Pelé là một trong những cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử bóng đá, đã dành gần hai thập kỷ để mê hoặc những người hâm mộ và làm lóa mắt các đối thủ.
Ngày 29/12 (giờ địa phương), huyền thoại bóng đá thế giới Pelé đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 82 tại bệnh viện Albert Einstein ở Sao Paulo, Brazil sau quá trình điều trị bệnh ung thư ruột kết. Bệnh viện nơi “Vua bóng đá” điều trị trong những ngày tháng cuối đời xác nhận Pelé qua đời do “suy đa tạng do biến chứng của ung thư ruột kết”.
Sự nghiệp lẫy lừng
Pelé đơn giản là “Vua”. Ông đã thực sự “nắm trong lòng bàn tay” lối chơi đẹp mắt trong trận ra mắt tại World Cup 1958 cho Brazil và không bao giờ buông bỏ. Ông đã giành được kỷ lục 3 lần vô địch World Cup cùng Đội tuyển Brazil và được nhiều người coi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất trong môn bóng đá. Sự hiện diện uy lực và đầy phấn khích của đã khiến ông trở thành một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trên thế giới.
Pelé là một trong những cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử bóng đá, đã dành gần hai thập kỷ để mê hoặc những người hâm mộ và làm lóa mắt các đối thủ. Sự duyên dáng, thể thao và những bước di chuyển của ông trên “sân khấu” cao nhất của bóng đá đã vượt qua tất cả. Ông đã dàn dựng một lối chơi nhanh, trôi chảy và cách mạng hóa môn bóng đá - một nét tinh tế thể hiện sự thanh lịch của người Brazil trên sân.
Ông đã đưa đất nước của mình lên tầm cao của bóng đá và trở thành đại sứ toàn cầu cho môn thể thao của mình trong hành trình bắt đầu trên đường phố của bang Sao Paulo, nơi ông dùng một quả bóng được tạo thành bởi những chiếc tất rách để nuôi dưỡng niềm đam mê.
“Pelé đã thay đổi mọi thứ. Ông đã biến bóng đá thành nghệ thuật, giải trí. Bóng đá và Brazil đã nâng cao vị thế của mình nhờ có Nhà vua! Ông đã ra đi, nhưng phép thuật của ông sẽ trường tồn. Pelé là vĩnh cửu!”, tiền đạo Neymar viết trên Instagram.
Trong môn bóng đá, danh hiệu cầu thủ vĩ đại nhất chỉ có huyền thoại Diego Maradona, Lionel Messi và Cristiano Ronaldo được nhắc đến cùng với Pelé.
Theo các nguồn khác nhau, đếm các loạt trận khác nhau, liệt kê tổng số bàn thắng của Pelé nằm trong khoảng từ 650 (các trận đấu ở giải VĐQG) đến 1.283 (bao gồm cả các trận đấu chính thức và không chính thức). Dù đây là kỷ lục gây tranh cãi, nhưng không ai có thể phủ nhận tài năng và tầm ảnh hưởng của ông với nền bóng đá thế giới.
Trong một lần nói chuyện, huyền thoại bóng đá người Argentina Maradona đã từng hỏi Pelé rằng, “Làm thế nào mà ông có được nhiều bàn thắng như vậy?”.
Huyền thoại Pelé được ra mắtvới thế giới ở tuổi 17 tại World Cup 1958 tại Thụy Điển. Thời điểm đó, ông là cầu thủ trẻ nhất từng tham dự giải đấu.
Pelé là biểu tượng cho chức vô địch World Cup 1970 của Brazil ở Mexico. Ông ghi bàn trong trận chung kết và kiến tạo cho Carlos Alberto ghi bàn thắng cuối cùng trong chiến thắng 4-1 trước Italia.
Hình ảnh Pelé trong chiếc áo đấu màu vàng tươi của Đội tuyển Brazil với số 10 được in phía sau lung, cũng như màn ăn mừng bàn thắng đặc trưng của ông - một cú nhảy với nắm tay phải giơ cao qua đầu vẫn sống mãi với người hâm mộ bóng đá khắp thế giới.
Danh tiếng của Pelé nổi tiếng đến mức vào năm 1967, các phe phái trong cuộc nội chiến ở Nigeria đã đồng ý ngừng bắn trong thời gian ngắn để ông có thể thi đấu một trận giao hữu ở nước này. Ông được Nữ hoàng Anh Elizabeth II phong tước hiệp sĩ vào năm 1997. Khi Pelé đến thăm Washington để phổ biến môn thể thao bóng đá ở Bắc Mỹ, Tổng thống Mỹ lúc ấy là Ronald Reagan đã mở lời trước: “Bạn không cần phải giới thiệu bản thân vì mọi người đều biết Pelé là ai.
Pelé là anh hùng dân tộc thời hiện đại người da đen đầu tiên của Brazil nhưng hiếm khi nói về phân biệt chủng tộc ở một đất nước mà những người giàu có và quyền lực hầu hết đến từ thiểu số người da trắng.
Ông Angelica Basthi, một trong những người viết tiểu sử của Pelé, cho biết: “Pelé nói rằng, ông ấy sẽ không bao giờ dừng cuộc chơi mỗi khi nghe những lời phân biệt trên khán đài. Ông ấy là chìa khóa cho niềm tự hào của người da đen ở Brazil, nhưng không bao giờ muốn trở thành người cầm cờ”.
Vẫn là một biểu tượng đến cuối đời
Cuộc sống của Pelé sau khi giải nghệ vẫn vô cùng sôi động. Ông là một chính trị gia khi từng giữ chức Bộ trưởng Thể thao Đặc biệt của Brazil, một doanh nhân giàu có, đồng thời là đại sứ của UNESCO và Liên Hợp Quốc. Ông còn có những vai diễn phim truyền hình và sân khấu kịch, thậm chí, ông còn sáng tác các bài hát và ghi đĩa CD nhạc nổi tiếng.
Pelé là đại sứ cho môn thể thao của mình cho đến những năm cuối đời, nhưng khi sức khỏe giảm sút, các chuyến đi và sự xuất hiện của ông trở nên ít hơn. Sau khi cần thay khớp háng, ông bắt đầu phải chống gậy. Người ta thường thấy ông ngồi xe lăn trong những năm cuối đời và không tham dự buổi lễ khánh thành bức tượng ông đại diện cho đội tuyển Brazil tham dự World Cup 1970.
Pelé đã trải qua sinh nhật lần thứ 80 của mình với một vài người thân và phải nhập viện vào năm 2021 sau khi phẫu thuật cắt bỏ khối u ruột kết. Pelé cho biết, ông đã sẵn sàng “thi đấu 90 phút, cộng thêm thời gian bù giờ”, nhưng sớm bắt đầu hóa trị.
Pelé có tên khai sinh là Edson Arantes do Nascimento, được sinh ra trong một gia đình nghèo ở Sao Paulo (Brazil) vào ngày 23/10/1940. Trong thời niên thiếu của mình, ông phải đi đánh dầy để nuôi dưỡng niềm đam mê. Cha của ông cũng là một cầu thủ bóng đá.
Tài năng của Pelé đã thu hút sự chú ý khi ông 11 tuổi khi một cầu thủ chuyên nghiệp ở địa phương đã đưa Pelé đến đội trẻ của Santos. Bất chấp độ tuổi còn trẻ và khung thành cao 5 foot 8, Pelé’ đã ghi bàn vào lưới của những người đàn ông trưởng thành một cách dễ dàng giống như cách mà ông ấy thể hiện trước những người bạn ở quê nhà. Ông ra mắt câu lạc bộ Brazil lúc 15 tuổi vào năm 1956, và câu lạc bộ nhanh chóng được cả thế giới biết đến.
Cái tên Pelé xuất phát từ việc ông phát âm sai tên một cầu thủ tên là Bilé. Sau đó, ông được biết đến với cái tên đơn giản là 'O Rei' - Nhà vua.
Ông là cầu thủ duy nhất trong lịch sử giành 3 chức vô địch World Cup vào các năm 1958, 1962 và 1970 cùng Brazil. Pele cũng là một trong 5 cầu thủ ghi bàn trong 2 trận chung kết World Cup. Tổng cộng, Pele đã ghi 12 bàn sau 14 lần ra sân ở World Cup và cũng có 10 pha kiến tạo, nhiều nhất trong lịch sử giải đấu này.
Ông hiện vẫn là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mọi thời đại cho Brazil với 77 bàn thắng, bằng Neymar. Khi Maradona qua đời, Pepe từng viết "Một ngày nào đó, chúng ta sẽ cùng nhau chơi bóng trên thiên đường".
Ở cấp câu lạc bộ, Pelé chỉ chơi cho 2 đội là Santos và New York Cosmos, giành tổng cộng 27 danh hiệu lớn nhỏ, trong đó có 6 chức vô địch quốc gia Brazil, 2 Copa Libertadores,...
Năm 2013, Pele được trao giải thưởng “Quả bóng vàng FIFA” để ghi nhận sự nghiệp và thành tích của ông. Vào năm 2020, Pele có tên trong “Đội hình trong mơ” của Ballon d'Or, đội hình xuất sắc nhất mọi thời đại.
Pelé và Maradona là hai trong số những nhân vật kiệt xuất của lịch sử bóng đá.