Nuôi dưỡng nguồn thu thay vì tận thu

Theo Dự thảo Nghị định về lệ phí môn bài của Bộ Tài chính mới, thuế môn bài sẽ tăng lên 2-3 lần. Mỗi DN phải nộp lệ phí môn bài 3 triệu đồng một năm (nếu vốn điều lệ dưới 10 tỷ đồng); 5 triệu đồng (vốn từ 10 - 100 tỷ đồng) và 10 triệu đồng nếu vốn trên 100 tỷ đồng. Riêng các chi nhánh, cửa hàng trực thuộc DN có mức phí môn bài là 2 triệu đồng. Trong khi đó theo quy định hiện hành, thuế môn bài được phân loại theo 3 mức, từ 1 - 3 triệu đồng. Còn với các hộ gia đình và kinh doanh, lệ phí môn bài được chia làm 3 mức. Hộ gia đình, nhóm cá nhân có doanh thu từ 100 - 300 triệu đồng nộp phí 300.000 đồng. Mức phí 1 triệu đồng với hộ gia đình có doanh thu trên 300 triệu đồng. Và nếu được thông qua, mức thu lệ phí mới với phí môn bài sẽ đạt khoảng 2.685 tỷ đồng/năm (ngân sách Nhà nước sẽ tăng 1.000 tỷ đồng so với mức 1.700 tỷ đồng/năm với mức thu cũ).

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cũng khẳng định: “Đề xuất này không xuất phát từ sự khó khăn của ngân sách, việc điều chỉnh là để phù hợp với tình hình kinh doanh. Toàn bộ lệ phí môn bài dùng để cân đối ngân sách địa phương nên không phải vì ngân sách căng thẳng mà đề xuất tăng. Hiện dự thảo đang trong giai đoạn lấy ý kiến và Bộ Tài chính vẫn lắng nghe các ý kiến tham gia góp ý”.

Lý giải về những thay đổi này, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết: “Mức thu hiện đang áp dụng theo Nghị định số 75/2002/NĐ-CP được ban hành từ năm 2002. Đối với tổ chức từ 1-3 triệu đồng tùy mức vốn đăng kí, đối với hộ từ 50.000 đồng-1 triệu đồng tùy mức thu nhập. Mức thu nhập của các hộ hiện nay đã khác nhiều so với năm 2002, vì vậy quy định này đã rất lạc hậu”. Mức thu thuế môn bài hiện được xây dựng theo mức lương tối thiểu thời điểm năm 2002 chỉ là 290.000 đồng/tháng. Trong khi, mức lương tối thiểu hiện nay đã là 1,15 triệu đồng/tháng và sắp tới là 1,21 triệu đồng/tháng.

Dù ghi nhận nhiều cải cách trong lĩnh vực thuế, phí trong suốt thời gian qua nhưng doanh nghiệp cho rằng, vẫn bị vắt kiệt sức với thuế phí. Ông Mạc Quốc Anh - Tổng Thư ký Hiệp hội DN vừa và nhỏ (DNVVN) Hà Nội cho biết, việc tăng phí này đương nhiên sẽ tăng gánh nặng cho DN, đặc biệt là khối DNVVN.

Theo Luật sư Trương Thanh Đức- Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Luật Basico, việc tăng thuế môn bài lên mức trung bình 300% là không hợp lý. Trong bất kỳ trường hợp nào, các khoản đóng góp ngân sách nếu phải tăng thì từ 1% đến tối đa 50%, chứ không thể nào tăng vọt lên 300% một lúc.

Trong khi đó chuyên gia kinh tế Cao Sỹ Kiêm cũng cho rằng, cơ quan quản lý cần duy trì nguồn thu lâu dài thay vì thu quá nhiều khoản thuế, phí như hiện nay.