Gửi bình luận
Thứ Sáu, 18/4/2025
Hiện nay có nhiều cuộc thi do các đơn vị khác nhau tổ chức, tạo cơ hội tham gia đa dạng các sân chơi cho người học. Tuy nhiên, do không tìm hiểu kỹ thông tin hoặc thiếu rõ ràng khi công bố thông tin từ ban tổ chức cuộc thi tới phụ huynh gây ra những bức xúc trong dư luận.
Phụ huynh bị cuốn bởi các kỳ thi
Thực tế quá nhiều cuộc thi dẫn đến không ít phụ huynh nhầm lẫn vì tên gọi... na ná nhau. Chẳng hạn, với nguyện vọng cho con xét tuyển vào lớp 6 Trường THCS Chu Văn An (huyện Thanh Trì, Hà Nội), nhiều phụ huynh trên địa bàn đã tìm hiểu về tiêu chí cộng điểm hàng năm của trường. Như thông báo tuyển sinh năm học 2024-2025, trong số các giải thưởng được trường xét có cuộc thi Tin học trẻ nên một số phụ huynh đã đầu tư cho con học thêm tin học ngoài nhà trường để tham gia. Tuy nhiên, trước đó, có cuộc thi Tài năng Tin học trẻ Quốc tế diễn ra với các vòng loại từ cấp trường, cấp quận/huyện/thị xã đến cấp thành phố nên không ít phụ huynh đã nhầm lẫn đăng ký và nộp lệ phí cho con tham gia. Nhưng đến khi xét giải, phụ huynh mới ngã ngửa vì ở vòng cấp trường, 10 thí sinh đạt kết quả cao nhất sẽ được nhận chứng nhận của công ty tổ chức là IIG Việt Nam. Chỉ những thí sinh đạt từ 900 điểm trở lên được nhận Giấy chứng nhận tham dự và đạt kết quả tốt vòng thi cấp quận huyện/thị xã từ phòng Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) và IIG Việt Nam nhưng cũng không xét giải. Chỉ đến cấp thành phố cuộc thi mới xét giải với tổng 56 - 60 giải thưởng cho học sinh từng cấp tiểu học, THCS, THPT. Như vậy, với mục tiêu tham gia cuộc thi để xét giải cộng điểm vào Trường THCS Chu Văn An, phần lớn học sinh sẽ không đạt được vì tối đa mỗi quận huyện chỉ chọn 10 học sinh tham dự cấp thành phố.
Với cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 20 (năm 2024), một số phụ huynh phản ánh mặc dù con tham gia và đạt giải cao nhưng lại không nhận được bằng khen từ Bộ GDĐT theo như quảng bá tại thể lệ cuộc thi cũng như thông tin được công bố tại lễ tổng kết và trao giải cuộc thi.
Cụ thể, trong thể lệ cuộc thi do Liên hiệp Các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam ban hành có nội dung: “...các tác giả đoạt giải đặc biệt, giải nhất sẽ được Bộ GDĐT xét tặng Bằng khen”. Bên cạnh đó, tại Lễ tổng kết và trao giải cuộc thi diễn ra vào ngày 2/11/2024, đại diện ban tổ chức có nêu thông tin 1 đề tài đạt giải đặc biệt và 05 đề tài đạt giải nhất năm 2024 sẽ được nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ GDĐT. Điều đáng nói, trong 19 năm qua khi cuộc thi được tổ chức, Bộ GDĐT đều có cấp bằng khen cho các giải cao của cuộc thi với khoảng 600 học sinh được cấp bằng khen từ năm 2004 đến năm 2023. Riêng năm 2023, Bộ GDĐT đã cấp 30 bằng khen cho các học sinh có đề tài đạt giải nhất, giải đặc biệt.
Minh bạch các cuộc thi, phụ huynh tìm hiểu kỹ
Chị Thanh Thúy (Khu đô thị Đại Kim, quận Hoàng Mai, Hà Nội) có con đang học tại Trường Liên cấp THCS, Tiểu học tư thục Ngôi Sao Hà Nội (Hà Nội) cho biết, mỗi năm trung bình con nhà chị tham gia hơn 30 cuộc thi, trong đó phần nhiều là cuộc thi có phí khoảng từ 250 nghìn đồng đến 450 nghìn đồng. “Thông thường sẽ mất lệ phí thi ở vòng loại thôi còn vào đến vòng chung khảo các con sẽ không phải nộp phí nữa. Cô giáo cũng giới thiệu một số cuộc thi tổ chức ở nước ngoài nữa nhưng gia đình không có điều kiện tham gia nên thôi” - chị Thúy chia sẻ và cho biết, dù không áp lực và cũng không ôn luyện riêng cho từng kỳ thi vì chương trình học hàng ngày của các con đã rất toàn diện rồi nhưng việc tham gia thi nhiều như vậy cũng khá tốn tiền. Nhưng nếu gia đình không cho con tham gia thi, hoặc thi không được giải thì sẽ có nguy cơ bị loại ra khỏi lớp chọn vốn có mức cạnh tranh rất khốc liệt. Những bạn được giải từ các lớp khác, trường khác có thể sẽ “thế chỗ” của những học sinh đó.
Trên thực tế, khi học sinh đăng ký tham gia các cuộc thi do các đơn vị khác nhau tổ chức, bên cạnh yếu tố cọ xát, học hỏi, thi lấy kinh nghiệm… thì không ít em sử dụng kết quả các cuộc thi này để xét tuyển vào các trường điểm, trường hot. Do mức độ cạnh tranh vào các trường hot luôn rất khốc liệt nên nhiều phụ huynh gia tăng cơ hội trúng tuyển cho con em mình bằng cách tham gia các cuộc thi được trường đó công nhận dù chi phí cho các cuộc thi không hề thấp, chưa kể mất thời gian, công sức ôn luyện của học sinh và gia đình. Vì vậy, phụ huynh đều mong muốn kết quả được công nhận, xứng đáng với công sức các con bỏ ra. Những thay đổi vào phút chót kiểu như cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc năm 2024 khiến phụ huynh bức xúc là điều có thể lý giải, nhất là khi cuộc thi được công bố rầm rộ, tổ chức tuyển chọn bài bản qua từng cấp.
Bộ GDĐT từng có văn bản yêu cầu rà soát toàn bộ các cuộc thi trong trường học với chủ trương tinh giảm các cuộc thi để đảm bảo chất lượng và hiệu quả; đáp ứng mục tiêu phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh. Đồng thời, trong hướng dẫn thực hiện Công văn 5814 về việc tổ chức các cuộc thi dành cho học sinh phổ thông từ năm học 2017-2018, cũng nêu rõ các cuộc thi cấp quốc gia cũng như Công văn số 1006 ngày 8/4/2024 của Sở GDĐT Hà Nội có kèm theo phụ lục danh sách các cuộc thi do Bộ GDĐT tổ chức hoặc phối hợp tổ chức cho học sinh cấp THCS và THPT. Đây là các căn cứ quan trọng để phụ huynh tham khảo trước khi quyết định đăng ký cho con tham gia bất kỳ cuộc thi nào.