Pate Minh Chay và câu chuyện pháp luật

Nhiều người ngộ độc sau khi ăn pate Minh Chay

Từ ngày 13/7 đến 18/8/2020, đã xuất hiện rải rác 9 ca bệnh phải điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện bệnh Nhiệt Đới TP HCM với triệu chứng mệt mỏi, sụp mi mắt, tứ chi yếu cơ, khó nuốt, liệt cơ, khó thở. Qua xác minh, ngành chức năng xác định bệnh nhân đều sử dụng sản phẩm pate Minh Chay.

Kết quả kiểm nghiệm ban đầu một số sản phẩm pate Minh Chay của các lô khác nhau đã phát hiện vi khuẩn Clostridium botulinum typ B. Đây là vi khuẩn kị khí tuyệt đối, sinh bào tử. Độc tố của vi khuẩn Clostridium botulinum có độc lực rất mạnh, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe.

Báo cáo mới nhất của Sở Y tế Hà Nội, theo danh sách khách hàng mà Công ty Lối Sống Mới cung cấp, từ ngày 1/7/2020 đến 28/8/2020, có 1.187 khách hàng ở Hà Nội mua pate Minh Chay. Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội và 30 quận, huyện, thị xã đã gọi điện và liên hệ được với 694 khách hàng, còn 493 khách hàng chưa liên hệ được.

Trong số khách hàng sau khi sử dụng pate Minh Chay, đáng chú ý có hai bệnh nhân là hai vợ chồng (chồng 70 tuổi, vợ 68 tuổi). Các trường hợp sau khi ăn pate Minh Chay khoảng 1-3 ngày có một số triệu chứng, như: Đau đầu, mệt mỏi chân tay, đau bụng, chóng mặt, tê bì chân, tay. Các trường hợp này đã được hướng dẫn đến cơ sở y tế khám và theo dõi sức khỏe tại gia đình, khi cần thiết đến bệnh viện tái khám.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường, Công ty Lối Sống Mới do Chi cục Nông, lâm, thủy sản của Hà Nội, trực thuộc ngành NNPTNT cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh.

Còn Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn Phòng, người phát ngôn Bộ Công an cho hay, sau khi vụ việc xảy ra, Bộ Công an chỉ đạo giao cho Công an TP Hà Nội chủ trì xử lý vụ việc, tập hợp báo cáo. Các phòng cảnh sát nghiệp vụ như phòng cảnh sát kinh tế phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương nghiên cứu đánh giá toàn bộ vụ việc. Nếu có đủ căn cứ thì khởi tố vụ việc để điều tra, nếu chưa đủ căn cứ để khởi tố thì tiến hành các thủ tục tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm để kiến nghị.

Cũng theo Thiếu tướng Tô Ân Xô, Bộ Công an đang tập trung xác minh làm rõ các vi phạm trong quy trình nếu có như khâu mua nguyên liệu đầu vào, sản xuất, đóng gói, bảo quản, vận chuyển.

Chủ cơ sở pate Minh Chay đối mặt với hình thức xử lý nào?

Nhận định về trách nhiệm bồi thường cho các khách hàng sử dụng sản phẩm pate Minh Chay bị ngộ độc, Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng Luật Chính Pháp) cho rằng, Điều 53 Luật An toàn thực phẩm 2010 quy định, tổ chức, cá nhân cung cấp thực phẩm mà gây ngộ độc, thì phải chịu toàn bộ chi phí điều trị cho người bị ngộ độc.

Về các chi phí phải bồi thường, Luật sư Cường cho biết, Điều 590 Bộ luật Dân sự quy định, tổ chức hay cá nhân cung cấp thực phẩm gây ngộ độc phải bồi thường chi phí cho việc cứu chữa, phục hồi sức khỏe của người bị ngộ độc. Ngoài ra, nạn nhân còn được đền bù khoản thu nhập bị mất hoặc bị giảm sút do phải đi điều trị ngộ độc và phí tổn thất tinh thần. Nếu thu nhập không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại.

Luật sư Cường cũng cho hay, Bộ luật Dân sự cũng quy định bên gây thiệt hại phải bồi thường thêm phần chi phí và phần thu nhập bị mất của người nhà đến chăm sóc bệnh nhân. Ngoài các khoản bồi thường, tổ chức hay cá nhân cung cấp thực phẩm còn phải nộp phạt theo chế tài của cơ quan quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm.

Còn Luật sư Nguyễn Đức Hùng- Phó Giám đốc Hãng Luật TGS cho rằng, sau khi cơ quan chức năng làm rõ và tùy thuộc vào mức độ nguy hiểm của hành vi cũng như nguy cơ đến từ đâu, tắc trách ở khâu vận chuyển, sản xuất hay từ nguồn nguyên liệu không đảm bảo an toàn thực phẩm, tùy từng mức độ, Công ty Lối Sống Mới có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 178/2013/NĐ-CP hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “vi phạm quy định về an toàn thực phẩm” theo Điều 317 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017.

Điều 317 Bộ luật Hình sự quy định, người nào thực hiện một trong các hành vi quy định tại các điểm từ Điểm a đến Điểm đ khoản này, hoặc chế biến, cung cấp, bán thực phẩm mà biết là thực phẩm không bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật, quy định về an toàn thực phẩm gây ngộ độc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của từ 5 người đến 20 người hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

Cung cấp hoặc bán thực phẩm mà biết có sử dụng chất, hóa chất, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trị giá từ 100 triệu đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng... thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm. Tùy từng tính chất mức độ có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đồng, phạt tù từ 1 năm đến 20 năm tù.

Theo Nghị định 15/2018 quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm. Chính phủ giao cho 3 bộ phụ trách lĩnh vực này. Bộ Y tế phụ trách thực phẩm chức năng, nước uống đóng chai, nước khoáng thiên nhiên… Bộ Công thương phụ trách rượu, bia, nước giải khát… Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý sản xuất, lưu thông sản phẩm ngũ cốc, thịt, sản phẩm rau, củ, quả… Công ty Lối sống mới do Chi cục Nông, lâm, thuỷ sản của Hà Nội do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Hà Nội cấp giấy phép, sản phẩm pate Minh Chay cũng do công ty này công bố.