Thanh tra tỉnh Hưng Yên đề nghị UBND tỉnh Hưng Yên kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể lãnh đạo UBND huyện Kim Động và cá nhân Chủ tịch UBND huyện qua các thời kỳ để xảy ra các sai phạm của Hợp tác xã 19/8.
Thanh tra tỉnh Hưng Yên vừa ban hành Kết luận thanh tra, chỉ ra nhiều sai phạm trong việc chấp hành pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước đối với Hợp tác xã 19/8 (HTX).
Vi phạm nghiêm trọng
Theo nội dung Kết luận, HTX 19/8 sau khi được chấp thuận ngành nghề kinh doanh từ sản xuất gạch ngói sang chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản năm 2006 không hoạt động hiệu quả.
Từ nhiều năm nay, HTX 19/8 hoạt động sản xuất kinh doanh không đúng theo ngành nghề kinh doanh đã đăng ký. Không làm hồ sơ, thủ tục chuyển hình thức cho thuê đất hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất là không đảm bảo theo quy định của Luật Đất đai.
Ban quản trị HTX 19/8, đứng đầu là Chủ nhiệm HTX qua các thời kỳ từ 1995 đến nay đã buông lỏng công tác quản lý, sử dụng đất đai, vi phạm nghiêm trọng về pháp luật đất đai.
Cụ thể, từ năm 2005 đến năm 2021, Ban quản trị HTX đã tự ý phân lô ký biên bản giao khoán đất cho 47 hộ gia đình, cá nhân là xã viên và không phải xã viên HTX để xây dựng chuồng trại chăn nuôi, thầu ao, thùng dài hạn với tổng diện tích 16.639m2. Thực tế hầu hết các hộ gia đình, cá nhân không chăn nuôi gia súc, gia cầm theo mô hình trang trại mà tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất để sử dụng làm nhà ở, làm vườn.
Kiểm tra hiện trạng cho thấy, toàn bộ diện tích đất do HTX 19/8 quản lý, HTX đã giao hết cho các hộ gia đình, cá nhân sử dụng. Trong đó, có 22 hộ gia đình đã xây dựng nhà ở, còn lại 25 hộ trồng cây ăn quả, rau màu, nuôi trồng thủy sản.
Quá trình quản lý, sử dụng đất, HTX có cung cấp cho Đoàn thanh tra một số biên bản có nội dung nhắc nhở, ngăn chặn của HTX đối với các hộ xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, việc nhắc nhở, ngăn chặn chỉ là hình thức, trên thực tế Ban quản trị HTX không áp dụng một biện pháp ngăn chặn nào, để mặc hậu quả xảy ra, không báo cáo với chính quyền địa phương về tình trạng vi phạm về đất đai để xử lý theo quy định của pháp luật.
Mặt khác, các con của bà Phạm Thị Thuật - Chủ nhiệm HTX 19/8, cùng với một số người trong Ban quản trị HTX cũng xây dựng nhà ở kiên cố.
Qua kiểm tra phát hiện trong số 47 hộ gia đình, cá nhân được HTX giao đất nêu trên, có 12 hộ đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất qua nhiều người thu lợi bất hợp pháp, trong đó có một số trường hợp có xác nhận của bà Phạm Thị Thuật vào hợp đồng chuyển nhượng.
Đoàn thanh tra cũng phát hiện có 7 trường hợp sau thời điểm 1/4/2014 (Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực và sau khi có kết luận của thanh tra Sở TN&MT) HTX 19/8 vẫn ký biên bản giao đất, đặc biệt là trường hợp hộ ông Dương Văn Thuần, HTX ký lại hợp đồng ngày 4/6/2021 cho ông Thuần gia hạn thuê thầu là 50 năm kể từ ngày ký hợp đồng, diện tích 860 m2, thu tiền 1 lần 60 triệu đồng. Hiện nay, ông Thuần đã san lấp, xây dựng nhà xưởng.
Ngoài ra HTX để 45 hộ dọc quốc lộ 39 thuộc địa phận xã Hiệp Cường lấn, chiếm đất nhưng Ban quản trị không báo cáo cơ quan có thẩm quyền để ngăn chặn, xử lý. Trong đó, có 10 hộ HTX thu tiền hàng năm với đơn giá 1.000 đồng/m2.
HTX 19/8 không những không thực hiện các kết luận, kiến nghị theo báo cáo số 08/BC-TTr ngày 5/11/2007 của Đoàn thanh tra huyện Kim Động và Kết luận thanh tra số 15/KL-TTr ngày 30/5/2012 của Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường mà còn tiếp tục vi phạm ký hợp đồng giao đất, cho thuê đất.
Cơ quan thanh tra xác định, những việc làm trên của Ban quản trị HTX 19/8 là vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai qua các thời kỳ. Trách nhiệm thuộc về Chủ nhiệm HTX 19/8 qua các thời kỳ và các thành viên khác trong Ban quản trị.
Đáng chú ý, kết luận xác định, bà Phạm Thị Thuật - Chủ nhiệm HTX 19/8 đã vi phạm các quy định trong việc quản lý, sử dụng đất, có hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn ký các biên bản giao đất, cho thuê, thầu đất trái thẩm quyền, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái pháp luật với diện tích đất phi nông nghiệp 16.639m2 có dấu hiệu vi phạm Bộ luật Hình sự năm 2015.
Đề nghị xử lý trách nhiệm của lãnh đạo huyện, xã
Theo kết luận, Chi cục thuế huyện Kim Động chưa cung cấp được hồ sơ khai thuế của HTX 19/8 giai đoạn 2006-2012. Từ khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần 1 ngày 30/5/2006 đến thời điểm 31/10/2022, HTX không mua hóa đơn với cơ quan thuế, không phát hành hóa đơn, có thời điểm không nộp hồ sơ kê khai thuế, thường xuyên chậm nộp thuế nhưng Chi cục thuế huyện Kim Động không yêu cầu HTX cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế với cơ quan quản lý thuế để thực hiện pháp luật về thuế, không tiến hành kiểm tra thuế đối với HTX là chưa thực hiện theo đúng quyền hạn theo quy định của Luật Quản lý thuế.
Cơ quan thanh tra chỉ rõ, UBND xã Hiệp Cường, UBND thị trấn Lương Bằng qua các thời kỳ đã buông lỏng công tác quản lý nhà nước về đất đai, không kịp thời phát hiện, ngăn chặn và áp dụng các biện pháp xử lý theo thẩm quyền, báo cáo UBND huyện Kim Động ngăn chặn, xử lý vi phạm đất đai xảy ra ở HTX 19/8 trong thời gian dài.
Đối với UBND huyện Kim Động đã kiểm tra, phát hiện sai phạm của HTX 19/8 từ năm 2007 nhưng không có văn bản nào chỉ đạo, đôn đốc xử lý vi phạm. Không chỉ đạo thực hiện kết luận số 15/KL-TTr ngày 30/5/2015 của Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường.
UBND huyện Kim Động cũng chưa thực hiện việc rà soát đối với các tổ chức, đơn vị phải chuyển sang cho thuê đất (trong đó có cả HTX 19/8) báo cáo UBND tỉnh theo văn bản số 439 của Sở Tài nguyên và Môi trường.
Trên cơ sở phát hiện các sai phạm, Thanh tra tỉnh Hưng Yên đề nghị UBND tỉnh Hưng Yên kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể lãnh đạo UBND huyện Kim Động và cá nhân Chủ tịch UBND huyện qua các thời kỳ để xảy ra các tồn tại, sai phạm của HTX 19/8.
Đối với UBND huyện Kim Động, thực hiện kiểm điểm và có hình thức xử lý kỷ luật đối với các tập thể và cá nhân liên quan.
Đối với UBND xã Hiệp Cường, UBND thị trấn Lương Bằng, kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với tập thể UBND, cá nhân Chủ tịch UBND, công chức địa chính và những người có liên quan qua các thời kỳ.
Ban quản trị HTX 19/8 phối hợp và thực hiện theo chỉ đạo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc xử lý các tồn tại, vi phạm của HTX. Trước mắt phối hợp với UBND xã Hiệp Cường, UBND thị trấn Lương Bằng có biện pháp cương quyết ngăn chặn những trường hợp phát sinh mới xây dựng công trình trái phép trên đất HTX 19/8 quản lý. Giữ nguyên hiện trạng các trường hợp đã xây dựng chờ xử lý.
Thanh tra tỉnh Hưng Yên đề nghị UBND tỉnh Hưng Yên chỉ đạo thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ vụ việc sang Cơ quan cảnh sát điều tra, công an huyện Kim Động đối với nội dung có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự trong việc quản lý, sử dụng đất của HTX 19/8 đã phát hiện qua thanh tra. Ngày 31/8/2023, Thanh tra tỉnh Hưng Yên có văn bản gửi Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Kim Động về việc phối hợp cung cấp thông tin tài liệu phục vụ điều tra.