Ngày 26/3, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội mở phiên phúc thẩm xem xét kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của "siêu lừa" Nguyễn Thị Hà Thành (40 tuổi, trú tại Hà Nội) cùng 13 bị cáo khác (trong số 26 bị cáo) trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Phiên xét xử phúc thẩm diễn ra sau khi bản án sơ thẩm được tuyên cách đây tròn 1 năm. Dự kiến, phiên phúc thẩm diễn ra trong 3 ngày.
3 Ngân hàng PVCombank, NCB, Việt Á (VAB - VietABank) cũng kháng cáo bản án sơ thẩm. Ngoài ra, còn có 5 đại gia không được tòa sơ thẩm tuyên trả lại sổ tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng cũng có đơn kháng cáo về phần dân sự.
Tại tòa, bị cáo Lê Thị Hiên (cựu nhân viên ngân hàng) bất ngờ xin rút đơn kháng cáo. Trong phiên sơ thẩm, bị cáo Hiên bị tuyên phạt 30 tháng tù treo về tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến ngân hàng.
Trước bục khai báo, "siêu lừa" Hà Thành khai lý do kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt là để có thể sớm quay về làm việc trả nợ cho những người mà mình đã vay.
Theo bị cáo Hà Thành trình bày, trong thời gian tạm giam, bị cáo đã suy nghĩ rất kỹ về quá trình phạm tội của bản thân. Để mọi người phải đứng trước phiên tòa, bị cáo thấy rất ăn năn.
"Xuất phát điểm của bị cáo khi vay tiền không có mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Do đó, bị cáo mong HĐXX xem xét các tình tiết để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo", Nguyễn Thị Hà Thành trình bày và cho biết hoàn cảnh gia đình khó khăn, đang nuôi con nhỏ, bản thân mang bệnh, gia đình có công với cách mạng.
Để khắc phục hậu quả vụ án, "siêu lừa" Hà Thành cho biết sẽ để lại 26% cổ phần tại Công ty cổ phần đầu tư MHD Hà Nội, tương đương khoảng 75 tỷ đồng.
Số tiền 75 tỷ đồng này, nữ bị cáo khai được rút từ các khoản vay của ngân hàng song bị cáo không xác định được cụ thể rút từ ngân hàng nào.
Ngoài ra còn 10 tỷ đồng tiền cơ quan điều tra thu lại của chị B.T.T.Th. là tiền mà bị cáo mua cổ phần. Với số tiền này, Hà Thành mong muốn được khắc phục cho ngân hàng Việt Á (VAB-VietABank).
Ngoài ra, một số bị cáo giữ nguyên kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Theo bản án sơ thẩm, Nguyễn Thị Hà Thành đã thực hiện 27 vụ lừa đảo, chiếm đoạt tổng số tiền hơn 433 tỷ đồng. Do kinh doanh thua lỗ, “siêu lừa” đã nợ khoảng 80 tỷ đồng.
Giai đoạn 2016 đến 2018, Nguyễn Thị Hà Thành dùng chiêu vay tiền với lãi suất cao, lấy của người sau trả cho người trước để tạo lòng tin và cũng trở thành khách VIP của các ngân hàng.
Nguyễn Thị Hà Thành đã câu kết với 17 người là cựu cán bộ, nhân viên NCB, VAB và PVCombank để lập các sổ tiết kiệm đồng sở hữu giữa mình với các “đại gia”, hứa hẹn trả lãi ngoài cao.
Sau đó, Thành giả mạo chữ ký của các đồng sở hữu để cầm cố sổ tiết kiệm và được các ngân hàng giải ngân. Các cựu cán bộ ngân hàng đã giúp Nguyễn Thị Hà Thành hợp thức hồ sơ, soạn hợp đồng tiền gửi trái quy định.
Đặc biệt, bản án sơ thẩm nhận định, nhóm cựu cán bộ ngân hàng đã bỏ qua nhiều bước xác minh như không gặp trực tiếp chủ tài sản đảm bảo, lập tờ trình cấp tín dụng dù hồ sơ giả mạo, chưa qua thẩm định... (2 cựu nhân viên PVcomBank), qua đó giúp Nguyễn Thị Hà Thành vay tiền bằng tài sản của người khác.
Tổng cộng, Nguyễn Thị Hà Thành đã chiếm đoạt của NCB 47,5 tỷ đồng, PVComBank 49,4 tỷ đồng, VAB hơn 273 tỷ đồng và của 4 cá nhân khác 63 tỷ đồng.
Theo bản án sơ thẩm, bị cáo Thành vay tiền của ông Đặng Nghĩa Toàn bằng hình thức yêu cầu người này gửi tiền vào NCB qua 4 sổ tiết kiệm. Thành giữ các sổ này. Bị cáo dùng sổ tiết kiệm và giả chữ ký của vợ chồng ông Toàn trong các hồ sơ để vay NCB 47,5 tỷ đồng rồi chiếm đoạt.
Tương tự, bị cáo Hà Thành vay của ông Đặng Nghĩa Toàn 52 tỷ đồng bằng hình thức yêu cầu ông này gửi tiền tiết kiệm vào Ngân hàng PVcomBank. Thành dùng các sổ tiết kiệm này vay gần 50 tỷ đồng.
Tại Ngân hàng Việt Á, bị cáo Thành cũng nhờ ông Toàn và nhiều người khác gửi tiền. Cán bộ ngân hàng đã giúp bị cáo lập hợp đồng tiền gửi trái quy định đưa cho những người này làm tin, sau đó lập sổ tiết kiệm đưa cho bị cáo Thành.
"Siêu lừa" dùng các sổ tiết kiệm này làm tài sản đảm bảo, vay và chiếm đoạt 273 tỷ đồng của ngân hàng và 63 tỷ đồng của nhiều người khác. Ngoài ra, Nguyễn Thị Hà Thành còn vay nặng lãi một số người.
Tòa cấp sơ thẩm đã tuyên phạt Nguyễn Thị Hà Thành tù chung thân tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". 25 người còn lại bị tuyên phạt từ 12 tháng cải tạo không giam giữ đến 18 năm tù giam về các tội danh.
Mặc dù 3 ngân hàng đều đề nghị xem xét tư cách là "người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan", không phải "bị hại", cùng với việc nhận định sai phạm của nhóm cựu cán bộ các ngân hàng trên "tạo điều kiện" để Thành chiếm đoạt tài sản, gây thiệt hại cho NCB, VietABank, PVcomBank, song cấp sơ thẩm tuyên ba ngân hàng được tiếp tục tạm quản lý là 122 tỷ đồng đứng tên vợ chồng đại gia Đặng Nghĩa Toàn cùng hàng chục tỷ đồng của 4 đại gia đứng tên đồng sở hữu với Thành.
Ba đại gia còn lại được tòa tuyên buộc VietAbank trả lại tiền, không phong tỏa sổ tiết kiệm, với lý do số tiền họ đồng sở hữu với Thành không phải quan hệ vay nợ. Nếu ngân hàng không thực hiện, những người này có quyền khởi kiện VietAbank tại vụ án dân sự khác.