Phú Ninh (Quảng Nam): Khu dân cư nhà vườn 15 năm làm vẫn chưa xong

Ông Huỳnh Tấn Nhật, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) huyện Phú Ninh cho biết: “Dự án được triển khai từ năm 2007, với diện tích gần 11 ha, do Phòng TNMT huyện làm chủ đầu tư, được chia làm 2 giai đoạn. Tuy nhiên chỉ mới triển khai giai đoạn 1 hơn 7 ha, với tổng mức đầu tư hơn 5 tỷ đồng, đến nay dự án tạm dừng”.

Mục đích của dự án, đáp ứng nhu cầu đất ở cho nhân dân và tạo nguồn thu từ quỹ đất để đầu tư xây dựng nhằm từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng cho địa phương. Tuy nhiên đến nay đã 15 năm trôi qua dự án vẫn chưa hoàn thành. Nơi đây hạ tầng cơ sở chưa được xây dựng, đất bỏ hoang phí, đã xảy ra tình trạng lấn chiếm đất trồng keo, khiến người dân địa phương rất bức xúc.

Trưa 13/8, ghi nhận thực tế của chúng tôi tại KDC nhà vườn phía Tây kênh chính Phú Ninh, nơi đây chỉ là một bãi đất trống rộng hàng nghìn m2 và chưa xây dựng cơ sở hạ tầng như đường sá, hệ thống cống thoát nước, hệ thống lưới điện; nhà cửa, sân chơi, nhà trẻ, tiểu công viên... Tại đây cỏ cây mọc um tùm, hoang vu, một số hộ dân lấn đất trồng keo hoặc chăn thả trâu, bò. Đường vào KDC vẫn chưa được bê tông hóa hoàn chỉnh dẫn đến nhiều chỗ đọng nước và sình lầy gây khó khăn cho phương tiện đi lại. Cả một khu vực trông nham nhở, bỏ hoang.

Ông Bùi Xuân Hoàng, trú tổ 3, thôn Cây Sanh cho biết, gia đình ông có hơn 1.000 m2 đất nông nghiệp để sản xuất. Thế nhưng chính quyền địa phương có quyết định thu hồi để làm dự án KDC nhà vườn, ông đồng ý và nhận tiền đền bù chỉ khoảng 4 triệu đồng, sau đó đơn vị thi công đưa xe cơ giới như máy múc vào san ủi làm mặt bằng để làm KDC, thế nhưng làm một thời gian ngắn rồi bỏ hoang phế, đến nay đã 15 năm vẫn chưa hoàn thiện dự án không biết vì lý do gì?

“15 năm rồi, KDC vẫn chưa được xây dựng hoàn chỉnh để đưa vào sử dụng. Vậy có tiếp tục thực hiện dự án nữa hay không, hay là trả đất lại cho người dân sản xuất, chủ dự án nên sớm quyết định. Để như thế này tôi thấy rất lãng phí về nguồn ngân sách và quỹ đất của Nhà nước. Còn chưa nói, 15 năm thực hiện không xong một dự án, sự chậm trễ này ai chịu trách nhiệm? Chẳng lẽ cứ để mãi qua năm tháng mặc cho lãng phí tiền của, đất đai”, ông Hoàng chia sẻ.

Trong khi đó, ông Mai Văn Xuân, ở tổ 3, thôn Cây Sanh cho hay: “Vì dự án KDC nhà vườn lâu nay không thấy triển khai xây dựng nên một số hộ dân đã lấn chiếm đất để trồng keo. Có chỗ cây keo đã phủ kín xanh rì. Một số hộ khác dùng để chăn thả trâu, bò. Đường sá cũng chưa được đầu tư xây dựng, cũng không có trạm biến áp, hệ thống điện nên gia đình tôi phải kéo đường dây dẫn điện gần 1.000 m về đến nhà để dùng, vừa không đảm bảo, vừa mất an toàn, nhưng không còn cách nào. Đơn vị cần sớm triển khai xây dựng để hoàn thành cơ sở hạ tầng tại dự án này để đảm bảo cuộc sống của bà con”.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hằng, Chủ tịch UBND xã Tam Dân cho biết: “Dự án KDC nhà vườn phía Tây kênh chính Phú Ninh thuộc địa phận xã Tam Dân đã tạm dừng triển khai thời gian lâu rồi. Nguyên nhân dự án tạm dừng là do thực hiện không hiệu quả. Mới đây, tôi được biết UBND huyện Phú Ninh đã có chủ trương tiếp tục thực hiện dự án trở lại. Rất mong dự án sớm được hoàn chỉnh để đưa vào sử dụng”.

Trao đổi với ông Trần Quốc Danh, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh cho biết: “Hiện nay Dự án KDC nhà vườn phía Tây kênh chính Phú Ninh mới hoàn thiện xong việc giải phóng mặt bằng và một số hạng mục phụ trợ. Mới đây, UBND huyện có chủ trương vay vốn từ Quỹ nguồn đầu tư phát triển của tỉnh để tiếp tục đầu tư triển khai hoàn thiện dự án này. Nguyên nhân dự án tạm dừng là do trước đây nguồn thu từ quỹ đất của dự án không đảm bảo kinh phí cho dự án vì vậy chủ đầu tư tạm dừng”.

Tuy nhiên chúng tôi được biết, tại Kết luận thanh tra Số 16/KL-TTT của Thanh tra tỉnh Quảng Nam mới đây cho rằng: “Dự án KDC nhà vườn phía Tây kênh chính Phú Ninh tổ chức thực hiện đầu tư quá chậm, không đảm bảo thời gian được quy định trong cam kết hợp đồng xây dựng. Cụ thể, thời gian dự kiến thi công hoàn thành dự án 6 tháng, tuy nhiên trong thực tế thi công là 5 năm 2 tháng vẫn chưa hoàn thành. Thế nhưng dự án buộc phải dừng thi công để quyết toán theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND huyện”.

Trong đó còn có việc, thanh tra yêu cầu thu hồi chi phí thanh toán vượt 306.657.000 đồng đối với Công ty Cổ phần Giao thông công chính Tam Kỳ là đơn vị ký hợp đồng thi công. Tuy nhiên UBND huyện Phú Ninh cho rằng: “Sau khi Công ty Cổ phần Giao thông công chính Tam Kỳ có đơn khiếu nại gửi UBND tỉnh do chưa thống nhất với kết luận, sau đó Thanh tra tỉnh đã ban hành Quyết định số 51/QĐ-TTT ngày 12/4/2022 về việc giải quyết khiếu nại của công ty, theo đó số tiền trên thu hồi từ đơn vị thi công 53.107.000 đồng, nhưng hiện nay đơn vị thi công chưa thực hiện nộp trả và thu hồi từ chủ đầu tư, tư vấn giám sát và đơn vị thi công số tiền 253.560.000 đồng”.

Thanh tra tỉnh Quảng Nam cũng cho rằng, đến nay, dự án không hoàn thành theo mục tiêu đầu tư dự án là đáp ứng nhu cầu đất ở cho nhân dân và tạo nguồn thu từ quỹ đất để đầu tư xây dựng nhằm từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng cho địa phương. Tại đây có một số hộ dân lấn chiếm đất đã được đền bù, nhưng hạ tầng đầu tư nham nhở, hư hỏng, không đảm bảo chất lượng công trình, trong khi nguồn vốn đầu tư của huyện còn khó khăn.

Chưa hết, dự án dừng để quyết toán vào năm 2012 nhưng đến năm 2016 mới quyết toán vốn đầu tư hoàn thành, tuy nhiên hiệu quả đầu tư chưa đạt, không thể đưa vào sử dụng làm lãng phí ngân sách Nhà nước. “Trách nhiệm này thuộc về tập thể UBND huyện Phú Ninh nhiệm kỳ 2005 - 2015 và người đứng đầu đại diện chủ đầu tư của dự án này”, Thanh tra tỉnh kết luận.

Thanh tra tỉnh đã kiến nghị UBND tỉnh Quảng Nam, chỉ đạo UBND huyện Phú Ninh tổ chức kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm của tập thể UBND huyện trong các nhiệm kỳ 2005 - 2015 và làm rõ trách nhiệm, kiểm điểm, xử lý đối với các cá nhân có liên quan trong việc chỉ đạo, điều hành triển khai thực hiện dự án KDC nhà vườn phía Tây kênh chính Phú Ninh do hiệu quả đầu không đạt, không thể đưa vào sử dụng, làm tăng chi phí xây dựng.

Tuy nhiên, UBND huyện Phú Ninh giải trình, dự án chưa phát huy hiệu quả là do nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố khách quan là điều kiện kết nối giao thông chưa thuận lợi, nên công tác khai thác quỹ đất không đạt mục tiêu, hiện nay huyện đã có kế hoạch tiếp tục khắc phục các hạng mục dự án, các công việc liên quan để hoàn thiện khai thác dự án trong thời gian đến.

Câu hỏi đặt ra là tại sao trước khi triển khai dự án không tính đến kết nối giao thông và 15 năm qua tại sao không giải quyết các vấn đề vướng mắc này? Vậy đến khi nào dự án mới hoàn thiện? Sự thiếu trách nhiệm để dự án kéo dài nhưng không hoàn thành, làm lãng phí tiền của Nhà nước, khiến người dân bức xúc, vấn đề này đến nay đã được giải quyết như thế nào? Cần UBND huyện Phú Ninh sớm có câu trả lời.