Nỗi lo ngộ độc rượu trong mùa cao điểm du lịch

Tiềm ẩn nguy cơ

Mùa du lịch cao điểm không chỉ là thời gian để du khách tận hưởng kỳ nghỉ mà còn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc rượu gia tăng, đặc biệt tại các điểm du lịch đông đúc.

Thực tế những năm gần đây cho thấy nhiều vụ ngộ độc rượu nghiêm trọng xảy ra tại các khu du lịch, từ nhà hàng ven biển, quán nhậu vỉa hè đến các homestay, khu nghỉ dưỡng. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc tiêu thụ rượu kém chất lượng, không rõ nguồn gốc hoặc bị pha trộn cồn công nghiệp methanol—một chất độc có thể gây mù lòa, suy đa tạng, thậm chí tử vong.

Theo báo cáo của các cơ quan y tế, tình trạng ngộ độc rượu có xu hướng gia tăng vào các dịp lễ, Tết và mùa du lịch. Nhiều du khách do chủ quan hoặc thiếu thông tin nên dễ dàng sử dụng các loại rượu không được kiểm soát về chất lượng…

Trong các vụ ngộ độc đã được ghi nhận, không ít trường hợp diễn ra theo hình thức tập thể, khi du khách uống rượu trong bữa tiệc nhóm hoặc tại các nhà hàng đông khách…

Mới đây, 6 trường hợp khách du lịch tại Ninh Thuận đã phải cấp cứu, điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy nghi ngờ ngộ độc methanol do uống 1 loại rượu trái cây mang nhãn hiệu K.T được sản xuất tại Tiền Giang. Trong đó, 1 người đã tử vong do ngộ độc methanol mức độ nặng, biến chứng toan chuyển hóa, tổn thương đa tạng, phù não lan tỏa gây tụt não, trụy hô hấp tuần hoàn.

Dù các cơ quan chức năng đã tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm, nhưng việc kiểm soát nguồn gốc và chất lượng rượu vẫn còn nhiều thách thức. Ngộ độc rượu không chỉ là vấn đề an toàn thực phẩm mà còn là lời cảnh báo đối với thói quen tiêu dùng của du khách.

Theo Cục An toàn thực phẩm, ngộ độc rượu xảy ra khi một người uống quá nhiều rượu ethanol trong thời gian ngắn hoặc uống rượu kém chất lượng có chứa độc chất methanol (cồn công nghiệp). Ngộ độc rượu là một trong những nguyên nhân gây rối loạn tâm thần, tai nạn giao thông, tử vong,…

Rượu có thành phần chính là ethanol, với công thức hóa học C2H5OH, trong khi rượu methanol có công thức hóa học CH3OH. Hai loại rượu này đều được lên men và chưng cất.

Tuy nhiên, nếu như rượu ethanol lên men từ tinh bột hoặc đường thì rượu methanol lại lên men từ nguyên liệu có chứa cellulose (gỗ). Methanol có trong rượu là một chất cực độc.

Methanol thường được sử dụng trong đời sống để làm dung môi trong chất tẩy rửa sơn, nước rửa kính, mực in máy photo,…

Ngộ độc rượu xảy ra khi uống quá nhiều rượu ethanol trong thời gian ngắn hoặc do uống quá nhiều rượu có độc chất methanol dẫn đến lượng cồn trong máu quá nhiều.

Lúc này gan không kịp đào thải ra ngoài sẽ tổn thương tế bào gan, các bộ phận ở não ngừng hoạt động, kèm các biến chứng nguy hiểm như nghẹt thở, động kinh, hạ thân nhiệt, nhịp tim không đều, thậm chí tử vong.

Xử trí ra sao khi ngộ độc rượu?

Cũng theo Cục An toàn thực phẩm, rượu methanol dễ gây ngộ độc hơn vì sản phẩm chuyển hóa của methanol là acid formic rất độc, đây cũng là tác nhân lớn làm ngộ độc rượu gây tổn thương đến các tế bào ở mắt và não.

Dù không chứa độc tính như rượu methanol, rượu ethanol cũng gây ngộ độc khi uống quá nhiều trong thời gian ngắn, hay lạm dụng rượu trong thời gian dài. Người bị ngộ độc rượu sẽ có các triệu chứng bao gồm:

Da hơi xanh, hoặc tím đặc biệt vùng xung quanh môi và móng tay. Lú lẫn, phản ứng chậm, không thể đi lại.

Khó khăn trong việc duy trì ý thức; Hạ thân nhiệt; Nói không rõ, nói ngọng; Nôn mửa; Thở chậm, thở không đều.

Trong tình trạng nghiêm trọng người bệnh có thể co giật, hôn mê, nghẹt thở, tổn thương não và tử vong.

Đi tiểu tiện không kiểm soát; Cơ thể có mùi rượu nồng; Đau bụng, chướng bụng; Tê yếu một bên tay, chân hoặc mặt...

Khi phát hiện ai đó có các triệu chứng như trên, cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời, tránh các biến chứng nặng xảy ra.

Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, BS. Lê Văn Thiệu, Khoa nhiễm khuẩn tổng hợp (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết, việc uống rượu bình thường cũng đã có thể gây ngộ độc nếu sử dụng nhiều rượu trong một khoảng thời gian ngắn. Còn với các loại rượu không rõ nguồn gốc, xuất xứ mà trong thành phần có các loại cồn công nghiệp, cồn pha, sử dụng hóa chất,… sẽ dẫn đến tình trạng ngộ độc cấp, nặng hơn và nguy hiểm hơn rất nhiều so với ngộ độc rượu thông thường.

Biểu hiện của ngộ độc cấp tính, ở liều thấp có thể gây hưng cảm, kích thích, mất điều hòa cảm xúc… Nặng hơn có thể dẫn đến hôn mê, ức chế nhịp tim, điều hòa hơi thở yếu, huyết áp tụt, các triệu chứng có thể giống với hạ đường huyết do methanol gây tổn thương và ức chế sản xuất insulin.

Ở khoảng thời gian lâu hơn, bệnh nhân có thể có những rối loạn về thần kinh như nhìn mờ, đồng tử giãn, mạch nhanh, thậm chí co giật. Khi có các triệu chứng tiểu ít, vô niệu, bệnh nhân có thể tử vong. Đối với các trường hợp này sẽ phải nhập viện và lọc máu…

Khi xuất hiện các triệu chứng ngộ độc rượu, BS Thiệu hướng dẫn: Đầu tiên cần phải tăng thải độc cho bệnh nhân, có thể qua đường hô hấp, qua da và qua đường tiểu để làm giảm nồng độ cồn trong máu. Khi xuất hiện các triệu chứng nặng hơn, cần đưa bệnh nhân đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được xử lí kịp thời.