Như tin đã đưa, núi chất thải nhà máy sản xuất phân bón của công ty CP DAP -VINACHEM tại Khu công nghiệp Đình Vũ (phường Đông Hải 2, quận Hải An, TP Hải Phòng) thực sự là “quả bom” chất thải uy hiếp môi trường, sức khỏe, tính mạng của nhân dân địa phương. Trong khi ngành chức năng TP Hải Phòng khẳng định doanh nghiệp này cố tình vi phạm môi trường nhiều lần thì doanh nghiệp lại luôn đổ lỗi cho lũ lụt, mưa lớn gây ra sự cố.
Công ty CP DAP - VINACHEM tại Khu công nghiệp Đình Vũ.
Dân khốn khổ vì núi chất thải
Dự án Nhà máy sản xuất phân bón của Công ty CP DAP-VINACHEM tại khu công nghiệp Đình Vũ có diện tích 72 ha, công suất 330.000 tấn/năm.
Theo công suất thiết kế thì bãi chứa chất thải có diện tích 10 ha, và chỉ được phép chứa tạm thời trong thời hạn không quá 3 năm. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, sản xuất phân bón, nhà máy này thải ra khối lượng chất thải rắn thạch cao (Gyps) quá lớn, khiến bãi thải của nhà máy trở nên quá tải, cao sừng sững như một ngọn núi. Đến thời điểm hiện tại, núi thải đã vượt diện tích lên tới 13 ha và quá thời hạn 2 năm, nhưng nhà máy không có biện pháp xử lý triệt để.
Theo người dân địa phương phản ánh, từ khi nhà máy hoạt động đến nay, nước thải từ bãi thải rò rỉ ra môi trường cực độc, nồng nặc mùi a xít khiến môi trường xung quanh bị hủy hoại. Nhiều lần lượng nước thải rò rỉ ra khu vực xung quanh quá lớn khiến cá tôm nuôi trong đầm của người dân bị chết.
Theo thống kê cho thấy, bãi thải của Công ty CP DAP-VINACHEM đã 4 lần gây ra sự cố môi trường.
Cụ thể, vào tháng 7/2009, gần 7 tấn a xít từ bãi thải rò rỉ ra ngoài từ một mối hàn.
Đêm 23/6/2013, do ảnh hưởng của bão kết hợp với triều cường, nước biển tràn qua đê vào hồ điều hòa làm nước trong hồ chứa nước thải nhiễm ra hồ nước sạch của công ty và các hộ nuôi trồng thủy sản xung quanh.
Tiếp đó, đến tháng 9/2015, người dân cùng công nhân khi đi làm qua khu vực bãi thải Gyps đã chứng kiến gần chục m3 bã thạch cao của bãi thải này đổ ập xuống khu vực hồ chứa nước axít phía bên trong bãi, làm bắn tràn bùn, dung dịch Gyps và nước axít thu gom từ trong hồ chứa tràn qua đập chắn ra ngã ba đường giao thông.
Đến cuối tháng 2/2015, tại nhà máy này cũng đã xảy ra tình trạng rò khí amoniac, các công nhân khi tiến hành nhập amoniac từ tàu nước ngoài, do sơ suất trong thao tác khiến khí rò rỉ, phát tán ra khu vực xung quanh.
“Núi” thải của nhà máy phân bón càng ngày càng quả tải, và lượng nước rò rỉ ra càng nhiều thực sự là quả “bom thải” treo lơ lửng trên đầu người dân. Sự thờ ơ của nhà máy và ngành chức năng khiến nhân dân bức xúc, luôn phải sống trong tình trạng “ăn không ngon, ngủ không yên”.
Sở bảo sai, doanh nghiệp nói không?
Kết luận thanh tra ngày 10/5/2016 của Tổng cục môi trường (Bộ Tài nguyên và môi trường) về việc bảo vệ môi trường đối với Công ty CP DAP -VINACHEM đã chỉ rõ: Bãi Gyps phát sinh từ nhà máy theo thiết kế khoảng 50.000 tấn/tháng được thu gom bằng hệ thống băng tải đưa ra bãi chứa Gyps tạm thời. Tuy nhiên, công ty chưa thực hiện đúng với nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Còn theo đại diện Sở TN&MT Hải Phòng, Công ty CP DAP-VINACHEM đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường được Bộ TN&MT phê duyệt. Tuy nhiên, cần phải xác định, đây là một nhà máy sản xuất hóa chất và phân bón, luôn tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm và các sự cố môi trường nên Sở TN&MT thường xuyên kiểm tra.
Kết quả các đợt kiểm tra của Sở TN&MT Hải Phòng nhiều năm gần đây cho thấy, đã phát hiện một số vi phạm của Công ty CP DAP- VINACHEM như: Không thực hiện đầy đủ việc quản lý chất thải, bố trí nơi lưu giữ chất thải nguy hại không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
Theo ông Phạm Quốc Ka- Giám đốc Sở TN&MT Hải Phòng khẳng định, lượng chất thải khổng lồ tiềm ẩn những nguy cơ sạt lở, rò rỉ cao. Vì vậy, nhiều năm qua, Sở TN&MT Hải Phòng đã yêu cầu công ty này thực hiện các biện pháp xử lý như cắt lớp, cắt tầng núi chất thải tránh sạt lở, trồng cây ngăn bụi thải, thu gom triệt để nước thải từ bãi thải thạch cao nhằm đảm bảo tuyệt đối lượng nước thải phát tán ra môi trường.
Lý giải về vấn đề trên, đại diện nhà máy lại luôn đổ lỗi cho các lý do khách quan như lụt bão, mưa lớn gây ra các sự cố. Lạ lùng hơn, mới đây trong một văn bản gửi ngành chức năng, Công ty CP DAP- VINACHEM vẫn một mực khẳng định, công ty chấp hành đúng và những thông tin về vấn đề gây ô nhiễm môi trường tại nhà máy là không đúng.
Về vấn đề trên, ông Phạm Quốc Ka- Giám đốc Sở TN&MT Hải Phòng khẳng định, Công ty CP DAP –VINACHEM cố tình vi phạm 3 thứ: Đó là vi phạm về thời hạn lưu giữ chất thải, vi phạm về diện tích bãi thải và vi phạm về việc xây dựng hàng rào bảo vệ bãi thải.