Phở chua là món ăn truyền thống rất nổi tiếng của người Bắc Hà, Mường Khương (Lào Cai) và nếu đến chợ phiên Bắc Hà, Mường Khương, Cốc Ly… chắc chắn bạn sẽ không thể bỏ qua món ăn hấp dẫn này. Một bát phở chua gồm có bánh phở mới tráng còn ấm nóng, thịt lợn xá xíu (có nơi cho đậu xị), rau sống thái nhỏ, lạc và cuối cùng chan một ít nước chua. Chỉ cần đưa bát phở lên đã thấy vô cùng hấp dẫn.
Với người Nùng Dín ở Mường Khương, phở chua là món ăn phổ biến. Ngoài bánh phở, nước chua là khâu rất quan trọng để tạo nên hương vị đặc trưng của món ăn này.
Thường đến mùa rau cải, người Nùng Dín thường chọn loại cải bẹ, đem rửa sạch rồi phơi cho héo, sau đó thái nhỏ, muối chua. Ngoài cải muối, người Nùng Dín muối các loại măng tre, măng vầu, măng mai. Măng hái về bóc bỏ vẹ, thái nhỏ, rửa sạch rồi bỏ vào hũ muối chua.
Cách chế biến cũng khá đơn giản, bánh phở được thái nhỏ thành từng sợi, sau đó bỏ vào bát, chan nước dùng dưa chua, cùng với một số loại gia vị gồm có dưa cải, lạc, rau sống, đậu xị nêm gia vị rồi trộn đều, thêm một chút tương ớt là bạn đã có một món ăn ngon tuyệt. Mùi thơm ngầy ngậy của đậu xị làm cho bát phở chua có hương vị thơm ngon hấp dẫn.
Ngày nay, món phở chua của người Nùng Dín không chỉ là món ăn dân dã của các gia đình mà còn trở thành món ăn hấp dẫn không thể thiếu trong các buổi chợ phiên ở Mường Khương.
Tuy nhiên, phở chua của Mường Khương và Bắc Hà được chế biến theo những cách khác nhau, vì thế hương vị cũng có chút khác biệt. Khác với phở chua Mường Khương, phở chua của Bắc Hà được cho thêm thịt xá xíu.
Một bát phở chua gồm có bánh phở mới tráng còn ấm nóng, thịt lợn xá xíu, rau sống thái nhỏ, lạc và cuối cùng chan một ít nước chua. Phở chua phải ăn lạnh mới ngon, nên thích hợp ăn vào mùa hè, đây cũng là lý do mùa đông nếu lên đây sẽ khó được thưởng thức món đặc sản này.
Nguyên liệu để làm phở chua Bắc Hà.
Còn nếu đã từng đi chợ phiên Cán Cấu - Si Ma Cai, chỉ với 5.000 đồng bạn có thể được thưởng thức một bát phở chua làm từ ngô, vàng ươm, rất lạ.
Theo một chủ quán ở đây, bột ngô được nấu cho đến khi đặc như thạch để nguội, sau đó lấy muôi thủng miết thành sợi như sợi phở cho vào bát chan nước dùng. Khi ăn vừa có vị ngọt lại vừa có vị đậm của nước chan. Nếu thưởng thức một lần, chắc chắn dư vị để lại sẽ thật khó quên.
Chính vì nghiện món phở này, mà nhiều người không có điều kiện lên vùng cao vẫn tự chế biến món ăn này tại nhà. Tuy nhiên, nếu gọi là đặc sản thì chỉ có thể lên với chợ phiên Bắc Hà (Lào Cai).