Phát triển bền vững cây có múi

Đây là ý kiến tại diễn đàn Khuyến nông và Nông nghiệp với chủ đề Giải pháp phát triển sản xuất cây có múi hiệu quả vùng Bắc Trung Bộ, diễn ra sáng 15/11, tại thành phố Vinh (Nghệ An).

Những năm gần đây, diện tích và sản lượng cây có múi (cam, quýt, bưởi, chanh) của cả nước tăng khá nhanh. Trong số đó, 6 tỉnh Bắc Trung Bộ diện tích cây có múi khoảng 27,9 ngàn ha, chiếm 11,5% diện tích cây ăn quả có múi cả nước. Tuy diện tích cây có múi không lớn nhưng lại là cây đặc sản của vùng có giá trị kinh tế cao, mang tính sản xuất hàng hóa lớn. Nhiều sản phẩm nổi tiếng như: Bưởi Phúc Trạch, cam Bù (Hà Tĩnh), cam Vinh (Nghệ An), bưởi Thanh Trà (Huế), bưởi đỏ Luận Văn (Thanh Hóa)…

Để đảm bảo chất lượng quả, đảm bảo đầu ra bền vững, rất nhiều nông dân vùng Bắc Trung Bộ đã ứng dụng mô hình trồng cây ăn quả có múi theo hướng VietGAP như vùng trồng cam Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn (Nghệ An); Vũ Quang (Hà Tĩnh)… Nông dân hạn chế sử dụng phân hóa học, tăng cường bón phân hữu cơ, phân hữu cơ vi sinh, phân sinh học; áp dụng quy trình IPM (quản lý dịch hại tổng hợp) trên cây có múi, dùng bẫy bả, hạn chế sử dụng thưốc bảo vệ thực vật.

Tuy nhiên, các tỉnh Bắc Trung Bộ vẫn gặp một số khó khăn, thách thức như các vùng sản xuất hàng hóa chưa rõ nét, các hợp tác xã kiểu mới thành lập chưa nhiều, chất lượng giống cây, biến đổi khí hậu… những điều này đã ảnh hưởng lớn hiệu quả kinh tế của cây có múi. Tại diễn đàn, nhiều giải pháp đã được các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý đưa ra để phát triển cây có múi ở vùng Bắc Trung Bộ theo hướng bền vững như: Xây dựng và vận hành chuỗi liên kết sản xuất ở các vùng sản xuất hàng hóa tập trung; rà soát quy hoạch, tránh phát triển ồ ạt những vùng ít thuận lợi; hỗ trợ nông dân chuyển giao kỹ thuật, chính sách tín dụng, phát triển thương hiệu, mở rộng mô hình VietGAP…

Ông Lê Văn Đức, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt đánh giá, hiện nay cây có múi đang phát triển nóng, cơ cấu sản xuất vụ chưa đồng đều, việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật chưa đồng bộ, nhất là tại các vùng cam nên nhiều nơi bị suy thoái, hiệu quả chưa cao. Vì thế, địa phương cần phát triển các vùng cây có múi gắn với thủy lợi để đảm bảo tưới tiêu; phát triển những giống tốt; xây dựng mô hình chuỗi liên kết nông dân, viện nghiên cứu, doanh nghiệp… Điều quan trọng nhất là nông dân sản xuất được sản phẩm chất lượng, an toàn để mang lại hiệu quả kinh tế cao.