Những công trình trái phép tồn tại đến bao giờ?

Những công trình trái phép “bền vững” cùng năm tháng

Năm 2011, Công ty TNHH Thiên Phú (DN Thiên Phú) được Công ty An Thái chuyển nhượng lại khu đất thuê 50 năm thuộc dự án cảng bốc dỡ hàng hóa thủy nội địa và sửa chữa, đóng mới tàu thuyền tại ngã 3 sông Đáy - sông Hoàng Long. Sau đó, DN Thiên Phú đã tự ý xây dựng trái phép nhà xưởng, cầu cảng, nhà điều hành, lắp đặt trạm trộn bê tông và tập kết vật liệu ngay ở bãi sông. Việc xây dựng các công trình này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thoát lũ và bảo vệ hành lang an toàn đê.

Ngày 20/7/2018, Đoàn kiểm tra của Tổng cục Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã kiểm tra, lập biên bản chỉ ra nhiều vi phạm gồm: Xây dựng 2 cầu cảng trên bãi sông chưa được cấp phép; xây dựng nhà xưởng, nhà điều hành trên bãi sông với diện tích 1.000m2; tập kết vật liệu cát, đá trên bãi sông: cát 1.500m3, đá 600m3 không có giấy phép; lắp đặt trạm trộn trên bãi sông không có giấy phép…

Ngày 13/8/2018, UBND huyện Gia Viễn có văn bản yêu cầu UBND xã Gia Trấn phối hợp với các đơn vị chức năng vận động DN Thiên Phú tự tháo dỡ và di dời công trình ra khỏi bãi sông. Nếu DN cố tình không chấp hành thì UBND xã và các lực lượng lập phương án, sử dụng phương tiện tiến hành giải tỏa những vi phạm xong trước ngày 10/9/2018. Tuy nhiên, hết thời hạn trên, những công trình vi phạm vẫn tồn tại.

Đến ngày 20/12/2018, ông Vũ Nam Tiến - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tỉnh Ninh Bình có báo cáo về việc xử lý vi phạm pháp luật về đê điều khu vực thượng, hạ lưu cầu Gián Khẩu. Trong văn bản nêu rõ, DN Thiên Phú còn một số hạng mục xây dựng vi phạm chưa tháo dỡ, di chuyển ra khỏi khu vực sông. Về phương án xử lý, Sở NNPTNT đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình chỉ đạo UBND huyện Gia Viễn kiên quyết xử lý dứt điểm các vi phạm còn tồn tại, vận động tự giải tỏa, có kế hoạch xây dựng phương án cưỡng chế đối với những vi phạm kéo dài theo quy định của pháp luật. Tuy vậy, cũng như văn bản của UBND huyện Gia Viễn, đến nay, những phương án này vẫn chưa được thực hiện.

DN bất hợp tác khi bị lập biên bản

Ông Nguyễn Xuân Thành - trưởng thôn 1, xã Gia Trấn cho biết ông nhận được nhiều phản ánh của nhân dân về tình trạng ô nhiễm, khói, bụi xả ra từ từ hoạt động của trạm trộn bê tông Thiên Phú. Năm 2016, hơn 50 hộ dân trong thôn đã ký tên, gửi kiến nghị lên UBND tỉnh Ninh Bình và Bộ NNPTNN về việc DN Thiên Phú xây dựng nhiều công trình trái phép trên đất thuê 50 năm, gây ảnh hưởng đến khu dân cư. Sau đó, UBND tỉnh Ninh Bình đã có công văn giao Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Gia Viễn và các phòng, ban kiểm tra nhưng sau cùng tất cả chỉ dừng lại ở đó.

Đến năm 2019, người dân thôn 1 tiếp tục có kiến nghị lên UBND huyện Gia Viễn nhưng không nhận được bất cứ câu trả lời chính thức nào.

Tháng 4/2021, tại trạm trộn bê tông của DN Thiên Phú bị vỡ ống khói, vụ việc này làm cả khu dân cư thôn 1 chìm trong “sương mù” dày đặc. Đến ngày 17/5/2021, sau gần 1 tháng xảy ra sự việc, UBND tỉnh Ninh Bình mới có quyết định xử phạt 130 triệu đồng đối với lỗi thực hiện không đúng và lỗi không thực hiện một trong các nội dung tại Đề án bảo vệ môi trường của DN Thiên Phú.

Ngày 20/4/2023, UBND xã Gia Trấn có văn bản báo cáo số 22 gửi UBND huyện Gia Viễn về hoạt động của trạm trộn bê tông Thiên Phú. Theo đó, vào tối ngày 18/4/2023, UBND xã phát hiện trạm trộn lén lút hoạt động nên đã chỉ đạo các lực lượng kiểm tra, xác minh nhưng phía DN Thiên Phú bất hợp tác. Trong văn bản này nêu rõ, sau khi hoàn thiện việc lập biên bản vi phạm, phía UBND xã yêu cầu đại diện đơn vị ký vào nhưng hiện trường chỉ có toàn công nhân, khi điện thoại cho lãnh đạo công ty thì không được, yêu cầu công nhân ký vào thì họ bất hợp tác.

Ông Nguyễn Xuân Hà - Chủ tịch UBND xã Gia Trấn thừa nhận: Từ khi DN Thiên Phú về hoạt động tại địa phương rồi xây dựng trạm trộn, nhà xưởng chế biến gỗ… trái phép đã khiến chính quyền rất đau đầu và mệt mỏi.

“Việc DN An Thái chuyển nhượng dự án cho DN Thiên Phú là do UBND tỉnh đồng ý, nên việc quyết định cưỡng chế tháo dỡ thì phải do tỉnh trực tiếp chỉ đạo mới được. Từ ngày DN Thiên Phú về hoạt động tại địa phương, chúng tôi rất mệt mỏi vì điều tích cực chưa thấy đâu mà việc tiêu cực thì đã rõ. Mỗi năm, người dân ở đây kiến nghị về hoạt động gây ô nhiễm của đơn vị này rất nhiều lần và xã cũng lập biên bản, báo cáo UBND huyện nhưng cũng không cưỡng chế tháo dỡ được do không đủ thẩm quyền. Tới đây, rất mong UBND tỉnh có hướng chỉ đạo để tháo dỡ các công trình vi phạm của DN Thiên Phú, trả lại cuộc sống yên bình cho người dân” - ông Hà nói.

Ngày 5/7/2021, Báo Đại Đoàn Kết cũng đã có bài viết “Bất lực trước trạm trộn bê tông không phép”, phản ánh việc DN Thiên Phú tự ý xây dựng trạm trộn bê tông và các công trình trái phép trên diện tích hàng nghìn m2. Sau bài phản ánh gần 2 năm, khi quay trở lại, chúng tôi vẫn không thấy có bất kỳ sự thay đổi nào và chính quyền các cấp của tỉnh Ninh Bình cũng không tháo dỡ được bất kỳ hạng mục nào.