Nhân kỷ niệm 150 năm Ngày sinh Nhà yêu nước Phan Châu Trinh (9/9/1872 - 9/9/2022), sáng 9/9, UBND tỉnh Quảng Nam đã tổ chức Hội thảo khoa học “Tư tưởng canh tân của Nhà yêu nước Phan Châu Trinh”.
Ông Phan Việt Cường, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam; ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam; ông Trần Văn Tân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam; ông Nguyễn Thanh Hồng, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Quảng Nam và Nhà sử học Dương Quốc Trung đồng chủ trì Hội thảo.
Tham dự Hội thảo có lãnh đạo các Sở, ban ngành trong tỉnh Quảng Nam cùng với sự tham gia của hơn 200 đại biểu khách mời, đại biểu gia tộc Nhà yêu nước Phan Châu Trinh và các nhà khoa học, nhà nghiên cứu.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, Nhà yêu nước Phan Châu Trinh hiệu Tây Hồ, sinh ngày 9/9/1872 tại làng Tây Lộc, huyện Hà Đông, nay thuộc thôn Tây Lộc, xã Tam Lộc, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam, một vùng quê giàu truyền thống yêu nước và hiếu học.
Năm 1900, Phan Châu Trinh thi đỗ cử nhân, một năm sau đỗ Phó bảng nhưng phải trở về quê lo đám tang anh ruột và ở lại quê nhà dạy học. Năm 1903, Phan Châu Trinh được bổ làm Thừa biện Bộ lễ, trong thời gian ở Huế, ông có điều kiện đọc các sách về công cuộc duy tân ở Nhật Bản, tiếp cận chủ thuyết Tam dân “Dân tộc độc lập - Dân quyền tự do - Dân sinh hạnh phúc” của Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu, cùng với xu hướng dân chủ tư sản của các nhà dân chủ Pháp và những kế sách cải cách của Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Lộ Trạch, Phạm Phú Thứ... đã tác động mạnh mẽ, chuyển biến trong tư tưởng của Phan Châu Trinh.
Vì vậy, tuy sống và làm quan ở kinh đô nhưng tấm lòng luôn mang nặng nỗi đau của người dân mất nước. Do đó, ông đã từ quan trở về quê và năm 1904, tại làng Thạnh Bình (huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam), Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp, Phan Bội Châu gặp nhau để bàn việc cứu nước.
Theo ông Lê Trí Thanh, hơn 20 năm hoạt động cứu nước, Nhà yêu nước Phan Châu Trinh đã cống hiến trọn cuộc đời mình cho Nhân dân, cho dân tộc, từ bị giam cầm trong lao tù, vất vả lao động kiếm sống nơi đất khách quê người và lúc trở về cõi vĩnh hằng nhưng trong lòng vẫn mong cho dân tộc được độc lập, Nhân dân được ấm no, hạnh phúc. Với tấm lòng yêu nước, thương dân ấy, Nhân dân Việt Nam đã ghi tạc hình ảnh Nhà yêu nước đi tiên phong trong phong trào canh tân, dân sinh, dân chủ.
Tại Hội thảo gần 50 tham luận của các lãnh đạo, nhà khoa học, nhà nghiên cứu trên cả nước, tập trung phân tích, khai thác về bối cảnh thời đại tác động đến tư tưởng của Nhà yêu nước Phan Châu Trinh; tư tưởng canh tân của Nhà yêu nước Phan Châu Trinh; sự ảnh hưởng của Phong trào Duy tân và tư tưởng canh tân đối với xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX; đề xuất, kiến nghị các giải pháp nhằm phát huy các giá trị tư tưởng canh tân, đổi mới của Nhà yêu nước Phan Châu Trinh, nhất là tư tưởng về xây dựng ý chí tự lực tự cường, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, phát huy ý chí và sức mạnh Đại đoàn kết dân tộc, kết hợp với sức mạnh thời đại.