Phần lớn NXB không đủ điều kiện hoạt động

Nhìn lại hoạt động 6 tháng đầu năm, Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) nhận định rằng, hiện mặt tồn tại đang còn rất lớn.

Một loạt NXB bị chỉ ra lỗi phạm qui khi đăng ký đề tài không phù hợp với chức năng, nhiệm vụ. Đơn cử như NXB Hồng Đức, NXB Mỹ thuật, NXB Văn học, NXB Giao thông vận tải…; hoặc những đơn vị đăng ký xuất bản các ấn phẩm không thuộc chức năng xuất bản của NXB.

Đặc biệt, về việc ghi thông tin trên xuất bản phẩm không đầy đủ hoặc không đúng quy định vẫn chưa được khắc phục triệt để. Chỉ riêng 6 tháng đầu năm, lượng xuất bản phẩm vi phạm ở lĩnh vực này chiếm trên 44% tổng số xuất bản phẩm.

Cùng với đó, cơ quan quản lý xuất bản cũng báo động, có một dòng văn học ngôn tình đã được một số đơn vị xuất bản nhiều trong những năm qua (phần lớn là của nước ngoài) có nội dung sáo mòn, vô bổ, thậm chí là dung tục, không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam, gây lệch lạc trong nhận thức của người đọc, đặc biệt là giới trẻ.

Loại sách này được khai thác từ mạng internet, chủ yếu ở diễn đàn đọc - dịch, không phải do các dịch giả chuyên nghiệp, có uy tín thực hiện. Thậm chí, có những diễn đàn còn sử dụng các phần mềm chuyển ngữ và để cho các thành viên tự biên tập lại nội dung. Một số NXB đã không biên tập, đọc duyệt kỹ lưỡng, dẫn đến có những cuốn vi phạm về nội dung.

Theo ông Chu Văn Hòa- Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, trong số 63 nhà xuất bản, hiện chỉ có 24 NXB đảm bảo đủ điều kiện hoạt động theo quy định của Luật Xuất bản, Nghị định số của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xuất bản. Còn lại, 39 NXB đều không đủ điều kiện hoạt động do thiếu các tiêu chí như thiếu nguồn tài chính để hoạt động xuất bản; Thiếu chức danh lãnh đạo nhà xuất bản; thiếu biên tập viên cơ hữu; đối tượng thành lập nhà xuất bản không phù hợp với quy định của Luật Xuất bản…

Cá biệt, có một số đơn vị thiếu cả đến 2 điều kiện theo tiêu chí như: NXB Âm nhạc; NXB Văn hóa - Thông tin; NXB Tri thức; NXB Đại học Huế; NXB Đại học Kinh tế Quốc dân; NXB ĐHQG TP Hồ Chí Minh; NXB Đại học Công nghiệp TP Hồ Chí Minh.

Ngày 31/8/2015 sẽ là thời hạn cuối để cơ quan chủ quản nhà xuất bản thực hiện thủ tục đề nghị Bộ TT&TT cấp đổi giấy phép thành lập nhà xuất bản trực thuộc.

Từ một hội nghị sơ kết của ngành xuất bản, người ta không khỏi giật mình. Bởi có tới gần 2/3 số NXB không đủ điều kiện hoạt động, nhưng lâu nay vẫn tồn tại được. Thực tế đó nói lên điều gì?