Sáng 7/12, tại Tam Nông (Phú Thọ) diễn ra Hội thảo khoa học với chủ đề “Lễ hội Phết Hiền Quan - Nhận thức, giá trị và giải pháp quản lý”. Qua Hội thảo, các đại biểu thống nhất sớm khôi phục lại lễ hội Phết Hiền Quan và đi tìm các giải pháp tổ chức lại hội phết trong tình hình mới...
Hội thảo có sự tham gia của đại diện chính quyền địa phương, nhiều nhà khoa học, chuyên gia và sự quan tâm đặc biệt của người dân xã Hiền Quan (Tam Nông - Phú Thọ).
Đi tìm phương án phù hợp
Phát biểu đề dẫn hội thảo, ThS. Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Tam Nông cho biết, Tam Nông là vùng đất cổ giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, là huyện có nhiều di tích, lễ hội trong tỉnh Phú Thọ. Một trong những di tích và lễ hội cổ còn lưu giữ được là lễ hội Phết xã Hiền Quan.
Đây là lễ hội đặc sắc, thu hút hàng ngàn lượt người tham dự từ các vùng giáp danh và du khách gần xa trong cả nước. Những năm gần đây nội dung cướp Phết trong lễ hội Phết tạm dừng chưa tổ chức do có nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Vấn đề này rất cần được các nhà quản lý, các nhà khoa học, cộng đồng khu dân cư tìm ra phương án phù hợp để tổ chức.
Hội thảo với chủ đề “Lễ hội Phết Hiền Quan - Nhận thức, giá trị và giải pháp quản lý” được tổ chức với sự đóng góp trí tuệ của các nhà quản lý, các nhà khoa học đến từ trung ương, tỉnh, sự tham gia đóng góp ý kiến của địa phương và cộng đồng khu dân cư.
Phó Chủ tịch UBND huyện Tam Nông bày tỏ niềm tin tưởng rằng, hội thảo sẽ đưa ra các giải pháp phù hợp để tạo sự đồng thuận của cộng đồng nhằm tiếp tục thực hiện lễ hội phù hợp với truyền thống dân gian, tính văn minh của thời đại cũng như các quy định của nhà nước.
“Trên cơ sở các ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý để định hướng địa phương đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ tổ chức lễ hội Phết. Hướng tới là Trung tâm văn hóa - thể thao - lễ hội của xã Hiền Quan cũng như đảm bảo các yếu tố, các điều kiện để bảo tồn và phát huy giá trị di sản hội Phết, hướng tới xây dựng thành công Đề án đổi mới cách thức tổ chức hội phết”, ông Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.
Khẩn trương xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ lễ hội
Tại hội thảo, GS.TS Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam đã trình bày giá trị lịch sử lễ hội Phết Hiền Quan gắn với nữ tướng Thiều Hoa Công chúa trong khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Trong đó, phần hội cướp phết là một hoạt động tiêu biểu, tái hiện việc luyện quân của nữ tướng Thiều Hoa.
“Lễ hội Phết Hiền Quan gắn liền với cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng - vinh quang và hào hùng bậc nhất trong lịch sử của dân tộc Việt Nam và nổi tiếng thế giới. Cần được xếp hạng lễ hội này vào hàng văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Lễ hội Phết Hiền Quan thực sự cần được bảo tồn và phát huy giá trị theo đúng Luật di sản. Cần sớm được khôi phục lễ hội này vào năm sau”, GS.TS Nguyễn Quang Ngọc nhấn mạnh.
TS. Bùi Phúc Khánh, nguyên Giám đốc Sở Khoa học, Công nghệ và Môi trường tỉnh Phú Thọ khẳng định, cướp phết chính là linh hồn của lễ hội. Sức hấp dẫn, sự bền vững của lễ hội Phết Hiền Quan cũng chính từ cảnh tượng này. Do đó cần nghiên cứu để tổ chức lại kịch bản nội dung cướp phết trong lễ hội, đảm bảo ý nghĩa lịch sử truyền thống nhưng phải an toàn.
Đồng thời chính quyền khẩn trương xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ lễ hội, trước mắt ưu tiên cho hạng mục sân hội phết và mở rộng khuôn viên đền; Chấn chỉnh các công tác tổ chức trước và trong lễ hội.
Ths. Phạm Bá Khiêm, nguyên Phó Giám đốc Sở VHTT&DL tỉnh Phú Thọ cũng đề xuất cần tăng cường nhiều hình thức tuyên truyền cho lễ hội. Xác định rõ quy mô tổ chức, xây dựng kịch bản “đánh phết” theo truyền thống, lấy nghi lễ tâm linh làm trọng. Xây dựng quy chế, thể lệ hình thức tổ chức và phương án bảo vệ, có chế tài xử lý vi phạm rõ ràng,…
“Nếu có kịch bản phù hợp, địa điểm thuận lợi và phương án bảo vệ tốt thì có thể khôi phục sớm hội Phết Hiền Quan. Trả lại hội Phết Hiền Quan cho người Hiền Quan”, Ths. Phạm Bá Khiêm nhấn mạnh.
Tại hội thảo, người dân cũng bày tỏ sự đồng lòng nhất trí với việc khôi phục lại hội phết, đây là niềm mong mỏi của cộng đồng dân cư xã Hiền Quang nói riêng và người dân Phú Thọ nói chung.