Quảng Nam: Bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa các DTTS ở huyện Bắc Trà My

Ông Thái Hoàng Vũ, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My và ông Phạm Ngọc Sinh, Phó Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Quảng Nam đồng chủ trì hội thảo. Dự hội thảo có, bà Huỳnh Thị Thùy Dung, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Quảng Nam, ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cùng đại diện Ban Dân tộc tỉnh, chính quyền địa phương, các già làng và nhiều nhà nghiên cứu.

Bắc Trà My là huyện miền núi nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Quảng Nam, có diện tích tự nhiên là 846,9 km2, dân số trung bình toàn huyện năm 2020 là 41.596 người, trong đó người đồng bào DTTS 24.429 người, chiếm 58,73% dân số toàn huyện.

Với sự phân bố thành phần dân tộc như trên đã tạo nên những giá trị văn hóa vừa phong phú, đa dạng vừa đặc sắc, độc đáo, mang đậm dấu ấn vùng đất, con người vùng cao. Tính đa dạng này được thể hiện ở những bộ trang phục trang sức; những kho tàng văn học dân gian, những làn điệu dân ca; những nghi lễ truyền thống như múa cồng chiêng, múa cà đáo, đấu chiêng đôi, nghi lễ phục dựng cây nêu và bộ guu, lễ cầu mưa, lễ cúng lúa mới, cúng máng nước, cúng rừng;… Gắn với đó là giá trị ẩm thực truyền thống của đồng bào như: cơm lam, heo đen, cơm gạo đỏ, cá niên, ếch đá, rau dớn, rau lủi, rau ranh, ốc đá, măng rừng, rượu cần... Đây là bản sắc, là niềm tự hào của cộng đồng các DTTS trên địa bàn huyện Bắc Trà My.

Tại hội thảo được nghe nhiều tham luận của các nhà nghiên cứu về việc tập trung giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc Ca Dong, Co trên địa bàn huyện Bắc Trà My; thực trạng văn hóa DTTS trên địa bàn tỉnh Quảng Nam cũng như tại huyện Bắc Trà My; công tác quản lý nhà nước về văn hóa dân tộc; các gợi ý, đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống vùng đồng bào DTTS tại địa phương cũng được nhiều già làng, các nhà nghiên cứu tham gia đóng góp ý kiến;…

Ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu, huyện Bắc Trà My thời gian tới cần phải khảo sát, đánh giá, gắn các mô hình phát triển du lịch cộng đồng với việc bảo tồn văn hóa.

Theo ông Tuấn, lãnh đạo địa phương cần phải xác định những vấn đề bảo tồn có tính chất khẩn cấp, tiến hành kiểm kê, đánh giá lại những giá trị văn hóa còn hiện hữu hoặc những vấn đề đang có nguy cơ mai một; coi trọng việc giữ gìn bản sắc để phát triển kinh tế.

Phát biểu kết luận hội thảo, ông Thái Hoàng Vũ, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My cho biết, hầu hết ý kiến đều đánh giá cao di sản, bản sắc văn hóa cổ truyền các DTTS Bắc Trà My, đặc biệt là những tinh hoa của nó, xem đó là tài sản vô giá, kết tinh từ ngàn đời truyền lại.

Hội thảo nhất trí cao cần phải tập trung nguồn lực cho công tác bảo tồn và phát triển văn hóa các DTTS huyện Bắc Trà My, tập trung vào hai dân tộc có số dân lớn nhất của huyện là dân tộc Ca Dong và dân tộc Cor, tập trung giải quyết các di sản then chốt đang đứng trước nguy cấp và lần lượt giải quyết các di sản khác được xác định là cần bảo tồn và phát triển.

“Hội thảo thống nhất đề nghị chính quyền cần có đề án, kế hoạch kịp thời, cụ thể, có phân công trách nhiệm rõ ràng về công tác bảo tồn và phát triển văn hóa các DTTS ở huyện Bắc Trà My, không chung dẫn đến thiếu trách nhiệm; các đề án, kế hoạch cần phải xác định mục tiêu, tiến độ, nội dung và trách nhiệm thực hiện để đảm bảo rằng công tác bảo tồn và phát triển văn hóa DTTS huyện Bắc Trà My được hiện thực hóa, hiệu quả”, ông Thái Hoàng Vũ nhấn mạnh.