Phượng Tiến (Thái Nguyên): Truyền thông lan tỏa – Nhận thức đổi thay

Thông tin – Gốc của giảm nghèo

Thực hiện Nghị quyết số 1683/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Thái Nguyên, xã Phượng Tiến được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã: Tân Dương, Tân Thịnh và Phượng Tiến. Một vùng đất rộng hơn 102 km², có 27 xóm, 3.206 hộ dân với gần 13 nghìn nhân khẩu và 13 dân tộc anh em chung sống hòa thuận, bao đời gắn bó với núi non và nếp canh tác nông - lâm nghiệp truyền thống.

Trong thống kê mới nhất, toàn xã có 155 hộ nghèo (4,83%), 116 hộ cận nghèo (3,61%). Những con số ấy phản ánh một thực tế rằng, dù nhiều đường nối dài, nhà cửa khang trang dần mọc lên, nhưng giữa những triền đồi, khe suối vẫn còn những nóc nhà cần thêm cơ hội để chạm đến cuộc sống đầy đủ hơn. Và một trong những cơ hội quan trọng nhất chính là cơ hội được tiếp cận thông tin — điều tưởng chừng đơn giản nhưng lại chính là chìa khóa mở cánh cửa giảm nghèo bền vững nơi miền núi.

Những buổi chiều ở các xóm trên địa bàn xã, loa truyền thanh lại vang lên đều đặn. Giọng người phát thanh viên quen thuộc: “…chương trình hỗ trợ vay vốn, đăng ký tại UBND xã; lớp tập huấn trồng chè VietGAP mở vào thứ Hai…”. Cứ thế, thông tin len lỏi qua từng mái nhà, từng gốc chè, từng ruộng lúa, đi vào câu chuyện của bà con.

“Ngày trước không biết chính sách, không biết mô hình sản xuất mới, cứ trồng trọt theo kinh nghiệm. Giờ nghe cán bộ hướng dẫn, biết học nghề, biết vay vốn mua máy móc, làm ăn có hiệu quả hơn nhiều”, một người dân trên địa bàn chia sẻ.

Công tác tuyên truyền ở Phượng Tiến không chỉ dừng lại ở loa truyền thanh. Xã còn khai thác trang thông tin điện tử, họp dân tại nhà văn hóa, phát tờ rơi, tổ chức tập huấn, hướng dẫn thực hành ngay trên đồng ruộng, nương chè.

Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể đồng loạt vào cuộc với các phong trào: “Thái Nguyên chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Không để ai bị bỏ lại phía sau”.. Ở đó, vai trò của người dân được nhấn mạnh: Không còn tư tưởng trông chờ, mà tự tin làm chủ. Từ việc học kỹ thuật chăn nuôi, chuyển đổi cây trồng, đến vận hành tổ hợp tác hay dùng điện thoại thông minh để tìm đầu ra sản phẩm — nhận thức thay đổi kéo theo kinh tế thay đổi.

Huy động sức dân – Khơi dậy nội lực

Có tuyến đường Hồ Chí Minh dài 8 km chạy qua, Phượng Tiến có điều kiện thuận lợi trong lưu thông, trao đổi hàng hóa. Bên cạnh đó, cụm công nghiệp đang được xây dựng tại xóm Tân Tiến 4 hứa hẹn tạo thêm việc làm cho lao động địa phương.

Nhưng điều làm nên chuyển động mạnh mẽ nhất ở Phượng Tiến thời gian qua không chỉ là hạ tầng, mà là tinh thần đồng lòng. UBND xã đã thành lập Ban quản lý Chương trình mục tiêu quốc gia do Chủ tịch UBND xã làm Trưởng ban để đảm bảo chỉ đạo thống nhất. Công tác kiểm tra, giám sát các dự án hỗ trợ sản xuất được thực hiện nghiêm túc — đặc biệt là quản lý con giống, tránh tình trạng đầu tư hình thức hoặc trao đổi sai mục đích.

Ở Phượng Tiến, các mô hình phát triển sản xuất ngày càng rõ nét như sự hiện diện của một hợp tác xã với 25 thành viên, doanh thu năm 2024 đạt 6,2 tỷ đồng. Xã có 3 trang trại chăn nuôi lợn Tổng giá trị sản xuất năm 2024 đạt 23,489 tỷ đồng cùng 7 tổ hợp tác nông nghiệp với hàng trăm lao động có thêm thu nhập. Đặc biệt, hai sản phẩm đặc trưng: Gạo J02 và Nếp cái hoa vàng đã đạt OCOP 3 sao, góp phần xây dựng thương hiệu địa phương.

Cơ giới hóa nông nghiệp ở Phượng Tiến diễn ra mạnh mẽ: 95% khâu làm đất, 85% thu hoạch lúa đã máy hóa; ngành chế biến chè đạt 100% cơ giới hóa. Trong rừng, tiếng máy cưa, máy xẻ thay thế dần sức người; trên nương chè, máy sao sấy điện thay lò củi truyền thống. Đời sống vật chất nhờ đó được cải thiện. Thu nhập bình quân đạt 55 triệu đồng/người/năm.

Giảm nghèo ở Phượng Tiến không chỉ là hỗ trợ vật chất. Điều cốt lõi là mở lối thông tin, giúp người dân chủ động tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản. Hệ thống loa truyền thanh, Internet về đến từng xóm, cổng thông tin điện tử xã hoạt động thường xuyên; học sinh nghèo được hỗ trợ máy tính từ chương trình “Sóng và máy tính cho em”; hộ nghèo được cấp sim Internet miễn phí theo Chương trình viễn thông công ích.

Trong từng chiều thiếu hụt, xã triển khai giải pháp cụ thể như: mỗi năm giải quyết việc làm mới cho hơn 300 lao động, trong đó khoảng 20 người đi làm việc ở nước ngoài, miễn giảm học phí, hỗ trợ đồ dùng, tổ chức phân luồng học sinh,100% hộ nghèo, cận nghèo có thẻ BHYT, hộ nghèo được hỗ trợ xi măng, vốn vay ưu đãi và sự hỗ trợ từ các tổ chức thiện nguyện, 95,38% hộ dân dùng nước hợp vệ sinh. Những con số ấy không chỉ là báo cáo — mà là thay đổi nhìn thấy trong từng bếp lửa, từng con đường, từng mái nhà.

Ở Phượng Tiến, phong trào “Chung tay vì người nghèo” không chỉ diễn ra vào dịp lễ, tết. Đó là những ngày cán bộ xã cùng đoàn thể đến từng hộ vận động hiến đất làm đường; những buổi chị em phụ nữ đi nhổ cỏ giúp nhà nghèo; những đợt thanh niên cùng nhau sửa mái nhà, đào mương nước; những chiếc áo ấm, đôi giày đi học được trao trước mùa đông. Quỹ Vì người nghèo được quản lý công khai, đúng đối tượng. Mỗi món quà được trao không chỉ là vật chất — mà còn là sự sẻ chia, động viên tinh thần.

Dù đạt nhiều kết quả, Phượng Tiến vẫn còn không ít khó khăn: địa bàn rộng, dân cư phân tán; thu nhập chưa cao; hạ tầng nhiều nơi xuống cấp; sản xuất nông nghiệp còn manh mún, thiếu vùng chuyên canh lớn; thủ tục đầu tư còn rườm rà.

Giảm nghèo thông tin ở Phượng Tiến không phải câu chuyện của một ngày, cũng không phải chỉ của chính quyền hay của riêng người dân. Đó là một hành trình chung – nơi tri thức được lan tỏa, nơi cơ hội đến với từng hộ gia đình, nơi cộng đồng gắn bó tạo nên sức mạnh nội lực.

Trên những triền đồi chè xanh mướt, giữa vạt lúa chín vàng mùa thu hoạch, ánh sáng thông tin giờ đã đến từng xóm bản. Và chính từ đó, một tương lai đủ đầy đang dần hiện rõ – bền vững và có niềm tin.