Sóng gió chính trường Thái Lan

Thông tin từ Văn phòng Thanh tra Thái Lan cho biết, đã đệ trình kiến nghị lên Tòa án Hiến pháp ra phán quyết về tính hợp hiến của nghị quyết do Quốc hội Thái Lan thông qua liên quan việc không cho phép Chủ tịch đảng Tiến bước Pita Limjaroenrat được tái ứng cử trong cuộc bầu chọn Thủ tướng.

Như vậy, cuộc bỏ phiếu bầu chọn Thủ tướng được ấn định vào ngày 27/7 đã bất thành.

Trước đó, với đa số nghị sĩ tán thành, Quốc hội Thái Lan đã thông qua nghị quyết không cho phép ông Pita được tái ứng cử chức Thủ tướng.

Ông Pita (42 tuổi) là lãnh đạo đảng Tiến lên (MFP), đảng đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Hạ viện Thái Lan hôm 14/5. Tuy nhiên, ông đã không thể giành đủ phiếu bầu trong cuộc bỏ phiếu bầu Thủ tướng tại lưỡng viện Quốc hội Thái Lan hôm 13/7. Cuộc bỏ phiếu lần 2, được lên lịch vào ngày 19/7 đã không diễn ra sau khi ông Pita bị đình chỉ tư cách nghị sĩ và Quốc hội quyết định không chấp nhận việc đề cử ông làm Thủ tướng thêm một lần nữa. Cho tới cuộc bỏ phiếu dự định vào ngày 27/7 cũng bị hoãn lại.

Theo tờ Bangkok Post, con đường trở thành Thủ tướng Thái Lan của ông Pita đã chấm dứt.

Như vậy là hơn 2 tháng sau tổng tuyển cử, đảng Tiến bước của ông Pita đã không thể thành lập Chính phủ mới. Cơ hội được cho là đã đến với đảng Vì nước Thái (Pheu Thai), đảng giành nhiều ghế thứ hai tại Hạ viện. Tuy nhiên, điều đó cũng không đơn giản vì đảng Pheu Thai giới thiệu tới 3 ứng viên vào ghế Thủ tướng; đồng thời cũng khó thành lập được một liên minh đa đảng nhằm nhận đủ phiếu ở lưỡng viện Quốc hội cho việc thành lập Chính phủ.

Để Pheu Thai trở thành đảng cầm quyền, ứng cử viên Thủ tướng của đảng này phải vượt qua vòng bỏ phiếu bầu Thủ tướng (chưa được ấn định), tức là phải giành được sự ủng hộ của ít nhất 375/748 nghị sĩ Quốc hội (1 Thượng nghị sĩ đã từ chức và Chủ tịch đảng Tiến bước Pita bị tạm đình chỉ tư cách Hạ nghị sĩ).

Dù cho đã rất nỗ lực vận động, thuyết phục nhưng đảng Pheu Thai vẫn chưa thể hy vọng giành được thế thượng phong. Trong nỗ lực giành thêm 64 phiếu ủng hộ, Pheu Thai đã tiến hành một chiến dịch đàm phán cấp tập với hàng trăm cuộc gặp gỡ, tiếp xúc; trong đó có việc thành lập nhóm vận động hành lang các Thượng nghị sĩ do cựu Bộ trưởng Công nghiệp Suriya dẫn đầu. Tuy nhiên, thông tin phản hồi là họ chỉ có thể nhận được ủng hộ với điều kiện tiên quyết là đảng Tiến bước (của ông Pita) không nằm trong chính phủ liên minh.

Trong khi đó, đảng Tiến bước liên tục phát đi thông điệp sẽ kiên trì nguyên tắc và các cam kết tranh cử, tuyên bố không từ bỏ liên minh 8 đảng do đảng này thành lập, kể cả việc nhường bước cho đảng Pheu Thai.

Giới quan sát chính trường Thái Lan cho rằng, để được quyền thành lập Chính phủ mới cũng như nắm ghế Thủ tướng, “trước sau gì họ (đảng Pheu Thai) cũng phải từ bỏ hợp tác với đảng Tiến bước”. Bản thân nội bộ đảng Pheu Thai cũng cần “loại bỏ” 2 trong 3 ứng viên chức Thủ tướng, chỉ giới thiệu 1 người của đảng mình để Quốc hội bầu.

Hiện 3 ứng viên chức Thủ tướng Thái Lan của đảng Pheu Thai, gồm: Ông Srettha Thavisin (60 tuổi), doanh nhân nổi tiếng từng là Chủ tịch Hội đồng quản trị của tập đoàn bất động sản hàng đầu Thái Lan Sansiri Public Company Limited. Bà Paetongtarn Shinawatra (36 tuổi), con gái út của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra và là cháu gái của cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra. Ông Chaikasem Nitisiri (74 tuổi), cựu Bộ trưởng Tư pháp Thái Lan, người được cho là có kinh nghiệm chính trường dày dặn.

Tuy nhiên, trong trường hợp ứng viên từ đảng Pheu Thai cũng không được Quốc hội ủng hộ (như trường hợp của ông Pita) thì đảng này buộc phải đề cử ứng viên từ các đảng trong liên minh 8 đảng nếu muốn lập được Chính phủ.

Hiện ngày bỏ phiếu bầu Thủ tướng mới tại Thái Lan chưa “chốt lịch”. Tuy nhiên, giới quan sát cho là nhiều khả năng sẽ diễn ra trong tuần đầu tháng 8.

Việc ông Pita (đảng Tiến bước), ứng cử viên duy nhất trong cuộc bầu Thủ tướng tại Quốc hội Thái Lan đã phải dừng bước, mở ra cơ hội cho đảng Vì nước Thái (Pheu Thai). Tuy nhiên những nỗ lực vận động nhằm tìm kiếm sự ủng hộ từ các đảng khác cũng như Thượng viện của Pheu Thai chưa đem lại kết quả. Mặt khác, việc có tới 3 ứng viên vào chức Thủ tướng cũng khiến Pheu Thai lâm vào tình thế lưỡng nan. Mặc dù bà Paetongtarn cho biết mình ủng hộ ông Srettha, nhưng số đông của Pheu Thai lại ủng hộ bà Paetongtarn. Như vậy, nhiều khả năng Pheu Thai sẽ còn lại 2 ứng viên, trong trường hợp ông Prawit rút lui.