Thời gian gần đây, số ca mắc ho gà, các ổ dịch ho gà được ghi nhận gia tăng tại nhiều địa phương trên cả nước. Theo các chuyên gia y tế, tiêm vaccine đúng lịch và đủ liều là cách tốt nhất để phòng tránh bệnh.
Gia tăng số ca mắc tại nhiều địa phương
Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, số ca mắc ho gà đang có xu hướng gia tăng trong những tuần gần đây. Tuần trước, Hà Nội ghi nhận 20 ca mắc ho gà, không có ca tử vong.
Cộng dồn từ đầu năm, toàn thành phố ghi nhận 192 ca mắc tại 29 quận, huyện, thị xã.
Nhận định về tình hình dịch bệnh, CDC Hà Nội cho biết trong thời gian tới có thể tiếp tục xuất hiện rải rác các ca bệnh, chủ yếu ở trẻ nhỏ chưa đến tuổi tiêm chủng vaccine hoặc chưa được tiêm đầy đủ.
Còn theo CDC TP HCM, từ đầu năm 2024 đến nay, số ca bệnh ho gà ghi nhận tại địa bàn gia tăng so với các năm trước. Đa số là trẻ mắc bệnh là chưa đến độ tuổi tiêm chủng hoặc chưa được tiêm đầy đủ vaccine phòng bệnh.
Quảng Ngãi cũng là địa phương ghi nhận trường hợp mắc ho gà tái xuất hiện kể từ năm 2020. Trước tình hình này, Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi đã yêu cầu Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh chỉ đạo triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh ho gà tại TP Quảng Ngãi và trên địa bàn tỉnh.
Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhận định, số ca bệnh ho gà gần đây gia tăng tại một số địa phương trên cả nước là không bất thường.
Lý giải cho điều này, PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết, thời gian vừa qua đã diễn ra tình trạng thiếu vaccine. Vì vậy, một số trường hợp không được tiêm chủng. Đặc biệt trong thời gian diễn ra dịch Covid-19, việc thực hiện dịch vụ tiêm chủng bị giảm.
Bên cạnh đó, thời gian gần đây cũng xảy ra việc thiếu vaccine "5 trong 1" trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng để tiêm cho trẻ. Tỉ lệ tiêm chủng vaccine phòng bệnh giảm xuống đã khiến dịch ho gà quay trở lại.
Những khuyến cáo cần lưu ý
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh ho gà là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp, thường xảy ra ở trẻ nhỏ. Bệnh lây truyền do tiếp xúc trực tiếp qua đường hô hấp có các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng bệnh nhân khi ho, hắt hơi.
Bệnh có tính lây truyền rất cao nhất là đối với những người sinh hoạt trong cùng một không gian khép kín lâu dài như hộ gia đình, trường học…
Khởi đầu của bệnh có thể không sốt hoặc sốt nhẹ, có viêm long đường hô hấp trên, mệt mỏi, chán ăn và ho. Cơn ho gà rất đặc trưng, thể hiện trẻ ho rũ rượi không thể kìm hãm được, sau đó là giai đoạn thở rít như tiếng gà gáy.
Cuối cơn ho thường chảy nhiều đờm dãi trong suốt và sau đó là nôn. Bệnh thường diễn biến nặng, dễ tử vong do bị bội nhiễm, gây biến chứng viêm phổi, viêm phế quản-phổi, nhất là ở trẻ dưới 5 tuổi và trẻ suy dinh dưỡng.
Theo TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, (Bệnh viện Nhi Trung ương), để chủ động phòng chống bệnh ho gà, tiêm vaccine là quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
Cha mẹ cần lưu ý đưa trẻ đi tiêm chủng vaccine phòng bệnh ho gà đầy đủ, đúng lịch: Mũi thứ nhất tiêm khi trẻ 2 tháng tuổi. Mũi thứ 2: Sau mũi thứ nhất 1 tháng. Mũi thứ 3: Sau mũi thứ hai 1 tháng. Mũi thứ 4: Khi trẻ đủ 18 tháng tuổi.
Đối với trẻ khi sinh ra từ các bà mẹ không có kháng thể phòng bệnh ho gà có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với trẻ nhận được kháng thể từ mẹ. Để chủ động phòng bệnh cho trẻ nhỏ trước khi bước vào độ tuổi tiêm chủng, các bà mẹ có thể tiêm vaccine phối hợp phòng bệnh uốn ván - bạch hầu - ho gà (Tdap) trong thời gian mang thai.
Song song với đó, cần thực hiện tốt các biện pháp khác như thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hàng ngày; đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng; hạn chế để trẻ đến những nơi đông người, tránh tiếp xúc với những người bị bệnh đường hô hấp, đặc biệt là người bệnh ho gà.
Để phòng chống bệnh ho gà, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp sau:
1. Đưa trẻ đi tiêm chủng tiêm vaccine phòng bệnh ho gà (vaccine phối hợp phòng bệnh Bạch hầu, ho gà, uốn ván –DTP hoặc vaccine phối hợp phòng bệnh ho gà, uốn ván, bạch hầu, viêm gan B, viêm phổi do Hib và viêm màng não mủ do Hib - SII) đầy đủ, đúng lịch.
2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hàng ngày.
3. Đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng.
4. Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh ho gà trẻ phải nghỉ học, cách ly và đưa đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.