Nhiều ngành chưa triển khai một cửa quốc gia

Hồ Hương• 23/06/2020 08:18

Sáng 22/6, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cùng Tổng cục Hải quan và Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam công bố báo cáo “đánh giá mức độ hài lòng của doanh nghiệp và thời gian thực hiện thủ tục hành chính qua cơ chế một cửa quốc gia”. Theo đó, hiện vẫn còn một số bộ, ngành chưa đảm bảo tiến độ triển khai thủ tục hành chính trên cổng một cửa quốc gia (MCQG).

*Thúc đẩy cơ chế một cửa quốc gia tạo thuận lợi thương mại.*

3 bộ bị chỉ mặt điểm tên

Báo cáo được tổng hợp và phản ánh ý kiến của gần 3.100 doanh nghiệp (DN) trong tổng số 34.000 DN về 12 thủ tục hành chính, dịch vụ công có tần suất thực hiện nhiều nhất (tại thời điểm tiến hành khảo sát vào cuối năm 2019 và hiện nay là 198 thủ tục) trên Cổng thông tin một cửa quốc gia (MCQG).

Những thủ tục trong diện đánh giá thuộc phạm vi quản lý nhà nước của 5 bộ ngành (trong 13 bộ ngành) bao gồm Bộ Công thương, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế.

Theo kết quả khảo sát đa số các chức năng cơ bản trên Cổng MCQG hiện hoạt động tốt. Tỷ lệ DN đánh giá dễ, tương đối dễ thực hiện đối với các tính năng cơ bản như: tạo tài khoản và đăng nhập, xem và in hồ sơ lần lượt là 95% và 93%. Dù vậy, vẫn nhiều bộ, ngành chưa đảm bảo tiến độ triển khai thủ tục hành chính trên Cổng MCQG.

Có 10 trong số 12 thủ tục hành chính ghi nhận thời gian DN phải dành ra cho thực hiện thủ tục đã giảm đi. Số ngày tiết kiệm trong khoảng từ 1 - 3 ngày so với phương thức truyền thống. Đáng chú ý, 8 thủ tục hành chính ghi nhận chi phí giảm đi đáng kể so với phương thức cũ. Song báo cáo cũng chỉ ra, có một tỷ lệ đáng kể DN không nhận thấy thay đổi tích cực trong việc thực hiện thủ tục của Bộ Y tế trên Cổng MCQG so với phương thức cũ.

Chưa hết, theo phản ánh doanh nghiệp thực hiện các thủ tục thuộc Bộ Y tế, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Khoa học và Công nghệ gặp khó khăn hơn so với thủ tục hành chính của các bộ, ngành khác. Hiện vẫn có một tỷ lệ đáng kể DN gặp khó khăn khi sử dụng cổng thông tin, chẳng hạn như 27% DN chưa hài lòng với tình trạng hoạt động thiếu ổn định của Cổng do còn gặp những lỗi kết nối và khoảng 20% DN phản ánh tốc độ xử lý các tác vụ trên Cổng còn chậm. Có 26% DN gặp trở ngại với thủ tục kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu.

Các thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế và cấp số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu của Bộ Y tế có tỷ lệ DN gặp khó khăn trong thực hiện lần lượt ở mức 34% và 29%.

Còn tại Bộ Giao thông Vận tải, hai thủ tục bao gồm “cấp giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu” và “cấp giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe máy chuyên dùng” có tới 28% DN khi thực hiện gặp nhiều khó khăn. Tương tự, có tới 26% DN gặp trở ngại với thủ tục “kiểm tra chất lượng hàng hoá nhập khẩu” của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Nguyên nhân chính của những khó khăn bao gồm: hệ thống xử lý thủ tục của Bộ quản lý chuyên ngành, chưa điện tử hóa hoàn toàn; tình trạng một số DN bị yêu cầu sửa đổi hồ sơ nhiều lần; thời gian các Bộ ngành xử lý hồ sơ của một số DN tương đối lâu.

Cần loại bỏ hiện tượng “bán thủ công”

Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho rằng, việc thực hiện thủ tục hành chính qua Cơ chế MCQG cần phải được triển khai đồng bộ trong thời gian tới: Có nhiều văn bản có thay đổi, nhưng cũng còn rất nhiều văn bản mà những quy định ban hành nó phức tạp, đôi khi có muốn triển khai theo Cơ chế MCQG này cũng khó.

Cộng đồng DN cho rằng các bộ ngành cũng cần triển khai thực chất việc cải cách hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho DN, đồng thời tiếp tục cải thiện tính minh bạch trong cung cấp thông tin tiến độ giải quyết hồ sơ, công khai kết quả giải quyết thủ tục, thống nhất và đơn giản hóa các biểu mẫu, giấy tờ dễ hiểu với DN và thực hiện chia sẻ dữ liệu giữa các bộ ngành trong giải quyết thủ tục cho DN…

Muốn làm được điều này, các bộ ngành cần phải áp dụng triệt để việc ứng dụng công nghệ thông tin. Cần loại bỏ triệt để hiện tượng “bán thủ công” trong giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng. Qua đó, tránh tình trạng mặc dù có khai báo điện tử, nhưng DN vẫn phải nộp hồ sơ giấy.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI đề xuất thời gian tới cần cải thiện chức năng và sự vận hành của Cổng thông tin một cửa quốc gia đó là khắc phục những trục trặc về đăng ký và sử dụng chữ ký số; nâng cấp các chức năng giải đáp vướng mắc cho DN khi giải quyết thủ tục hành chính; bổ sung các dịch vụ giá trị gia tăng hỗ trợ DN.