'Sống khỏe' nhờ rừng

30 năm sống dưới tán rừng

Không chỉ gia đình anh Thịnh, với nhiều hộ dân ở Bạc Liêu, trồng rừng không chỉ hướng đến phát triển xanh bền vững, bảo vệ môi trường mà còn là một trong những giải pháp tăng thu nhập, tạo sinh kế bền vững.

Ban Quản lý rừng đặc dụng - phòng hộ ven biển Bạc Liêu cho biết, tỉnh có 895 hộ với 3.582 khẩu sống xung quanh khu vực rừng phòng hộ và có sinh kế từ rừng. Trong đó, 670 hộ đang sống ở khu vực ven rừng, đầu kênh, ngoài đê biển Đông.

Đến nay, Ban Quản lý rừng đặc dụng - phòng hộ ven biển đã thực hiện giao khoán đất lâm nghiệp cho 400 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân với diện tích giao khoán là 3.089ha. Trước đây, do đời sống của người dân còn nhiều khó khăn, tình trạng chặt phá rừng trái phép để lấy củi, làm đất sản xuất thường xuyên xảy ra. Những năm gần đây, cùng với công tác tuần tra, kiểm tra được triển khai thường xuyên, kết hợp với tuyên truyền nên người dân sống trong rừng và ven rừng ngày càng nâng cao ý thức. Các mô hình sản xuất kết hợp với bảo vệ rừng đã giúp cho các hộ nhận giao khoán đất rừng có cuộc sống ngày càng được đảm bảo, rừng cũng được bảo vệ tốt hơn.

Theo đánh giá của các hộ nhận khoán đất rừng, với mô hình tôm - cua - cá dưới tán rừng, năng suất bình quân các loài thủy sản thu hoạch được từ 550 - 700kg/ha, các hộ thu lãi từ 50 - 100 triệu đồng/ha/năm. Bên cạnh hưởng lợi từ việc nuôi trồng, khai thác nguồn lợi thủy sản, các hộ nhận giao khoán đất rừng còn được hỗ trợ chi phí giao khoán bảo vệ với mức 450.000 đồng/ha/năm.

Nhận được giao khoán rừng với diện tích 9ha là một bước ngoặc đối với gia đình ông Nguyễn Văn Chiến, ấp 15, xã Vĩnh Hậu A, huyện Hòa Bình. Ông Chiến đã gắn bó hơn 30 năm dưới tán rừng phòng hộ ven biển này.

Đây là mô hình nuôi sử dụng nguồn thức ăn tự nhiên, hạn chế chất thải phát sinh, chi phí đầu tư thấp, đem lại thu nhập khá cao. Ngoài ra, mô hình còn mang lại hiệu quả cao trong việc quản lý bảo vệ rừng, giúp duy trì độ che phủ rừng, chống sạt lở, tăng khả năng chống chịu trước tác động của biến đổi khí hậu, lợi đủ đường” - ông Chiến nói.

Để rừng phòng hộ trở nên hấp dẫn

Cùng với phát triển các mô hình nuôi trồng thủy sản dưới tán rừng, người dân còn tổ chức mô hình du lịch sinh thái cộng đồng, thu hút du khách đến tham quan trải nghiệm như giăng lưới, câu cá, câu cua, câu tôm… Đặc biệt, người tham quan có thể ngồi trên bè, vừa thưởng ngoạn cảnh đẹp khi len lỏi trong rừng đước, vừa tự tay chế biến, thưởng thức các loại hải sản.

Để rừng phòng hộ ven biển Bạc Liêu ngày càng trở nên hấp dẫn hơn với du khách, chính quyền các địa phương đang nghiên cứu thành lập các hợp tác xã hoặc tổ quản lý với sự tham gia của các hộ dân.

Theo đó, các hợp tác xã chịu trách nhiệm bảo vệ và quản lý rừng của các xã viên, kết nối với các đơn vị du lịch lữ hành thiết kế các tour du lịch phù hợp. Đồng thời, các địa phương kêu gọi doanh nghiệp tham gia đầu tư cơ sở hạ tầng, như: Hệ thống giao thông, điện, bến bãi.

Ông Lê Chí Linh - Phó Giám đốc Ban Quản lý rừng đặc dụng - phòng hộ ven biển Bạc Liêu cho biết, cùng với việc trồng rừng theo kế hoạch hàng năm, để công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng hiệu quả, điều quan trọng nhất là vừa bảo vệ rừng, vừa bảo đảm cuộc sống người dân xung quanh tán rừng, giúp họ có sinh kế ổn định, từ đó càng yên tâm giữ rừng.

“Để chính sách quản lý, bảo vệ và phát triển rừng gắn với các mô hình sinh kế đạt hiệu quả, huy động được nguồn lực của người dân trong việc tham gia bảo vệ rừng, thời gian tới, Ban Quản lý rừng đặc dụng - phòng hộ ven biển Bạc Liêu, tiếp tục phối hợp với các địa phương đánh giá các mô hình trồng rừng hiệu quả, mô hình nông - lâm kết hợp, mô hình sinh kế bền vững để tập trung xây dựng và nhận rộng mô hình sinh kế cho người dân tham gia bảo vệ rừng” - ông Linh cho biết thêm.

Rừng phòng hộ ven biển Đông của tỉnh Bạc Liêu có chiều dài 56km, rộng 7.778 ha, gồm hai loại cây chủ yếu là mắm và đước, trong đó, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ có diện tích trên 4.550 ha. Mặc dù diện tích không lớn nhưng rừng phòng hộ ven biển có ý nghĩa quan trọng trong bảo vệ môi trường, hạn chế tác động bất lợi của nước biển dâng cao làm sạt lở, đe dọa hệ sinh thái và đa dạng sinh học.