Công nghệ

Nhật Bản thành công đưa tàu vũ trụ lên Mặt trăng

Mai Phương (theo AP) • 20/01/2024 10:41

Nhật Bản trở thành quốc gia thứ năm trong lịch sử tới được Mặt trăng khi tàu vũ trụ không có phi hành gia của nước này hạ cánh thành công xuống bề mặt Mặt trăng vào sáng sớm ngày 20/1.

Người dân Nhật Bản theo dõi quá trình của SLIM. Nguồn: AP.

Tuy nhiên, các quan chức không gian cho biết, họ cần thêm thời gian để phân tích xem liệu Tàu đổ bộ thông minh (SLIM) có đạt được nhiệm vụ mục tiêu là hạ cánh chính xác hay không. Họ cũng cho biết, tấm pin mặt trời của tàu đã không tạo ra điện, điều này có thể rút ngắn hoạt động của nó trên Mặt trăng.

Ông Hitoshi Kuninaka, người đứng đầu Viện Khoa học vũ trụ và Du hành vũ trụ, một đơn vị của cơ quan thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA), cho biết, các quan chức không gian tin rằng, các tàu thám hiểm nhỏ của SLIM đã được phóng theo kế hoạch và dữ liệu đó đang được truyền trở lại Trái đất.

Ông Hitoshi Kuninaka phát biểu tại buổi họp báo. Nguồn: AP

Nhưng ông cho biết, pin năng lượng mặt trời của SLIM không tạo ra năng lượng và nó chỉ còn thời lượng pin thêm vài giờ nữa. Ưu tiên hiện nay là tàu thu thập càng nhiều dữ liệu về việc hạ cánh trên Mặt trăng càng tốt.

Nhật Bản là quốc gia thứ 5 trên thế giới, theo sau Mỹ, Liên Xô (cũ), Trung Quốc và Ấn Độ trong việc lên tới Mặt trăng.

Ông Kuninaka tin rằng, chương trình không gian của Nhật Bản ít nhất đã đạt được thành công “tối thiểu”.

Sự hồi hộp hiện trên gương mặt của những người theo dõi quá trình đáp xuống Mặt trăng của tàu vũ trụ Nhật Bản. Nguồn: AP.

Để sứ mệnh được coi là thành công hoàn toàn, các quan chức không gian cần xác nhận xem SLIM có hạ cánh chính xác hay không. Ông Kuninaka cho biết, mặc dù cần thêm thời gian nhưng cá nhân ông cho rằng, tàu vũ trụ đã hạ cánh thành công, dựa trên quan sát dữ liệu về chuyển động của tàu vũ trụ cho đến khi hạ cánh và khả năng truyền tín hiệu của nó sau khi hạ cánh.

SLIM là một tàu vũ trụ hạng nhẹ có kích thước bằng một chiếc xe chở khách. Nó sử dụng công nghệ “hạ cánh chính xác” hứa hẹn khả năng kiểm soát tốt hơn nhiều so với bất kỳ cuộc đổ bộ lên Mặt trăng nào trước đây. Trong khi hầu hết các tàu thăm dò trước đây sử dụng bãi đáp rộng khoảng 10 km, SLIM nhắm tới mục tiêu chỉ 100 mét.

Ông Hiroshi Yamakawa, Chủ tịch JAXA, cho biết, cuộc hạ cánh có độ chính xác như vậy sẽ là lần đầu tiên trên thế giới và sẽ là công nghệ quan trọng cho hệ thống thăm dò không gian bền vững, lâu dài và chính xác.

Ông Yamakawa cho biết, Nhật Bản cần công nghệ này để đảm bảo vị trí của mình và đóng góp vào các dự án không gian quốc tế. Dự án này là thành quả của hai thập kỷ nghiên cứu về công nghệ chính xác của JAXA.

2(1).jpg — Một tên lửa SpaceX Falcon 9, với trọng tải bao gồm hai tàu thám hiểm Mặt trăng từ Nhật Bản và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, cất cánh từ Tổ hợp Phóng 40 tại Trạm Lực lượng Vũ trụ Cape Canaveral ở Cape Canaveral, Fla., vào ngày 11/12/2022. Nhưng sau đó vào tháng 4/2023, tàu vũ trụ của một công ty Nhật Bản đã bị rơi khi cố gắng hạ cánh xuống Mặt trăng.

Nhật Bản hy vọng lấy lại niềm tin cho công nghệ vũ trụ sau một số thất bại. Một tàu vũ trụ do một công ty Nhật Bản thiết kế đã bị rơi trong nỗ lực hạ cánh lên Mặt trăng vào tháng 4/2023 và một tên lửa hàng đầu đã thất bại trong lần phóng đầu tiên vào tháng 3/2023.

JAXA có thành tích hạ cánh khó khăn. Tàu vũ trụ Hayabusa2 được phóng vào năm 2014, đã 2 lần chạm xuống tiểu hành tinh Ryugu dài 900 mét để thu thập các mẫu được đưa về Trái đất.

Việc SLIM hạ cánh thành công, đặc biệt là trên Mặt trăng, sẽ nâng cao vị thế của Nhật Bản trong cuộc đua công nghệ vũ trụ toàn cầu.

Ông Takeshi Tsuchiya, giáo sư hàng không tại Trường Kỹ thuật sau đại học thuộc Đại học Tokyo, cho biết, điều quan trọng là phải xác nhận tính chính xác của việc hạ cánh xuống khu vực mục tiêu.

Những người theo dõi quá trình hạ cánh trên bề mặt Mặt trăng của SLIM. Nguồn: AP.

Ông nói: “Cần phải cho thế giới thấy rằng, Nhật Bản có công nghệ phù hợp để có thể khẳng định đúng đắn vị thế của đất nước trong việc phát triển Mặt trăng. Mặt trăng rất quan trọng từ góc độ khám phá tài nguyên và nó cũng có thể được sử dụng làm căn cứ để đi đến các hành tinh khác, như Sao Hỏa”.

SLIM đang mang theo hai tàu thăm dò tự động nhỏ – phương tiện du hành mặt trăng LEV-1 và LEV-2, mà các quan chức cho rằng đã được thả ngay trước khi hạ cánh.

LEV-1, được trang bị ăng-ten và camera, có nhiệm vụ ghi lại quá trình hạ cánh của SLIM. LEV-2, là một xe rover hình quả bóng được trang bị hai camera, được phát triển bởi JAXA cùng với Sony.