Sớm ổn định tâm lý thầy - trò vùng lũ
Thống kê mới nhất từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) về thiệt hại do mưa lũ tại các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên cho thấy có khoảng 2.000 trường học ảnh hưởng. Mưa lũ cũng đã làm 4 học sinh tại các tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng tử vong.
Những ngày qua, nhiều trường học ở khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên bị ngập sâu, sạt lở, trang thiết bị dạy học, sách - vở… hư hại nặng. Học sinh của khoảng 2000 trường học và điểm trường phải nghỉ học vì ảnh hưởng mưa lũ. Do địa hình bị chia cắt và nước chưa rút hết, các địa phương vẫn đang tiếp tục thống kê thiệt hại.
Trong mưa lũ, những thiệt hại về người và của đã bước đầu được thống kê, trong đó ngành giáo dục đang đối mặt với hậu quả nặng nề. Tính từ tháng 9 đến nay, các tỉnh miền Trung liên tiếp hứng chịu các đợt mưa lũ nghiêm trọng, hàng nghìn học sinh và các thầy cô mất sách vở, thiết bị học tập; trang thiết bị dạy học…Những thiệt hại này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống, tâm lý học sinh mà còn đe dọa tiến độ học tập và chất lượng giáo dục, đặc biệt với học sinh đồng bào dân tộc thiểu số và học trò nghèo - khi việc vận động các em tới trường trước đó cũng không hề đơn giản. Còn đối với giáo viên ở những vùng bị mưa lũ, họ phải đối mặt với áp lực lớn khi vừa chịu thiệt hại về nhà cửa, tài sản, vừa phải duy trì việc dạy học. Nhiều thầy cô lội nước, vượt suối đến từng nhà học sinh để nắm tình hình, rà soát nguy cơ bỏ học. Mưa lũ đã khiến không ít giáo viên mất đi người thân, đồng nghiệp hoặc mất học trò, khiến cho tâm lý họ cũng bị xáo trộn.
Chia sẻ khó khăn với thầy trò vùng lũ, hơn lúc nào hết, tình thần lá lành đùm lá rách đang được phát huy trong cộng đồng. Tiết sinh hoạt chào cờ đầu tuần ngày thứ Hai vừa qua ở nhiều trường học tại Hà Nội, TPHCM đã trở thành tiết học đặc biệt khi từng dòng học sinh xếp hàng nối nhau mang theo tấm lòng gửi đến đồng bào miền Trung. Trước đó, trong những ngày cuối tuần, nhiều sân trường trở thành điểm tập kết, tiếp nhận hàng hóa, vật phẩm của phụ huynh, học sinh gửi đến.
Chia sẻ khó khăn với thầy trò vùng lũ, Bộ GDĐT đã quyết định hỗ trợ khẩn cấp để học sinh có thể sớm trở lại trường. Đặc biệt là việc tổ chức cấp phát miễn phí toàn bộ sách giáo khoa cho học sinh vùng lũ. NXB Giáo dục Việt Nam và các công ty sách thiết bị trường học sẽ phối hợp với các địa phương thống kê số lượng sách giáo khoa bị hư hỏng để hỗ trợ kịp thời. Hiện tại phía NXB Giáo dục Việt Nam đã chuẩn bị 10 triệu bản sách giáo khoa để cung ứng cho học sinh vùng lũ, đã cơ bản hoàn thành hỗ trợ tỉnh Đắk Lắk và đang tiếp tục triển khai tại Gia Lai, Khánh Hòa, Quảng Ngãi và Lâm Đồng.
Ngoài những quyên góp về tiền ủng hộ về tiền, vật chất, Bộ GDĐT đặc biệt lưu tâm tới công tác triển khai các chương trình tư vấn tâm lý miễn phí thông qua các buổi hỗ trợ nhóm tại trường cho học sinh bị ảnh hưởng tâm lý sau thiên tai, đặc biệt ở Gia Lai, Đắk Lắk và Lâm Đồng; giáo viên được hướng dẫn phương pháp dạy học linh hoạt để hỗ trợ học sinh vượt qua sang chấn.
Vấn đề đặt ra lúc này là mưa lũ ngày càng phức tạp và khó lường, không chỉ xảy ra ở vùng trũng, đồng bằng mà lan tới vùng cao, trung du và các đô thị ven biển, cần phải có chiến lược dài hạn để bảo vệ học sinh, giáo viên, cũng như cơ sở vật chất dạy và học. Cùng đó là yêu cầu chủ động thích ứng với thiên tai trong ngành giáo dục.
Hiện nhiều địa phương đã bắt đầu quy hoạch lại hệ thống trường học, di dời điểm trường lẻ ở vùng có nguy cơ sạt lở, ngập lụt đến nơi an toàn hơn. Một số địa phương đã triển khai mô hình “trường học an toàn trước thiên tai”, trong đó quy định cụ thể quy trình sơ tán, kế hoạch dự phòng khi có bão lũ. Đây cũng là tiêu chuẩn quan trọng trong các tiêu chuẩn Trường học an toàn thuộc Chương trình phòng, chống tai nạn, thương tích cho trẻ em đã được Bộ GDĐT cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng.