Nóng chuyện trường chuyên

Trước những quan tâm từ dư luận, xoay quanh các quan điểm trái chiều về hệ thống trường chuyên thời gian qua, ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Trung học cho biết, Luật Giáo dục hiện hành quy định trường chuyên là những trường thành lập ở cấp THPT dành cho học sinh có thành tích học tập xuất sắc nhằm phát triển năng khiếu và một số môn học. Trường chuyên được xây dựng trên cơ sở đảm bảo giáo dục phổ thông toàn diện, tạo nguồn đào tạo nhân tài, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Các trường chuyên được ưu tiên về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, ngân sách...

Theo ông Thành, từ năm 2010, Thủ tướng đã phê duyệt quyết định phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010-2020, gọi là Đề án 959. Trường chuyên trước hết phải là trường thực hiện chương trình giáo dục phổ thông của Bộ GDĐT, dựa trên nền giáo dục đại trà tốt sau đó mới phát triển giáo dục mũi nhọn để phát triển tài năng học sinh. Theo luật hiện nay, chỉ có các trường THPT chuyên mà không có hệ THCS chuyên. Do đó, hiện nay một vài trường THPT có thành lập các trường THCS như hệ thống Trường THCS Trần Đại Nghĩa, Amsterdam đều không phải trường chuyên.

Vậy tiêu chí đánh giá nào để đánh giá về chất lượng trường chuyên hiện nay? Ông Thành cho rằng: Trong những năm gần đây, các thí sinh dự thi các kỳ thi quốc tế, có cả phần thực hành và lý thuyết. Những năm trước, học sinh Việt Nam có điểm lý thuyết cao, điểm thực hành thấp, nhiều phần lúng túng do không quen thiết bị, nhưng những năm gần đây, điểm thực hành không thua kém bất kỳ nước nào. Điều này cho thấy, trong trường chuyên, học sinh được tiếp cận với những điều kiện học tốt hơn, chất lượng được nâng cao.

Theo kế hoạch, trong năm 2020, theo lộ trình tổng kết Đề án 959, Bộ GDĐT sẽ yêu cầu các địa phương báo cáo về tình hình phát triển các trường chuyên, bao gồm quá trình phát triển trường chuyên, thống kê những thành tích và bất cập. Bộ GDĐT giao Viện Khoa học giáo dục Việt Nam tổ chức nghiên cứu bài bản về mô hình này, để có đánh giá khoa học về sự phát triển của hệ thống trường chuyên.

Đại diện Bộ GDĐT cũng cho hay, khó có thể xã hội hóa trường chuyên, bởi đây là mô hình của Nhà nước đầu tư để bồi dưỡng tài năng, hỗ trợ những nhóm thiết yếu, để đào tạo nhân lực chất lượng cao cho đất nước.

Trước những băn khoăn về vai trò của hệ thống trường chuyên hiện nay, theo phân tích từ các chuyên gia, cũng cần đặt ra vấn đề về yêu cầu tuyển sinh ở các trường ĐH, hệ thống trường chuyên có vai trò/ảnh hưởng/tác động ra sao…