Bộ GDĐT vừa có Thông tư số 23/2021/TT-BGDĐT ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ; thay thế Thông tư số 15/2014/TT-BGDĐT.
Về tổng thể, Quy chế thực hiện đúng tinh thần nâng cao quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình của các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) theo Luật Giáo dục đại học (đã sửa đổi, bổ sung năm 2018, sau đây gọi là Luật GDĐH).
Tuyển sinh theo 3 phương thức
Quy chế hướng đến sự bình đẳng, công bằng và chuẩn mực chung trong hệ thống; giao cơ sở đào tạo quy định cụ thể hơn với các yêu cầu bằng hoặc cao hơn Quy chế này.
Song song với quyền tự chủ, cơ sở đào tạo phải thực hiện trách nhiệm giải trình, thường xuyên cập nhật thông tin vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và công khai minh bạch để xã hội cùng các bên liên quan giám sát quá trình tổ chức thực hiện.
Theo đó, trước khi tổ chức tuyển sinh và đào tạo, cơ sở đào tạo phải công khai Quy chế của trường cùng các quy định liên quan đến tuyển sinh, tổ chức đào tạo và cấp bằng thạc sĩ, quyết định mở ngành đào tạo, các điều kiện bảo đảm chất lượng và thông tin khác theo quy định hiện hành.
Trong quá trình xây dựng và hoàn thiện quy chế này, Bộ GDĐT đã cùng các cơ sở đào tạo rà soát kỹ, tiếp thu và giải trình các ý kiến góp ý nhằm đảm bảo công tác triển khai thuận lợi và phù hợp thực tiễn.
Quy chế liên kết chặt chẽ với các thông tư liên quan do Bộ GDĐT ban hành trong năm 2021 và liên thông giữa các trình độ của GDĐH như: Thông tư quy định chuẩn chương trình đào tạo, Quy chế đào tạo trình độ đại học và Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ.
Quy chế quy định khung, ngắn gọn; ứng viên dự tuyển phải bảo đảm yêu cầu đầu vào quy định tại Thông tư quy định chuẩn chương trình đào tạo.
Thực hiện Luật GDĐH (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2018), Quy chế bổ sung phương thức tuyển sinh và giao quyền tự chủ cho cơ sở đào tạo quy định cụ thể các phương thức dựa trên nguyên tắc bảo đảm đánh giá công bằng, khách quan và trung thực về kiến thức, năng lực của người dự tuyển.
Theo đó, cơ sở đào tạo quyết định tuyển sinh theo 03 phương thức: thi tuyển, xét tuyển và kết hợp thi tuyển và xét tuyển.
Quy chế cho phép thi tuyển theo hình thức trực tuyến khi đáp ứng điều kiện bảo đảm chất lượng để kết quả đánh giá tin cậy, công bằng như đối với tuyển sinh trực tiếp. Hình thức này giúp tuyển sinh không bị gián đoạn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh và các vấn đề bất khả kháng khác.
Điểm mới của Quy chế là quy định về công nhận kết quả học tập và chuyển đổi tín chỉ nhằm liên thông giữa các trình độ GDĐH, trao đổi học thuật trong nước và với nước ngoài; tạo điều kiện cho cơ sở đào tạo xây dựng chương trình đào tạo ở các trình độ GDĐH liên thông với trình độ thạc sĩ; tổ chức thực hiện công nhận và chuyển đổi tín chỉ bảo đảm tiêu chuẩn và quy định của pháp luật.
Quy chế của cơ sở đào tạo phải quy định chi tiết điều kiện, tiêu chí đánh giá, quy trình cụ thể cho việc công nhận và chuyển đổi tín chỉ. Quy định này được đánh giá phù hợp, linh hoạt và tiết kiệm thời gian cho sinh viên có thành tích học tập vượt trội.
Về nguyên tắc trao đổi học viên, số lượng tín chỉ học viên theo học ở cơ sở đào tạo phối hợp được công nhận không quá 25% tổng số tín chỉ của chương trình đào tạo học viên đang theo học nhằm bảo đảm chất lượng đào tạo.
Chỉ cho phép đào tạo thạc sĩ tại trụ sở chính hoặc phân hiệu
Về địa điểm đào tạo, thực hiện theo Điều 37 Luật GDĐH, Quy chế chỉ cho phép đào tạo thạc sĩ tại trụ sở chính hoặc phân hiệu của cơ sở đào tạo.
Các hoạt động thực hành, thực tập, nghiên cứu và trải nghiệm thực tế được tổ chức ngoài cơ sở đào tạo không quá 20% khối lượng CTĐT (ngoại trừ các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe đào tạo tại các cơ sở y tế theo quy định tại Nghị định số 111/2017/NĐ-CP của Chính phủ và của CTĐT cụ thể).
Về hình thức đào tạo, Quy chế bổ sung hình thức vừa làm vừa học cho chương trình định hướng ứng dụng. Thời gian đào tạo toàn khóa học đối với hình thức đào tạo vừa học vừa làm phải dài hơn ít nhất 20% so với hình thức đào tạo chính quy của cùng chương trình đào tạo.
Quản lý chặt quá trình tổ chức đào tạo, Quy chế yêu cầu cơ sở đào tạo xây dựng và công khai kế hoạch giảng dạy và học tập; các học phần trong chương trình đào tạo được bố trí đều trong các tuần của học kỳ.
Trong trường hợp cần thiết phải xếp lịch học tập trung thời gian, số giờ giảng đối với mỗi học phần không được vượt quá 15 giờ trong một tuần và 04 giờ trong một ngày.
Cơ sở đào tạo hướng dẫn học viên đăng ký học tập trước khi bắt đầu mỗi học kỳ; quy định khối lượng tín chỉ tối đa và tối thiểu trong mỗi học kỳ mà học viên được phép đăng ký. Để tránh trường hợp học dồn bất hợp lý, Quy chế quy định chặt chẽ: tổng số tín chỉ đăng ký tối đa trong một năm học không quá 45 tín chỉ với hình thức chính quy và không quá 30 tín chỉ với hình thức vừa làm vừa học.
Về phương thức đào tạo trực tuyến, Quy chế cho phép đào tạo trực tuyến không quá 30% khối lượng tín chỉ của chương trình đào tạo. Quy định này xuyên suốt và nhất quán với quy chế đào tạo trình độ đại học và tiến sĩ đã ban hành.
Nhất quán với quy chế đào tạo trình độ đại học, Quy chế này cho phép đánh giá trực tuyến với điều kiện bảo đảm sự tin cậy, công bằng và khách quan như đánh giá trực tiếp, đóng góp không quá 50% trọng số điểm học phần.
Trường hợp thiên tai, dịch bệnh và bất khả kháng khác, công tác đào tạo và đánh giá trực tuyến các học phần thực hiện theo hướng dẫn của Bộ GDĐT.