Sơ cứu đúng cách - cơ hội sống cho trẻ đuối nước

Đáng lưu ý, trong số 7 bệnh nhân trên, chỉ có duy nhất một trẻ được hồi sức ban đầu đúng cách, các trường hợp còn lại đều được cấp cứu sai cách.

TS.BS Phan Hữu Phúc - Viện trưởng Viện Đào tạo và Nghiên cứu sức khỏe trẻ em (Bệnh viện Nhi trung ương); Tổng thư ký Hội Nhi Khoa Việt Nam phân tích: Bệnh nhân đuối nước được vớt lên bờ trong tình trạng bất tỉnh, ngừng thở nhưng không được cấp cứu ngừng tim ngay, thay vào đó là bế dốc chạy vòng quanh - không hề có giá trị cấp cứu trẻ đuối nước, làm chậm trễ cấp cứu.

Theo BS Phúc, sơ cấp cứu ban đầu cho trẻ đuối nước rất quan trọng vì nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ đuối nước là tổn thương não do thiếu ô xy. Thời gian chịu đựng thiếu ô xy của não tối đa chỉ khoảng từ 4-5 phút, nếu quá thời gian này sẽ dẫn tới tổn thương não không hồi phục, gây tử vong hoặc di chứng thần kinh. Vì thế, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim thì cần phải hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay, vì đây là thời điểm vàng để cứu sống trẻ.

BS Phúc cho biết, để hồi sức thành công được các trường hợp ngừng tim do đuối nước, cần áp dụng phối hợp rất nhiều các biện pháp hồi sức tích cực. Bên cạnh các biện pháp hồi sức thường quy, tại Bệnh viện Nhi trung ương đã áp dụng liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động theo đích, nghĩa là dùng các thiết bị đưa thân nhiệt cơ thể trẻ giảm xuống 33-34 độ C trong một vài ngày để bảo vệ não, tránh não tổn thương nặng hơn, giúp hồi phục trở lại.

“Tuy nhiên chỉ định và hiệu quả của liệu pháp hạ thân nhiệt phụ thuộc vào thời gian trẻ ngừng tim và trẻ có được hồi sức tim phổi kịp thời và đúng cách hay không. Trường hợp trẻ ngừng tim kéo dài nhưng trong suốt khoảng thời gian đó trẻ được hồi sức tim phổi tốt thì kết quả điều trị sẽ tốt hơn. Ngược lại, nếu trẻ chỉ ngừng tim 5-7 phút thôi nhưng lại không được xử lý cấp cứu ban đầu đúng cách thì kết quả điều trị sẽ không khả quan bằng” –BS Phúc nhấn mạnh.

Các bác sĩ của Bệnh viện Nhi Trung ương cũng chỉ ra một thực tế rằng, nhiều người dân vẫn chưa nắm được kỹ năng sơ cứu khi gặp trẻ đuối nước đó là sau khi đưa trẻ lên bờ nhiều người có thói quen dốc ngược trẻ lên vai rồi chạy hoặc đang ép tim, hà hơi thổi ngạt cho trẻ nhưng khi tim chưa có nhịp trở lại đã dừng để tiếp tục bế vác…

Đây đều là những quan niệm sai lầm do 5 phút đầu là thời gian vàng để sơ cứu trẻ đuối nước. Việc sơ cứu không đúng sẽ gây chậm trễ khoảng thời gian này, thậm chí gây thêm các tổn thương cho trẻ. Hoặc sau khi sơ cứu tại hiện trường, người lớn khi thấy trẻ tỉnh lại thì đưa trẻ về nhà nghỉ ngơi, tuy nhiên điều này là không nên và vẫn cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để tiếp tục kiểm tra và theo dõi các biến chứng sau đuối nước.

Để giảm thiểu tai nạn đuối nước cho trẻ, các bác sĩ khuyến cáo: Nhà trường và gia đình nên có các chương trình dạy kỹ năng sống, đặc biệt là dạy bơi cho trẻ để tránh những tai nạn không mong muốn. Đặc biệt, mỗi người nên tự trang bị những kiến thức, kỹ năng sơ cứu đuối nước để xử trí kịp thời và đúng cách khi gặp tình huống khẩn cấp, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.