Sở Y tế TPHCM cảnh báo tác nhân EV71 xuất hiện trở lại
TPHCM ghi nhận sự trở lại của tác nhân EV71 – chủng virus có khả năng gây biến chứng nặng trong bệnh tay chân miệng. Ngành y tế kêu gọi các gia đình, trường học và cơ sở y tế tăng mức cảnh giác, chủ động bảo vệ trẻ nhỏ trong bối cảnh ca bệnh đang gia tăng.
Tình hình tay chân miệng (TCM) tại TPHCM đang diễn biến theo chiều hướng gia tăng rõ rệt. Thông tin từ Sở Y tế thành phố này cho biết, trong tuần 47, ghi nhận 1.547 ca, tăng 15% so với mức trung bình của bốn tuần trước. Tính từ đầu năm, số ca tích lũy lên tới 32.637 ca, cao hơn 64% so với cùng kỳ năm 2024. Dù không ghi nhận ca tử vong, thành phố đã tiếp nhận 65 ca nặng từ độ 2b trở lên. Đáng chú ý, từ tuần 42 đến nay, trung bình mỗi tuần có 3 ca nặng, cao hơn giai đoạn đầu năm.
Điểm đáng quan ngại nhất là sự xuất hiện trở lại của tác nhân EV71 – chủng virus từng gây nhiều đợt bùng phát tay chân miệng nặng ở trẻ nhỏ. Trong tháng 11/2025, Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã xét nghiệm 18 ca tay chân miệng nặng và phát hiện tới 10 ca dương tính với EV71. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) cho biết sau khi giám sát hơn 400 mẫu từ đầu năm, EV71 chỉ mới được phát hiện trở lại từ đầu tháng 11. EV71 không phải tác nhân mới nhưng là chủng virus nguy hiểm, có thể gây biến chứng thần kinh, hô hấp và tuần hoàn khiến diễn tiến bệnh trở nặng rất nhanh nếu không được theo dõi sát.
Ngành y tế TPHCM nhấn mạnh rằng mặc dù số ca mắc hiện chưa vượt đỉnh dịch năm 2023, người dân không được chủ quan. Thành phố có nhiều năm kinh nghiệm ứng phó EV71 và năng lực hồi sức nhi khoa mạnh, tuy nhiên điều quan trọng nhất vẫn là phát hiện sớm các biểu hiện bất thường và đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời. Giai đoạn 7–10 ngày đầu của bệnh được xem là thời điểm quyết định, bởi trẻ có thể chuyển nặng trong thời gian rất ngắn.
Để kiểm soát tình hình, TPHCM yêu cầu các cơ sở giáo dục siết chặt công tác phòng bệnh, tăng cường rà soát và vệ sinh bề mặt, đồ chơi, trang thiết bị; bảo đảm đầy đủ xà phòng và dung dịch sát khuẩn; đồng thời tách trẻ ngay khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ. Các trung tâm y tế, trạm y tế phường xã phải tăng cường giám sát, cập nhật liên tục diễn biến ổ dịch và chủ động báo cáo khi phát hiện ca nặng. Tại các bệnh viện, lực lượng chuyên môn được yêu cầu sẵn sàng thu dung, hội chẩn và xử trí nhanh với các trường hợp có dấu hiệu diễn tiến xấu.
Với các gia đình, Sở Y tế đặc biệt khuyến cáo phụ huynh nâng cao cảnh giác trong chăm sóc trẻ. Việc rửa tay bằng xà phòng nhiều lần trong ngày luôn được xem là biện pháp quan trọng nhất, giúp giảm nguy cơ lây lan virus trong môi trường sống. Đồ chơi, bề mặt tiếp xúc và sàn nhà cần được vệ sinh, khử khuẩn thường xuyên. Phụ huynh phải theo dõi trẻ sát sao trong suốt 7–10 ngày đầu mắc bệnh, bởi đây là giai đoạn trẻ dễ chuyển nặng. Trẻ mắc tay chân miệng phải nghỉ học hoàn toàn cho tới khi khỏi bệnh nhằm ngăn chặn lây lan trong tập thể. Quan trọng nhất, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi trẻ có các dấu hiệu cảnh báo như giật mình, run tay chân, sốt cao không hạ, nôn nhiều, thở nhanh hoặc có biểu hiện lừ đừ bất thường. Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu bệnh đang chuyển sang mức độ nguy hiểm và cần can thiệp kịp thời.
Sở Y tế TPHCM khẳng định EV71 không mới, nhưng sự trở lại của tác nhân nguy hiểm này đúng thời điểm giao mùa khiến nguy cơ gia tăng ca nặng hiện hữu rõ rệt hơn. Vì vậy, việc phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và ngành y tế trong phòng bệnh, theo dõi và điều trị là yếu tố then chốt nhằm bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ và ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch trên diện rộng.