Dù đang thụ án trong tù (5 năm) thì cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung lại sắp hầu tòa với tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, liên quan đến việc mua chế phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm hồ.
Mặc dù đang thụ án, tới đây ông Nguyễn Đức Chung, cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội vẫn lại ra tòa do đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn, chỉ đạo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội mua chế phẩm Redoxy-3C của Công ty Watch water (có trụ sở tại CHLB Đức) qua Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Arktic, để xử lý, duy trì chất lượng nước hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội trái quy định, gây thiệt hại tài sản nhà nước.
Ngày 17/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại UBND thành phố Hà Nội và các đơn vị liên quan; đồng thời ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh tạm giam, Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh khám xét đối với hai bị can, gồm: Nguyễn Đức Chung, nguyên Chủ tịch UBND TP Hà Nội; Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Arktic. Ông Nguyễn Đức Chung hiện đang thụ án trong nhà tù, với mức án 5 năm.
Lần hầu tòa thứ nhất: Chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước
Liên quan đến cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung, cho dù đã trải qua “nhiều thời kỳ” nhưng đến nay vẫn nóng trong dư luận. Một nhân vật từng được coi là “ngôi sao sáng”, vị lãnh đạo “chém đinh chặt sắt” như thế nên khi vướng vào vòng lao lý tất nhiên khiến xã hội quan tâm.
Trước đó, trưa ngày 11/12/2020, TAND thành phố Hà Nội đã ra phán quyết với bị cáo Nguyễn Đức Chung và 3 bị cáo trong vụ án “chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước”. Theo đó, Toà tuyên phạt bị cáo Nguyễn Đức Chung (53 tuổi) 5 năm tù; Phạm Quang Dũng (37 tuổi, cựu cán bộ công an) 4 năm 6 tháng tù; Nguyễn Hoàng Trung (37 tuổi, cựu chuyên viên Phòng thư ký biên tập) 24 tháng tù và Nguyễn Anh Ngọc (46 tuổi, nguyên Phó Trưởng phòng Thư ký biên tập, UBND TP Hà Nội) 18 tháng tù.
Cáo trạng của Viện Kiểm sát nêu rõ, từ tháng 5/2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03, Bộ Công an) khởi tố, điều tra vụ án hình sự buôn lậu; vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; rửa tiền và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Nhật Cường và một số đơn vị liên quan (vụ án Nhật Cường). Đây là vụ án thuộc diện Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo.
Quá trình điều tra, C03 xác định ông Nguyễn Đức Chung và vợ là Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa đều là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án. Tình tiết quan trọng của vụ án là ông Chung thông qua một người khác đã làm quen với Phạm Quang Dũng (cán bộ thuộc Cục Cảnh sát kinh tế) đang được trưng dụng để điều tra vụ án Nhật Cường. Ông Chung đặt vấn đề và Dũng đã cung cấp thông tin, tài liệu về tình hình tiến độ điều tra vụ án Công ty Nhật Cường. Từ tháng 7/2019 đến tháng 6/2020, Dũng 5 lần chiếm đoạt 9 tài liệu mật; nhiều lần photo tài liệu ngay tại cơ quan và mang về nhà. Trong đó, Dũng đã 2 lần chuyển cho ông Nguyễn Đức Chung 6 tài liệu thuộc danh mục bí mật nhà nước độ “Mật”. Dũng đã nhận được 10.000 USD của ông Nguyễn Đức Chung thông qua Nguyễn Hoàng Trung (lái xe riêng của ông Chung).
Lần hầu tòa thứ hai: Chỉ đạo mua chế phẩm Redoxy-3C
Như đã nói, dù đang thụ án trong tù (5 năm) thì cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung lại sắp hầu tòa với tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, liên quan đến việc mua chế phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm hồ.
Đây là động thái tố tụng mới nhất trong quá trình điều tra mở rộng vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại UBND thành phố Hà Nội và các đơn vị liên quan. Trước đó, vụ án này được khởi tố vào tháng 4/2020.
Theo cơ quan điều tra, ông Nguyễn Đức Chung đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, chỉ đạo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội mua chế phẩm Redoxy-3C của Công ty Watch water (trụ sở tại CHLB Đức). Chế phẩm này sau đó được sử dụng để xử lý, duy trì chất lượng hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội trái quy định, gây thiệt hại tài sản nhà nước.
Được biết, từ năm 2009 đến năm 2016, Thành ủy, HĐND và UBND TP Hà Nội có nhiều văn bản chỉ đạo về việc khắc phục tình trạng ô nhiễm tại các sông, hồ trên địa bàn. Nhiều công nghệ xử lý đã được áp dụng nhưng đều không mang lại hiệu quả cao.
Cuối tháng 5/2016, nhân dịp triển lãm về nước, nước thải và chất rắn tổ chức tại CHLB Đức, UBND thành phố Hà Nội cử đoàn công tác do một phó chủ tịch UBND thành phố làm trưởng đoàn sang tham dự. Tiếp đó, với tư cách Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung có thư mời Tổng Giám đốc Công ty Watch Water GmbH sang thăm và làm việc với thành phố Hà Nội về lĩnh vực bảo vệ môi trường và xử lý ô nhiễm nguồn nước. Công ty Watch Water GmbH là đơn vị cung cấp các sản phẩm trong ngành xử lý nước, bao gồm chế phẩm Redoxy-3C.
Tháng 8/2016, Công ty Watch Water GmbH ký văn bản thỏa thuận về việc đồng ý cho Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Arktic được phân phối độc quyền các sản phẩm của mình tại Việt Nam, trong đó có chế phẩm Redoxy-3C. Từ đó, UBND thành phố Hà Nội quyết định triển khai diện rộng việc xử lý ô nhiễm tại các hồ trên địa bàn bằng chế phẩm Redoxy-3C. Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội được giao thực hiện việc này.
Từ năm 2016 đến quý I/2019, Công ty Thoát nước Hà Nội ký hợp đồng mua 403,040 tấn chế phẩm Redoxy-3C từ Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Arktic, với giá trị hơn 137,6 tỷ đồng.
Đáng chú ý, tháng 2/2020, Thanh tra thành phố Hà Nội từng ban hành kết luận thanh tra về việc mua, quản lý và sử dụng chế phẩm Redoxy-3C, chỉ ra nhiều hạn chế của các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội. Tuy nhiên sau đó ít ngày, kết luận thanh tra này bị hủy, thay thế bằng một kết luận thanh tra mới, hầu như không đề cập gì đến các hạn chế hay tồn tại trong việc mua, quản lý và sử dụng chế phẩm Redoxy-3C. Cho đến tháng 8/2020, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Võ Tiến Hùng -Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội.
Và lần này thì đến lượt ông Chung đối diện với một bản án mới.
Ngược thời gian, ngày 11/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định tạm đình chỉ chức vụ Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội với ông Nguyễn Đức Chung. Ngày 28/8/2020, ông Nguyễn Đức Chung bị bắt tạm giam. Ngày 3/9/2020, Thường trực HĐND thành phố Hà Nội ra quyết định tạm đình chỉ nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu HĐND với ông Nguyễn Đức Chung. Ngày 9/9/2020, Ban Chấp hành Trung ương ra quyết định đình chỉ sinh hoạt Đảng, sinh hoạt cấp uỷ (gồm cả sinh hoạt Ban Chấp hành Trung ương Đảng) với ông Nguyễn Đức Chung. Ngày 17/12/2020, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Nguyễn Đức Chung - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2015-2020, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2016-2021.