Sàng lọc Lao miễn phí cho hàng chục nghìn người

Hướng đến chấm dứt lao tại vùng dự án

Được triển khai tại 7 tỉnh,thành phố, bao gồm: Bà Rịa – Vũng Tàu, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai, Bình Phước, Hải Phòng, Nghệ An dự án có mục tiêu cùng với chương trình chống lao của tỉnh chủ động phát hiện các ca lao và lao tiềm ẩn, tích cực hỗ trợ các ca lao điều trị thành công và các ca lao tiềm ẩn hoàn thành điều trị. Đồng thời kết nối, củng cố và nâng cao năng lực của mạng lưới cộng đồng chấm dứt bệnh lao (CSET) và thúc đẩy sự tham gia của mạng lưới trong công tác ứng phó với bệnh Lao tại tỉnh.

Bác sĩ Khuất Thị Hải Oanh, Giám đốc Trung tâm SCDI cho biết, kinh phí triển khai dự án từ nguồn Quỹ toàn cầu phòng chống lao giai đoạn 2012-2023 nhằm hướng tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2030 tại các tỉnh triển khai dự án.

Theo đánh giá, dù thời gian đầu triển khai dự án gặp nhiều gián đoạn do dịch Covid -19 song theo thống kê ban đầu hiện dự án đã sàng lọc đã sàng lọc bằng 2X (Xquang và GenXpert) cho 20.492 người chụp Xquang, thực hiện 1.746 xét nghiệm GenXpert, phát hiện 234 ca lao hoạt động. Đa số bệnh nhân được hỗ trợ bắt đầu điều trị trong vòng 2 tuần kể từ khi phát hiện và tất cả các bệnh nhân bắt đầu điều trị đều tuân thủ tốt. Về xét nghiệm phát hiện lao tiềm ẩn (tiêm Mantoux) làm phản ứng TST cho 3.279 người, phát hiện 471 ca lao tiềm ẩn. Trong điều kiện có đủ thuốc điều trị, bệnh nhân lao tiềm ẩn được hỗ trợ bắt đầu điều trị trong vòng 1 tháng kể từ khi phát hiện và đa số tuân thủ tốt. Dự kiến trong 02 tháng cuối năm 2022, SCDI sẽ sàng lọc chủ động thêm 27.000 người, phát hiện thêm 270 ca lao hoạt động và 540 ca lao tiềm ẩn, đưa tổng số ca lao hoạt động được phát hiện lên xấp xỉ 500 ca, tổng số ca lao tiềm ẩn được phát hiện lên xấp xỉ 1.000 ca.

Xây dựng mạng lưới chống lao cộng đồng

Đáng ghi nhận tại 6 địa phương triển khai dự án đã xây dựng được 428 thành viên cộng đồng chấm dứt Lao(CSET). Những thành viên này đã trở thành nguồn lực quan trọng trong chủ động tìm ca, hỗ trợ đưa vào và tuân thủ điều trị. Theo đó CSET đa truyền thông trực tiếp cho cộng đồng về bệnh lao và lao tiềm ẩn; Xác định những người có nguy cơ, người tiếp xúc, người có triệu chứng nghi lao để tư vấn, hỗ trợ, chuyển gửi họ đến cơ sở y tế có năng lực sàng lọc và chẩn đoán lao; Phối hợp với các đoàn sàng lọc lưu động để thực hiện các chiến dịch sàng lọc tại địa phương; Động viên, hỗ trợ bệnh nhân lao, người mắc lao tiềm ẩn tiếp cận và tuân thủ điều trị.

Năm 2023 dự án dự kiến sẽ triển khai hoạt động sàng lọc lao cộng đồng tại 10 tỉnh/thành phố: Hải Phòng, Hải Dương, Thái Bình, Ninh Bình, Nghệ An, Đắk Lắk, Gia Lai, Đắk Nông và Bình Phước. Tiếp tục mở rộng và củng cố mạng lưới cộng đồng phòng chống lao, nâng cao năng lực và phát huy vai trò của mạng lưới trong việc sàng lọc người nguy cơ và hỗ trợ tuân thủ điều trị; Đẩy mạnh 2X tại các địa bàn trọng điểm, phát hiện nhiều ca bệnh, song song với tư vấn điều trị.

Bên cạnh việc chủ động tìm kiếm ca bệnh, mạng lưới lao cũng phát huy vai trò trong việc hỗ trợ bệnh nhân hoàn thành điều trị lao và lao tiềm ẩn, đặc biệt trong nhóm khách hàng khó như người sử dụng ma túy, người vô gia cư. 100% khách hàng điều trị và người nhà đều được cung cấp đầy đủ kiến thức, kỹ năng để chăm sóc, hiểu đúng và không kỳ thị người bệnh. Đặc biệt thông qua việc cung cấp kiến thức, tư vấn kết hợp với hỗ trợ trực tiếp từ mạng lưới cộng đồng, hầu hết bệnh nhân đều hoàn thành điều trị. Bên cạnh đó, những bệnh nhân Lao có hoàn cảnh khó khăn hoặc gặp khó khăn về giấy tờ tùy thân, bảo hiểm y tế, còn sử dụng ma tuý… được hỗ trợ để bệnh nhân tiếp cận được và tuân thủ điều trị. Đã có nhiều bệnh nhân được hỗ trợ mua bảo hiểm y tế và hỗ trợ dinh dưỡng trong quá trình điều trị Lao.