Tại cuộc họp trực tuyến toàn quốc về phòng, chống dịch Covid-19, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, hiện tình hình dịch bệnh Covid-19 rất phức tạp khi mà thế giới đã có gần 100 triệu người nhiễm SARS-CoV-2, gần 2 triệu người tử vong. Trong bối cảnh đó, với những chủ trương đúng đắn và cách làm quyết liệt, tính từ đầu đợt bùng phát dịch mới này Việt Nam ta đã qua hơn 50 ngày liên tiếp không có ca lây nhiễm trong cộng đồng.
Tuy nhiên, nguy cơ tiềm ẩn vẫn rất cao, đặc biệt là khi Tết Nguyên đán đang đến gần, số người nhập cảnh về nước tăng mạnh.
Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng, nguy cơ lây nhiễm Covid-19 qua khu vực cửa khẩu, đường mòn, lối mở, vượt biên trái phép là hết sức phức tạp. Đáng chú ý, một số nước trong khu vực vẫn mở chuyến bay thương mại nên bà con đi chuyến bay này về các quốc gia đó rồi theo đường bộ vào Việt Nam. Mặc dù các tỉnh biên giới, các cửa khẩu tăng đã cường công tác tuần tra, kiểm soát; lực lượng Biên phòng đã tăng hơn trước nhưng tình trạng nhập cảnh trái phép vẫn diễn ra. Trung bình mỗi ngày phát hiện khoảng hơn 100 trường hợp nhập cảnh trái phép, đặc biệt có ngày lực lượng chức năng phát hiện tới 500 trường hợp.
“Đó là trường hợp phát hiện được, còn những đối tượng không được phát hiện thì nguy cơ rất cao cho công tác phòng chống dịch”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói và cho rằng, nếu tình trạng này vẫn tiếp tục thì tình hình sẽ rất căng thẳng.
Thời gian gần đây, số người nhập cảnh (hợp pháp và bất hợp pháp) bằng đường bộ, qua các tuyến biên giới là rất lớn. Với tuyến biên giới phía Bắc, địa hình phức tạp, hiểm trở thì việc kiểm soát có thể nói là rất khó khăn. Đáng chú ý là diễn biến mới đang diễn ra tại nước láng giềng Trung Quốc.
Ngày 20/1, Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc (NHC) đưa ra đánh giá, nước này đang đối mặt với nguy cơ dịch bệnh Covid-19 tái bùng phát ngày càng cao do sự xuất hiện của các ổ dịch tại một số khu vực trước thềm Tết Nguyên đán. Theo đó, chỉ riêng trong 1 tuần, tổng cộng có 757 ca lây nhiễm trong cộng đồng tại nước này và số ca tiếp xúc gần đang được theo dõi y tế đã lên mức cao nhất trong vòng 10 tháng.
Còn tại tuyến biên giới phía Nam, tình hình cũng khẩn trương hơn khi mà số người nhập cảnh gia tăng. Chiều ngày 20/1, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 do Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn làm trưởng đoàn đã làm việc với Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 tỉnh Đồng Tháp. Thông tin tại đây cho biết, hiện tỉnh Đồng Tháp đang quản lý 4 khu cách ly y tế tập trung. Chỉ tính đến ngày 2/1 đã có 2.380 công dân đã nhập cảnh và cách ly y tế.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, trước diễn biến mới, để bảo đảm không lọt bất cứ ca nhiễm SARS-CoV-2 nào ra cộng đồng thì Đồng Tháp cần giám sát chặt cửa khẩu khi mà Tết Nguyên đán đang đến gần nhằm kịp thời phát hiện, xử lý những đối tượng nhập cảnh trái phép; và phải quản lý nghiêm những người thực hiện cách ly y tế tập trung, không để xảy ra nhiễm chéo trong nơi cách ly.
Như vậy là một mặt phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hơn nữa người xuất nhập cảnh, không chỉ ở các cửa khẩu mà còn ở các đường mòn, lối mở - với những đối tượng “ngại” kiểm soát y tế và cách ly tập trung theo quy định. Mặt khác cũng rất cần kiểm soát tốt nhất các khu cách ly y tế tập trung vì số người cách ly ngày một tăng, cũng có nghĩa là nguy cơ lây nhiễm cũng lớn hơn.
Muốn làm được thì rất cần trách nhiệm của các lực lượng chức năng (Biên phòng, Bộ đội, Y tế) cũng như chính quyền địa phương, muốn thế thì phải tăng cường quân số cho những lực lượng này. Họ chính là “tấm khiên” bảo đảm sự bình yên của đất nước trước dịch bệnh. Nếu lực lượng này mỏng thì sẽ không làm tròn được trách nhiệm, mà như vậy thì hậu quả rất khó lường.
Tuy nhiên, cùng với việc tăng cường quân số thì quan trọng hơn vẫn phải là nâng cao trách nhiệm, không bao giờ được chủ quan. Thời gian trước, đã có ca lây nhiễm ra cộng đồng xuất hiện ở khu cách ly tập trung. Trong khu cách ly này đã không tuân thủ quy định, khi về khu dân cư cũng lại thiếu tự giác, không được tiếp tục theo dõi, kiểm tra, giám sát. Việc gần đây, 2 trường hợp làm lây lan Covid-19 ra cộng đồng bị khởi tố cho thấy mức độ rất nguy hại nếu trước đó thiếu trách nhiệm trong kiểm tra, giám sát (y tế, địa phương) và cả thiếu tự giác của chính người mang trong mình nguy cơ đã mắc SARS-CoV-2.
Như vậy, cùng với Biên phòng, y tế, ban quản lý các khu cách ly tập trung thì trách nhiệm của chính quyền địa phương là rất lớn, đặc biệt là các tổ dân cư. Khi Tết đã đến rất gần thì trách nhiệm lại càng phải lớn hơn, các biện pháp lại càng phải áp dụng triệt để, chặt chẽ hơn. Chỉ có như vậy đất nước mới được đón một cái Tết ấm áp, yên lành.