Quảng Ngãi: Giám sát chặt khai thác khoáng sản

Giá cát thấp hơn khu vực

Hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng (VLXD) trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đang diễn ra nhộn nhịp, bởi đang vào mùa xây dựng, nhu cầu thị trường tiêu thụ VLXD rất cao. Ngoài việc khoáng sản phục vụ các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh thì trước tình hình các tỉnh, thành phố lân cận giá VLXD như đất, đá tăng cao đã đổ về đây mua và vận chuyển đi tiêu thụ.

Theo thông tin Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi vừa công bố, giá vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh trong quý II/2025 vừa qua. Trong đó, giá cát bán tại mỏ ở 5 khu vực đang còn thời gian hoạt động khai thác, dao động ở mức từ 129.000 - khoảng 317.000 đồng/m3. Trong khi các địa phương khác, các mỏ khai thác và các đại lý có giá bán lên mức 500.000 - 800.000 đồng/m3. Vì thế việc tiêu thụ cát tại Quảng Ngãi tăng mạnh. Qua quan sát của chúng tôi, tại các mỏ, xe vận chuyển ra, vào liên tục để chở cát đi tiêu thụ.

Sở Nông nghiệp và Môi trường (NNMT) tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện có 70 mỏ khoáng sản làm VLXD thông thường được UBND tỉnh cấp phép còn hiệu lực. Trong đó có 28 mỏ đá, tổng công suất trên 2,6 triệu m3; 7 mỏ cát, tổng công suất gần 360.000 m3/năm; 27 mỏ đất đồi làm vật liệu san lấp. Ngoài ra, còn một số khu vực cấp phép, xác nhận các mỏ khoáng sản làm VLXD thông thường phục vụ thi công các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh.

Giám sát chặt

Thời gian qua, chính quyền cơ sở đã chủ động kiểm tra, giám sát, nhất là phát huy vai trò giám sát của cộng đồng đối với hoạt động khai thác khoáng sản. Qua đó, góp phần đảm bảo hoạt động khai thác khoáng sản hiệu quả, minh bạch. Hầu hết doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác khoáng sản được cấp phép đều tuân thủ các quy định của pháp luật trong quá trình hoạt động, từ việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát đến tổ chức khai thác, vận chuyển khoáng sản...

Hơn nữa, để tránh tình trạng các chủ mỏ khoáng sản gia tăng khai thác quá mức phạm vi công suất cho phép, các ngành chức năng Quảng Ngãi phối hợp với các địa phương giám sát hoạt động; đồng thời tổ chức kiểm tra phạm vi, diện tích khu vực mỏ, công suất, trữ lượng, phương pháp khai thác…

Ông Nguyễn Văn Hùng - xã Thiện Tín (tỉnh Quảng Ngãi) cho biết, tại một mỏ cát ở, xã Thiện Tín vai trò giám sát của cộng đồng đã được phát huy hiệu quả. Phải giám sát chặt chẽ bởi vì, việc khai thác cát quá mức sẽ gây ra tình trạng sạt lở bờ sông. Cùng với chính quyền địa phương, Ban giám sát cộng đồng của thôn thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình hoạt động khai thác của doanh nghiệp. Theo đó, thời gian hoạt động phải đảm bảo từ 6h đến 16h hàng ngày, không tổ chức hoạt động vào ban đêm và trong mùa mưa lũ. Các phương tiện vận chuyển cát phải được doanh nghiệp sắp xếp hợp lý, không để xảy ra tình trạng mất an toàn giao thông.

Ông Phạm Quốc Vương - Chủ tịch UBND xã Thiện Tín cho biết: “Hiện nay chính quyền địa phương đang rà soát lại các mỏ cát, mỏ đất đang hoạt động khai thác thuộc thẩm quyền cấp xã để quản lý. Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn phải cắm biển cảnh báo để giảm tốc độ và điều tiết dòng xe trên tuyến đường ĐH5 tránh ách tắc giao thông”.

Liên quan vấn đề này, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang đã có văn bản yêu cầu UBND các xã, phường và Đặc khu Lý Sơn nghiêm túc triển khai phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác; bố trí lực lượng trực 24/24 giờ, lập đường dây nóng để tiếp nhận, xử lý kịp thời thông tin vi phạm. Ngay khi phát hiện hoặc nhận được tin báo, chính quyền cơ sở phải kịp thời giải tỏa, ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép; trường hợp vượt quá khả năng xử lý, phải báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo xử lý dứt điểm.

“Để công tác quản lý đạt hiệu quả, các địa phương được giao đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật, vận động người dân không tham gia, tiếp tay cho việc khai thác, thu mua, vận chuyển khoáng sản trái phép; phát hiện và kịp thời tố giác các hành vi vi phạm. Đồng thời, chỉ đạo lực lượng Công an xã phối hợp với các lực lượng chức năng xử lý nghiêm, triệt để các điểm khai thác trái phép; quản lý chặt chẽ người, phương tiện, thiết bị có nguy cơ bị lợi dụng để khai thác, tập kết, chế biến khoáng sản trái quy định” - trích văn bản số 234/UBND-NNMT.

Với các đơn vị được cấp phép, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang yêu cầu, chính quyền cấp xã thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc khai thác; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đình chỉ hoạt động khi phát hiện sai phạm và đôn đốc doanh nghiệp thực hiện ký quỹ phục hồi môi trường, bảo vệ môi trường đúng quy định.

Đồng thời kiểm soát chặt tình hình cung cầu cát, sỏi để hạn chế tình trạng thiếu nguồn cung, đẩy giá lên cao.