Phải đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công

Báo cáo tổng hợp tình hình phân bổ, giải ngân của 5 địa phương thuộc Tổ công tác số 1 cho thấy, tổng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2023 Thủ tướng Chính phủ giao là 92.917,98 tỷ đồng. Trong đó vốn cân đối ngân sách địa phương là 67.268,66 tỷ đồng, vốn ngân sách trung ương 25.649,32 tỷ đồng.

Đến nay, tổng số vốn ngân sách trung ương đã phân bổ chi tiết là 25.353,32 tỷ đồng (đạt 98,8% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, An Giang đã giao đủ 100% số vốn, còn TPHCM chưa giao 296 tỷ đồng (1,93% tổng vốn Thủ tướng giao) từ nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cho Dự án đầu tư xây mới, nâng cấp, cải tạo và mua sắm trang thiết bị cho 146 trạm y tế tuyến xã, do đến nay chưa hoàn tất các thủ tục đầu tư.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tổng số giải ngân của 5 địa phương đến hết tháng 3/2023 là hơn 2.553 tỷ đồng, đạt 2,74% kế hoạch Thủ tướng giao và thấp hơn rất nhiều so với bình quân chung của cả nước (10,35%). Trong số này, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, An Giang giải ngân trên 5%, riêng TPHCM giải ngân chỉ đạt 0,89%.

Nhận trách nhiệm giải ngân vốn đầu tư công tại TPHCM đang có sự chậm trễ, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho rằng, có các nguyên nhân thuộc về chủ quan như: khâu chuẩn bị hồ sơ, giải phóng mặt bằng và di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật. Hiện việc này đã được thành phố chấn chỉnh. Theo đó, Thường vụ Thành ủy TPHCM đã thành lập 13 tổ kiểm tra, đôn đốc 38 công trình, dự án trọng điểm nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trong thời gian tới.

Ông Mãi cũng cam kết TPHCM sẽ nỗ lực đẩy mạnh giải ngân trong thời gian tới. Theo đó sẽ tổ chức giao ban hàng tuần về công tác giải phóng mặt bằng, tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc đánh giá tiến độ từng việc, từng dự án để thực hiện mục tiêu đề ra là giải ngân không dưới 95% trong năm 2023.

Tại cuộc họp, đại diện các địa phương cũng thẳng thắn nhận trách nhiệm về việc chậm giải ngân vốn đầu tư công; báo cáo cụ thể về các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện của các dự án. Đồng thời cam kết sẽ nỗ lực cao nhất để giải ngân đạt kế hoạch đề ra trong năm 2023.

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá, kế hoạch vốn của 5 tỉnh, thành phố rất lớn, hơn 92 nghìn tỷ đồng. Chiếm hơn 10% tổng số vốn đầu tư công năm 2023 của cả nước. Tuy nhiên, tiến độ giải ngân của 5 địa phương này trong quý I/2023 lại thấp hơn bình quân chung.

Theo Phó Thủ tướng, Luật Đầu tư công đã có, kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm Quốc hội đã phê duyệt danh mục cụ thể. Thủ tướng Chính phủ đã phân bổ vốn, phê duyệt chủ trương đầu tư. Phần việc còn lại về mặt thủ tục phê duyệt dự án, kế hoạch đấu thầu là của địa phương. “Các địa phương phải báo cáo cụ thể, nguyên nhân vì sao, vướng mắc ở đâu, trách nhiệm thuộc về ai, để có biện pháp tháo gỡ hiệu quả trong thời gian tới”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh và chỉ rõ, tiền có rồi, kế hoạch có rồi mà không giải ngân được, để tồn đọng vốn sẽ ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng và thanh khoản của nền kinh tế.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu, các địa phương phải làm rõ trách nhiệm trong việc chậm giải ngân vốn đầu tư công. Trong quý I/2023, 5 tỉnh, thành giải ngân thấp hơn bình quân chung của cả nước, vậy trong quý II, các địa phương có cam kết sẽ bắt kịp tiến độ bình quân của cả nước không? “Tại sao cùng một môi trường pháp lý như nhau, Chính phủ chỉ đạo công bằng, công khai, minh bạch, không ưu ái riêng một địa phương nào mà có địa phương giải ngân tốt, trong khi nhiều địa phương giải ngân lại thấp hơn mặt bằng chung? Bên cạnh đó, phải chỉ rõ vướng mắc ở dự án nào, điều nào, khoản nào, văn bản nào, vướng ở bộ ngành nào, địa phương nào để đề xuất giải pháp. Nếu không tìm được nguyên nhân xác thực, cụ thể để có giải pháp tháo gỡ phù hợp thì "chỉ họp cho có, tốn thời gian, tiền bạc mà không giải quyết được vấn đề”- Phó Thủ tướng nêu rõ.

Về công tác tổ chức thực hiện, Phó Thủ tướng đề nghị, trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, các địa phương phải hết sức sát sao, quyết liệt. Đối với các nguyên nhân chủ quan, phải tập trung khắc phục triệt để mới có thể đẩy nhanh được tiến độ dự án. Các địa phương phải xác định đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị quan trọng trong năm 2023. Kết quả giải ngân vốn đầu tư công là căn cứ để đánh giá, khen thưởng, bồi dưỡng, đề bạt cán bộ, cũng như xử lý những trường hợp không hoàn thành nhiệm vụ.

“Thành bại là ở cán bộ, nhất là trong thời điểm hiện nay có những cán bộ e ngại, sợ trách nhiệm”-Phó Thủ tướng nói và đề nghị các địa phương phải phát huy vai trò của cán bộ, phân công công việc rõ ràng, rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, chất lượng công việc để kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện.

Bên cạnh đó, theo Phó Thủ tướng, cần phải phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu. Ở đâu người đứng đầu quan tâm nắm bắt tình hình, sát sao chỉ đạo, ở đó công việc được triển khai hiệu quả. Do đó, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố cần tăng cường trách nhiệm hơn nữa.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tổng số giải ngân của 5 địa phương đến hết tháng 3/2023 là hơn 2.553 tỷ đồng, đạt 2,74% kế hoạch Thủ tướng giao và thấp hơn rất nhiều so với bình quân chung của cả nước (10,35%). Trong số này, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, An Giang giải ngân trên 5%, riêng TP Hồ Chí Minh giải ngân chỉ đạt 0,89%.