Ngày 10/10, tại Hà Nội, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị lần thứ mười bốn, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam khóa IX mở rộng. Hội nghị nhằm cho ý kiến vào dự thảo Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi tới kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV; Kế hoạch giám sát và phản biện xã hội năm 2023 của UBTƯ MTTQ Việt Nam.
Ông Đỗ Văn Chiến - Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; các Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam: Trương Thị Ngọc Ánh, Ngô Sách Thực, Nguyễn Hữu Dũng, Phùng Khánh Tài chủ trì Hội nghị.
Dự Hội nghị có bà Bùi Thị Minh Hoài - Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương; ông Đỗ Văn Phới - Phó Trưởng ban Dân vận Trung ương; các vị Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; đại diện lãnh đạo các cơ quan Trung ương và hơn 600 đại biểu ở điểm cầu Trung ương, địa phương.
Bảo vệ người dân trong tham gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực
Góp ý kiến vào dự thảo Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân để gửi tới kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV, ông Lù Văn Que - Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã và đang hoạt động rất hiệu quả. Đảng đã có các quy định về nêu gương của người đứng đầu, kiểm soát quyền lực, quy định các điều đảng viên không được làm.
“Đảng nói phải dựa vào dân để làm việc này, tuy nhiên thời gian qua, vai trò của người dân chưa được thể hiện rõ. Trong khi công tác phòng, chống tham nhũng đã có sự tham gia của các cơ quan báo chí (trong phát hiện vi phạm), công an (trong điều tra), Tòa án (trong xét xử), vậy vai trò của nhân dân ở đâu?” - ông Que đặt vấn đề.
Vì vậy, ông Que đề nghị Mặt trận cần chỉ rõ dân cần làm gì, cần làm như thế nào và ai bảo vệ người dân trong tham gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam cũng cần phát động phong trào toàn dân tham gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Dân tham gia để góp phần ngăn chặn, đẩy lùi “giặc nội xâm”.
Cũng góp ý vào dự thảo Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân, ông Nguyễn Túc - Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa - Xã hội, UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, trong đánh giá về tình hình kinh tế cần đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, phản ánh đúng tình hình đời sống của nhân dân, doanh nghiệp.
Cùng với 6 nhóm vấn đề cử tri và nhân dân còn băn khoăn lo lắng, theo ông Túc, một nội dung báo cáo cần tiếp tục quan tâm hơn là vấn đề an toàn, an ninh trên không gian mạng, kiểm soát thông tin đến người dân. Đặc biệt những vụ việc nghiêm trọng vừa qua trong xử lý vi phạm một số cán bộ nhà nước có hành vi tham nhũng, tiêu cực hay những bất cập, bức xúc trong ngành y tế, giáo dục... tránh gây dư luận xấu và các thế lực thù địch lợi dụng để bôi nhọ, nói sai sự thật.
Có hướng đi phù hợp trong xã hội hóa y tế, giáo dục
Nêu quan điểm, ông Trần Ngọc Đường - Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Dân chủ - Pháp luật cho rằng, cách thể hiện báo cáo phải đúng mực, chính xác để thể hiện được đầy đủ ý kiến của cử tri và nhân dân. Liên quan vấn đề xã hội hóa đối với hai lĩnh vực giáo dục và y tế, ông Đường cho rằng đây là chủ trương đúng của Đảng và Nhà nước, nhưng thực hiện chủ trương này đòi hỏi phải có hướng đi phù hợp, không bị thả lỏng với khẩu hiệu “tự chủ”. Cần áp dụng Luật Cán bộ, công chức; Luật Viên chức trong vấn đề này vì thực tế hiện nay, đội ngũ chuyên gia, trí thức giỏi đa phần là viên chức, trong khi thu nhập và chế độ đãi ngộ của viên chức thiệt thòi hơn so với công chức.
Bà Hà Thị Liên - nguyên Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, tình trạng cháy nổ liên tiếp trong thời gian qua tại các cơ sở kinh doanh karaoke để lại thiệt hại nặng nề về người. Bởi vậy, các tỉnh, thành phố sau khi khắc phục thiệt hại của các vụ cháy nổ cần chủ động rà soát, kiểm tra lại các cơ sở kinh doanh, sản xuất, không chỉ karaoke mà cần chú trọng đến an toàn phòng cháy, chữa cháy tại các khu chung cư, nhà cao tầng.
Đối với lĩnh vực y tế và giáo dục, bà Liên cho rằng, đây là hai ngành có sự liên quan đến nhiều mặt trong xã hội. Tuy nhiên, gần đây, các y bác sĩ, giáo viên xin nghỉ việc, ra khỏi ngành rất nhiều. Không chỉ giáo dục, y tế, các lĩnh vực khác cũng có tình trạng này. Vấn đề này rất cần sự vào cuộc của Đảng, Nhà nước để sớm tháo gỡ khó khăn cho các ngành, các tổ chức về biên chế, duy trì, đảm bảo chế độ việc làm cho viên chức, người lao động.
Tại Hội nghị, các ý kiến cũng nhấn mạnh tới việc cần xử lý nghiêm minh, công tâm trong vụ việc công an có hành vi bạo lực đối với thiếu niên; một số nội dung đầu tư công chưa hiệu quả, giải ngân gặp khó khăn; đồng thời đề nghị tính toán chuyển đầu tư cho con người, cụ thể là chuyển để tăng lương.
Bên cạnh đề nghị tăng lương chung, cần quan tâm đến cả lương hưu; quan tâm đến giá trị lao động cùng với đề xuất tăng lương; vấn đề tự chủ trong lĩnh vực y tế, giáo dục, thời điểm nâng mức học phí; đánh giá đầy đủ các ngành lĩnh vực đang gặp khó khăn; đồng thời đề nghị Chính phủ cần có biện pháp chỉ đạo đặc biệt đến quản lý đất đai để tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
Đảm bảo hiệu quả các chương trình giám sát, phản biện
Tiếp thu ý kiến của đại biểu tham dự Hội nghị, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến khẳng định, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến của Đoàn Chủ tịch tại hội nghị để hoàn thiện báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi tới kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV bảo đảm tiến độ, chất lượng, tạo niềm tin, sự đồng thuận xã hội.
Theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, đại biểu tham dự cơ bản thống nhất với 6 nội dung tâm tư, nguyện vọng của cử tri và 5 nội dung kiến nghị của Đoàn Chủ tịch Ủy ban UBTƯ MTTQ Việt Nam tại Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi tới kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV. Trong đó nội dung kiến nghị tập trung vào việc kiến nghị với Đảng, Nhà nước điều chỉnh chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức; về hoàn thiện chính sách pháp luật trong lĩnh vực y tế; sơ kết, tổng kết Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 8, khóa XI và Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội trong lĩnh vực giáo dục; tiếp tục cải cách thể chế, cải cách hành chính; tiếp tục tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phối hợp với MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát, phản biện xã hội.
Về chương trình giám sát, phản biện năm 2023, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho biết, trên cơ sở 6 nội dung giám sát và 3 nội dung phản biện đã được dự kiến, các đại biểu đề nghị bổ sung thêm nội dung giám sát đối với một số vụ việc cụ thể, nghiên cứu bổ sung giám sát chính sách pháp luật về bảo vệ, phát triển rừng; giám sát chế độ chính sách về y tế tư nhân. Các đại biểu cũng đề nghị xem xét giảm dần việc xin ý kiến góp ý dự thảo văn bản pháp luật mà không đảm bảo về thời gian, điều kiện nghiên cứu; quan tâm đổi mới quy trình tổ chức hoạt động giám sát, phản biện theo quy chuẩn, thực hiện góp ý xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước để hoàn thành chức năng nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam.
Để đảm bảo tổ chức hiệu quả chương trình giám sát, phản biện, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị MTTQ các cấp tiếp tục phát huy thế mạnh, khắc phục hạn chế, nâng cao hiệu quả hoạt động của các Hội đồng tư vấn. Đây là một trong những trụ cột để phát huy sứ mệnh của MTTQ Việt Nam, nâng cao chất lượng giám sát, phản biện xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân.
Với tinh thần trách nhiệm cao, dân chủ và đoàn kết, đại biểu tham dự đã biểu quyết thông qua Nghị quyết Hội nghị Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam lần thứ mười bốn, khóa IX mở rộng.
Ông Đỗ Duy Thường - Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam:
Phát huy vai trò nòng cốt của các Hội đồng tư vấn trong phản biện
Mục đích, yêu cầu chương trình giám sát năm 2023 cần nói rõ về việc phát huy tổng thể các hình thức giám sát, phản biện, nhất là giám sát của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, phát huy vai trò giám sát của MTTQ cấp huyện, cấp xã. Đặc biệt cần đổi mới quy trình tổ chức hội nghị phản biện, phát huy vai trò các hội đồng tư vấn làm nòng cốt trong hoạt động phản biện của Ủy ban MTTQ các cấp. Tinh thần này cần được cụ thể vào trong yêu cầu, nhiệm vụ sắp tới để phát huy mạnh mẽ hoạt động giám sát, phản biện xã hội.
Ông Trần Ngọc Đường - Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam:
Lựa chọn 1 đến 2 vụ việc người dân quan tâm để giám sát
Chương trình giám sát năm 2023, cần lựa chọn triển khai 1 đến 2 vụ việc giám sát cụ thể mà trong thực tiễn người dân quan tâm, qua đó kiến nghị để góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật. Đặc biệt phải chấm dứt tình trạng góp ý bằng văn bản trong phản biện xã hội bởi nhiều văn bản góp ý còn sơ sài, trong khi phản biện xã hội cần sự góp ý chu đáo, tâm huyết, huy động trí tuệ tổng thể của các nhà khoa học để đạt được hiệu quả cao nhất.