Hạn hán vẫn diễn ra trên diện rộng.

Theo nhận định của Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện tượng El nino kéo dài đã và đang tác động tiêu cực đến đời sống sản xuất của nhiều địa phương trên cả nước. Từ đầu năm đến nay, hạn hán đã xảy ra trên diện rộng khiến cho gần 40.000 ha lúa không thể tiếp tục sản xuất vì thiếu nước.

“Diện tích cây trồng bị hạn lên tới 122.000 ha và hàng chục ngàn người dân bị thiếu nước sinh hoạt” - Cục Trồng trọt đánh giá. Còn tại các khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, người nông dân lo ngay ngáy vì xâm nhập mặn. Theo ông Kỷ Quang Vinh, Chánh văn phòng Biến đổi khí hậu TP Cần Thơ, biến đổi khí hậu giờ đây không còn là kịch bản hay dự báo, mà nó đã thực sự tác động lớn đến đời sống sản xuất, sinh hoạt, mùa màng của người dân các địa phương trên cả nước.

Tại Thái Bình, người dân cho biết, tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn ở vụ đông xuân năm 2014 - 2015 diễn biến vô cùng phức tạp, nhiệt độ trung bình cao hơn hẳn so với mọi năm, ruộng đồng nứt nẻ. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Bình, tổng lượng mưa năm nay rất thấp, chỉ đạt bình quân trên 200mm. Diễn biến xâm nhập mặn bất thường, độ mặn trên các sông chính như sông Hóa, sông Hồng, sông Trà Lý khoảng 1%.

Tại Bắc Giang, theo phản ảnh của người dân ở huyện Sơn Động, nhiều tháng qua, hạn hán, nắng nóng kéo dài, không có mưa khiến cho nhiều hồ nước cạn kiệt, đồng ruộng khô cằn. “Nhiều người dân còn không có đủ nước để sinh hoạt chứ đừng nói nước để tưới cây, trồng lúa” – bà Nguyễn Thị An, một người dân địa phương cho hay.

Tình trạng tương tự cũng đã và đang diễn ra tại Ninh Thuận. Trong vòng 10 năm trở lại đây, năm 2015 này là năm tỉnh Ninh Thuận phải chịu cảnh hạn hán nắng nóng kéo dài và khốc liệt nhất. Số liệu của Cục Trồng trọt cho biết, từ giữa năm 2014 đến nay, lượng mưa trên địa bàn tỉnh này chỉ đạt chưa đầy 330mm, đây là lượng thấp nhất so với các năm.

Còn theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắc Lắc, vụ Đông xuân 2014-2015, tỉnh này thiệt hại xấp xỉ 2.000 tỉ đồng, còn vụ hè thu cũng thiệt hại tới hơn 170 tỉ đồng do hạn hán.

Không chỉ quay quắt vì hạn hán kéo dài, nhiều địa phương còn phải chống chọi với nạn xâm nhập mặn. Thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, đến nay biến đổi khí hậu, hạn hán và xâm nhập mặn đã ảnh hưởng gần 2.000 ha diện tích thả tôm của toàn tỉnh và trên 12.000 ha diện tích trồng lúa. Trong đó, những địa phương nằm ven biển, được xem là ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề nhất.

Cũng theo lý giải của Sở NN&PTNT tỉnh này, năm nay do ít mưa, nắng nóng khô hạn kéo dài, tình trạng xâm thực của nước mặn vào nội đồng, khiến một số vùng ngọt hóa bị mặn tấn công khiến ảnh hưởng nghiêm trọng tới tình hình sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân. Thiệt hại nặng nề nhất là huyện Kiên Lương.

Phòng Kinh tế huyện Kiên Lương cho biết, từ đầu năm đến nay, nắng nóng kéo dài khiến cho độ mặn của nước biển tăng dẫn đến tôm chết hàng loạt, tính đến thời điểm này, toàn huyện Kiên Lương đã bị thiệt hại trên 80 ha tôm do xâm nhập mặn.

Tình trạng xâm nhập mặn do hiện tượng El nino gây ra cũng đang ảnh hưởng nặng nề đến các tỉnh như Cà Mau, Trà Vinh, Bến Tre...

Tại tỉnh Trà Vinh, Sở NN&PHTNT tỉnh cho hay, nước mặn đã lấn sâu vào nội đồng hơn 50 km. So với cùng kỳ năm 2014, độ mặn đã tăng hơn từ 5,6 đến 7,7%o. Còn tại Bến Tre, vào các tháng mùa khô năm 2015, do lượng nước từ thượng nguồn sông Cửu Long đổ về không ổn định dẫn đến tình hình hạn hán, xâm nhập mặn sâu vào nội đồng diễn biến rất bất thường.

Ông Vũ Văn Nam, nông dân huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre cho biết, năm 2015 này, mặn xâm nhập vào đồng ruộng sớm hơn so với mọi năm, độ mặn cũng cao hơn nhiều lần. “Nhiều bà con nông dân chúng tôi phải ngừng gieo cấy, xâm nhập mặn khiến năng suất giảm nặng nề” - ông Nam chia sẻ.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Trung ương, hiện tượng El Nino sẽ còn tiếp tục kéo dài sang năm 2016 gây ra hạn hán và xâm nhập mặn ở hầu hết các địa phương trên cả nước.

Trước thực trạng đó, theo ông Ma Quang Trung, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), do hạn kéo dài, rất nhiều hồ chứa nước đã cạn kiệt, thiếu hụt lượng nước phục vụ cho sản xuất. Chắc chắn, nhiều khu vực sẽ không có nước để sản xuất. Bởi vậy, ông Trung khuyến cáo, người dân phải sử dụng nước thật khoa học, tiết kiệm để có thể còn đủ lượng nước tưới cho vụ Đông - xuân 2015.