Phản biện để xã hội ngày càng tốt hơn

Đau đầu chọn đề tài

Theo quy trình làm báo thường lệ, hàng sáng, cả tòa soạn bao gồm lãnh đạo báo, các ban nội dung, Thư ký tòa soạn... phải cùng nhau ngồi họp bàn để quyết định xem hôm nay sẽ chọn vấn đề gì làm cover cho số báo, vấn đề gì có thể đưa lên mục thời luận cho xứng tầm. Đối với chuyên mục Góc nhìn Đại đoàn kết phải phân tích, mổ xẻ vấn đề ở nhiều khía cạnh, vừa đưa ra thực trạng, nhưng cũng phải chỉ ra được nguyên nhân, đồng thời kiến nghị giúp các cơ quan chức năng kịp thời bịt lại những lỗ hổng trong chủ trương, chính sách, hay hành lang pháp lý. Do vậy, Ban Biên tập, Thư ký tòa soạn và lãnh đạo các ban nội dung hết sức cân nhắc để có thể lựa chọn được một vấn đề mà dư luận xã hội đang quan tâm.

Có những hôm xảy ra rất nhiều sự kiện nóng mà dư luận xã hội đều quan tâm, lúc đó tòa soạn phải cân nhắc, bàn thảo rất nhiều, lật đi lật lại mọi khía cạnh của vấn đề để có thể đưa ra được quyết định lựa chọn cái gì để viết Góc nhìn Đại đoàn kết. Song, trong số những tiêu chí để lựa chọn đề tài, bao giờ ưu tiên số 1 vẫn là tính thiết thực, gần gũi với cuộc sống của đại bộ phận người dân. Quan trọng là phải lường trước được hiệu quả của bài viết sẽ có tác động như thế nào, ảnh hưởng ra sao, có lợi gì cho người dân, doanh nghiệp, xã hội và đất nước. Một bài viết phản biện mà nhạt nhẽo, thiếu sắc sảo, như “ném đá ao bèo” thì không xứng để đứng ở chuyên mục Góc nhìn Đại đoàn kết.

Chính vì lý do đó mà có hôm lãnh đạo các ban, Thư ký tòa soạn tranh luận nảy lửa, không khoan nhượng. Không phải vì cái tôi, vì sự hiếu thắng của mỗi người. Chỉ đơn giản tất cả mọi người đều mong muốn Góc nhìn Đại đoàn kết phải tạo được hiệu ứng, góp phần trong việc cải tạo xã hội, định hướng dư luận, giúp các cơ quan chức năng nhìn ra bất cập trong các quyết sách của mình, để từ đó kịp thời sửa sai, tránh gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, xa hơn là gây hại cho xã hội, đất nước. Cũng từ sự phản biện của Đại Đoàn Kết, nhiều cơ quan chức năng đã kịp thời chấn chỉnh, sửa sai để ngày càng tốt hơn.

Không ngại va chạm

Hầu hết các vấn đề mà chuyên mục Góc nhìn Đại đoàn kết đặt ra đều gai góc, động chạm đến các cá nhân, tổ chức, thậm chí là lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương. Song, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng từng nhiều lần nhấn mạnh: Chống là để xây, muốn xây thì phải chống. Do vậy, những người làm báo Đại Đoàn Kết không e ngại va đập, luôn lựa chọn những vấn đề gai góc, có lợi nhất cho người dân, xã hội và đất nước. Vì thế, những bài viết của Đại Đoàn Kết đã làm cho một số bộ máy phải chuyển động, dù suốt một thời gian dài chỉ chạy “rốt đa”, thậm chí “tạm nghỉ”.

Trong một số vụ án, tiếng nói phản biện của Đại Đoàn Kết đã thúc đẩy các cơ quan tố tụng thực hiện nhanh hơn, đúng pháp luật hơn, tránh việc gây oan sai, bỏ lọt tội phạm. Đơn cử như vụ án cựu Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy Thái Bình lái ô tô gây tai nạn. Sau khi Góc nhìn Đại đoàn kết có bài bình luận, mổ xẻ cơ sở pháp lý trong sự việc trên, các cơ quan tố tụng Thái Bình đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Văn Điều. Mục tiêu mà Góc nhìn Đại đoàn kết đặt ra không phải là khiến ai đó phải vào tù, mà vấn đề là phải thực hiện nghiêm kỷ cương phép nước, khiến mọi người phải tuân thủ sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật.

Hay như việc Bộ Công an ra thông tư yêu cầu các loại xe dưới 9 chỗ ngồi đều phải trang bị bình cứu hỏa cũng đã được Góc nhìn Đại đoàn kết phản biện hết sức khách quan. Tới nay, Bộ Công an đã sửa đổi, bổ sung thông tư nói trên và bỏ hẳn quy định bắt buộc trang bị bình chữa cháy cho các loại xe dưới 9 chỗ ngồi. Góc nhìn Đại đoàn kết cũng đã khảng khái nêu lên tiếng nói của đại bộ phận người dân về việc không đồng tình với đề xuất của Bộ GTVT. Cơ quan này đã kiến nghị Chính phủ bỏ tiền ra “mua lại” các trạm BOT chủ đầu tư khó thu hồi vốn, hoặc muốn đặt trạm thu phí ở tuyến đường khác nhưng bị dư luận phản đối. Hay như việc Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng cho phép “không hiện đại” một số trạm BOT, nghĩa là cho phép những nơi này được “miễn” lắp hệ thống thu phí không dừng.

Ngoài việc phản đối Bộ GTVT đưa ra những tham mưu, quyết định không có lợi cho người dân, xã hội mà xa hơn là đất nước, như các vấn đề liên quan đến một số trạm thu phí BOT, Góc nhìn Đại đoàn kết cũng đã mạnh mẽ lên tiếng phản biện việc cơ quan này đề xuất thi và cấp bằng lái xe cho học sinh ở lứa tuổi 16. Góc nhìn Đại đoàn kết cũng đã chỉ ra việc tham mưu thiếu trách nhiệm khi Bộ GTVT đề xuất quy định bắt buộc cá nhân, tổ chức kinh doanh vận tải ngoài bằng lái còn phải bắt buộc có “chứng chỉ hành nghề kinh doanh vận tải”. Tất cả những tham mưu này ngoài việc tạo sự thuận lợi, dễ dàng trong quản lý, còn có dấu hiệu cho thấy sự “ngoắt nghéo” trong xây dựng chính sách để hưởng lợi. Vì thế, Góc nhìn Đại đoàn kết đã phải phân tích, mổ xẻ kỹ càng trong mọi vấn đề để những người có trách nhiệm ở các bộ, ngành, địa phương phải “tâm phục, khẩu phục”.

Bạn đọc tin cậy

Chính vì có những đóng góp đáng kể trong việc phản biện xây dựng chính sách, chỉ ra những “điểm mờ” trong quy định của pháp luật, nêu trực diện vào từng cá nhân, tổ chức có sai phạm, đề cao và tôn vinh những cá nhân, tập thể điển hình tiên tiến... Góc nhìn Đại đoàn kết nói riêng và Báo Đại Đoàn Kết nói chung đã chiếm được cảm tình và sự tin tưởng của đông đảo bạn đọc gần xa. Nhiều người đã gửi thư về tòa soạn để cổ vũ, động viên những người làm báo Đại Đoàn Kết, đồng thời tố giác những hành vi sai trái, vi phạm pháp luật của những cá nhân, đơn vị tại địa phương mình, mong mỏi các nhà báo vào cuộc điều tra, phơi bày sự việc ra ánh sáng.

Cũng từ sự cổ vũ động viên của Báo Đại Đoàn Kết, những trường hợp khó khăn, những gia đình nghèo khó cũng đã được nhiều người biết tới, từ đó đã có các mạnh thường quân chia sẻ, giúp đỡ. Hay như trong những làn sóng đại dịch Covid-19 trong năm 2020, sức lan tỏa của Báo Đại Đoàn Kết có thể nói đã đến được hầu như mọi ngõ ngách từ thôn quê cho đến thành thị. Từ những bài viết phản biện của Báo Đại Đoàn Kết, người dân đã có ý thức hơn trong việc nghiêm chỉnh chấp hành việc phòng dịch như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, không xả rác thải khẩu trang vung vãi ngoài đường gây ô nhiễm... Cũng từ sự phản biện của Góc nhìn Đại đoàn kết, các cơ quan chức năng như công an, quản lý thị trường... đã vào cuộc rốt ráo hơn, kịp thời chấn chỉnh vấn nạn đầu tư, găm hàng, nâng giá các loại vật tư y tế phòng dịch như khẩu trang, nước sát khuẩn...

Cũng vì tin yêu vào những người làm báo Đại Đoàn Kết, một số bạn đọc còn gửi thư, hồ sơ về tòa soạn đề cụ thể tên chẳng của ai cả. Người tiếp nhận đơn thư sau một hồi tìm hiểu thông tin mới vỡ lẽ, cái tên mà người dân gửi cụ thể đó chỉ là bút danh của một phóng viên mà thôi. Kể câu chuyện có vẻ như không ăn nhập này chỉ để chứng tỏ rằng Báo Đại đoàn kết nói chung và Góc nhìn Đại đoàn kết nói riêng đã may mắn có được sự chia sẻ, ủng hộ to lớn của đông đảo bạn đọc trên cả nước. Đối với mỗi người làm báo Đại Đoàn Kết, điều đó có ý nghĩa vô cùng to lớn, còn hơn cả tiền bạc, vật chất. Còn gì vui hơn, hạnh phúc hơn khi mỗi con chữ, mỗi bài viết của chúng tôi đã được bạn đọc hồ hởi đón nhận, góp một phần vào công cuộc dựng xây đất nước ngày càng văn minh, giàu đẹp.