Sống chung với lũ

Thủy, hỏa, đạo, tặc- người xưa vẫn coi “thủy”- giặc nước là hàng đầu trong các loại giặc. Nước ta là nước nông nghiệp, người dân gắn bó với cây trồng, sông nước, trong địa hình hạ lưu của các con sông, giáp biển, nên có hệ thống sông ngòi chằng chịt, hệ thống thủy lợi, đê điều ngăn nước quy củ. Xưa cứ năm nào xảy ra lũ lụt, vỡ đê là y như rằng năm đó…đói.

Những năm gần đây, do tình hình khí hậu biến đổi, hậu quả của việc phá rừng bừa bãi, cũng như làm thủy điện dẫn đến thay đổi hệ sinh thái. Mưa lũ, ngập nhà cửa, nhất là ở miền Trung đã là chuyện thường niên. Lũ lụt ảnh hưởng trực tiếp đến công việc, mùa màng, chăn nuôi. Không ít gia đình bỗng dưng phá sản, trắng tay.

Bởi vậy, vấn đề “sống chung với lũ” đã là việc phải coi như cơm ăn, áo mặc. Từ chính quyền cho đến mỗi hộ gia đình vùng lũ cần phải có kế hoạch, phương án cụ thể để thích nghi. Từ chỗ “sống chung” cho đến việc hạn chế thiệt hại, tìm điểm lợi để tồn tại, phát triển. Hiện không ít nơi vùng lũ, bà con đã luôn chuẩn bị tâm lý, chuẩn bị phương tiện để chống lũ nên đã giảm thiểu rất nhiều thiệt hại.

Chuyện đồng bào ven biển vùng Bắc Bộ một thời nhà nhà lúc nào cũng sẵn sàng dăm, bảy cái cột chống, phên nứa, dây thừng để chống bão. Cũng để chống bão, phải xây dựng nhà chắc chắn. Với đồng bào vùng thường xuyên bị lũ cũng phải tính chuyện nhà cửa chắc chắn, có chỗ di chuyển đồ đạc, gia súc lên cao. Nhà có điều kiện phải tính có thuyền, mảng…Chính quyền địa phương cũng luôn phải có kế hoạch, phương tiện để di tản, cứu giúp dân.

Kỹ năng chống lũ, kỹ năng tồn tại như học bơi, biết bơi, cũng cần phải giáo dục, rèn luyện cho mỗi cá nhân từ ngay còn nhỏ. Sống chung với lũ, chuẩn bị đầy đủ phương tiện, kỹ năng, để rồi đến lúc có mưa lũ, con người coi đó là một việc bình thường. Và rất có thể, nhiều khi mùa lũ, nơi nào đó luôn bị chìm trong lũ, sẽ không chỉ còn là địa chỉ để đến cứu giúp từ thiện, mà lại là địa chỉ để người ta đến tham quan, du lịch.