Quân nhân Nhật đã có thể tham chiến ngoài lãnh thổ

Gói Dự luật được thông qua đánh dấu bước ngoặt lịch sử
trong chính sách an ninh của Nhật Bản. (Nguồn: SCMP).

Trước đó, những chính trị gia đối lập đã tìm đủ mọi cách để hạ uy tín nội các của Thủ tướng Shinzo Abe, với hy vọng sẽ ngăn chặn Dự luật này được thông qua. Nhưng cuối cùng, họ dường như đã kiệt sức và buộc phải từ bỏ. Gói dự luật được chính thức thông qua với 148 phiếu thuận, 90 phiếu chống.

Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền (LDP) cùng đảng liên minh Komeito nắm phần lớn số ghế ở cả Hạ viện và Thượng viện, ngoài ra họ cũng đảm bảo được sự ủng hộ từ 3 đảng khác. Thủ tướng Shinzo Abe đã hối thúc mạnh mẽ việc thông qua dự luật an ninh.

Ông cho rằng những thay đổi trong dự luật là sự bình thường hóa chính sách quân sự của Nhật, vốn đã bị giới hạn bởi hiến pháp hòa bình hậu Thế chiến II. Ông Abe và những người ủng hộ ông nói rằng luật an ninh mới là cần thiết trong bối cảnh Nhật phải đối mặt với nhiều mối đe dọa.

Gói Dự luật được thông qua đồng nghĩa với việc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) giờ có thể chiến đấu bên ngoài lãnh thổ để hỗ trợ các đồng minh như Mỹ hay một số quốc gia khác trong trường hợp họ bị tấn công có vũ trang, thậm chí ngay cả trong trường hợp Nhật Bản không phải bên bị tấn công trực tiếp.

Điều này cũng có nghĩa rằng SDF cũng được quyền hợp pháp tham gia một cách chủ động hơn các chiến dịch gìn giữ hòa bình trên khắp thế giới, dưới sự dẫn dắt của LHQ.

Kể từ nay Nhật Bản sẽ đóng vai trò lớn hơn trong việc gánh vác trách nhiệm đảm bảo an ninh toàn cầu, trong khối đồng minh với Mỹ. Theo hiệp ước an ninh giữa Mỹ và Nhật, Mỹ có cam kết phải bảo vệ Nhật trong trường hợp nước này bị tấn công, nhưng từ trước đến nay chưa có chiều ngược lại – tức Nhật bảo vệ Mỹ.

Trong khoảng thời gian diễn ra chuyến thăm tới Mỹ hồi đầu năm, ông Abe đã cam kết rằng sẽ thay thế các điều luật cũ kỹ để có thể triển khai SDF ra ngoài lãnh thổ, nhằm hỗ trợ Mỹ và các nước đồng minh. Phải nói rằng, ông Abe đã chịu không ít sức ép từ việc Nhật cần phải làm nhiều hơn trong mối quan hệ đồng minh với Mỹ.

Giới chuyên gia nhận định rằng, Dự luật mới được thông qua sẽ có thể làm tăng căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc liên quan tới tranh chấp trên biển Hoa Đông. Trong bối cảnh có tín hiệu cho thấy mối quan hệ giữa Trung Quốc và Hàn Quốc đang ấm dần lên, dù cho Hàn Quốc và Nhật Bản đều là đồng minh quan trọng của Mỹ, nhiều nhận định cho rằng mối quan hệ ngoại giao ở khu vực Đông Bắc Á trong thời gian tới sẽ thêm phần căng thẳng sau động thái mới của Nhật.

Nhiều nhà phê bình cho rằng gói dự luật mới có thể đẩy binh sỹ Nhật tới các chiến trường trên khắp thế giới thay cho binh sỹ Mỹ. Thời gian qua, không ít các cuộc biểu tình đã diễn ra ngay bên ngoài tòa nhà Quốc hội Nhật Bản nhằm phản đối việc thông qua gói dự luật này. Tỷ lệ ủng hộ cho ông Abe cũng bị ảnh hưởng, và sẽ là một nhiệm vụ hết sức khó khăn cho ông để có thể giành lại được sự ủng hộ của cộng đồng.

Đây là một dấu mốc trong nỗ lực của Thủ tướng Abe nhằm nới lỏng giới hạn của bản hiến pháp hoà bình đối với quân đội. Nó cũng là thay đổi lớn nhất trong chính sách quốc phòng của Nhật kể từ khi lực lượng quân sự hậu chiến nước này được thành lập năm 1954.

Còn đối với Thủ tướng Shinzo Abe, đây là một chiến thắng lớn sau một khoảng thời gian dài chạy đua để thông qua dự luật, và giờ sẽ có đủ thời gian để bắt đầu một nhiệm vụ mới không kém phần quan trọng: Vực dậy nền kinh tế đang bị chững lại của Nhật Bản.