Sứ mệnh của người trẻ

Chủ đề của Chương trình Thủ tướng gặp mặt và đối thoại với thanh niên năm nay là "Phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia". Trong buổi đối thoại với thanh niên, Thủ tướng đã nói: Với sứ mệnh là chủ nhân tương lai, là rường cột của nước nhà, thanh niên chính là lực lượng giương cao ngọn cờ chuyển đổi số Việt Nam, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng và phát triển.

Một thông điệp rất rõ ràng, không ai khác ngoài thanh niên, với nhiệt huyết và hoài bão, phải là lực lượng quan trọng nhất kiến tạo đất nước, mà trong đó chuyển đổi số là yêu cầu bức thiết. Thời đại toàn cầu hóa đang đặt thanh niên Việt Nam trước nhiều thách thức. Nhưng họ cũng là thế hệ được thụ hưởng những thành quả của quá trình đổi mới đất nước. Làm chủ khoa học công nghệ, tiếp cận những nền tảng công nghệ mới nhất của thế giới.

Trong thực tế thời gian qua, có hàng vạn bạn trẻ đã đi đầu trong chuyển đổi số với những sáng kiến mang lại lợi ích cho cộng đồng. Ngay ở những nơi vùng sâu vùng xa nhất, các bạn trẻ cũng đã thành công trong việc tận dụng môi trường số trong lĩnh vực nông nghiệp, từ sản xuất đến tiêu thụ nông sản. Có những cô giáo dạy học ở miền núi nhưng đã trở thành cô giáo toàn cầu khi tham gia dạy trực tuyến cho trẻ em ở tận châu Phi..

10 gương mặt trẻ tiêu biểu năm nay đều là những người trẻ đi đầu trong chuyển đổi số, tận dụng lợi thế của công nghệ để làm việc có ích, để truyền cảm hứng cho cộng đồng. Trong đó, ca sĩ Đen Vâu - Nguyễn Đức Cường, từ một một chàng trai là công nhân công ty vệ sinh môi trường ở Quảng Ninh, với tình yêu âm nhạc, đã trở thành Rapper hàng đầu Việt Nam. Những MV ca nhạc được Đen Vâu phát hành trên nền tảng công nghệ số đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho cộng đồng như “Về nhà với mẹ” hay “Nấu cơm cho em”... Trong 10 gương mặt trẻ tiêu biểu còn có “hacker” đứng đầu bảng xếp hạng trong chương trình "Tìm kiếm lỗ hổng 2023", Top 100 chuyên gia bảo mật thế giới ở 3 nền tảng bảo mật lớn nhất thế giới Nguyễn Tuấn Anh...

Tận dụng đặc quyền của thời đại số, các bạn trẻ biến nhiều dự án, nhiều ý tưởng đẹp đẽ thành hiện thực ở tất cả các lĩnh vực, từ thu gom rác đến sản xuất nông nghiệp, giáo dục, du lịch, văn hóa... Có những dự án như chuẩn bị hạ tầng dữ liệu cho chuyển đổi số nông nghiệp, nông thôn Việt Nam; số hóa di sản, ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào chữa bệnh...

Nói đến tuổi trẻ là gắn với sáng tạo. Nhân loại không còn nhiều tài nguyên tự nhiên để khai thác và Việt Nam cũng vậy, nhưng chúng ta lại có thứ tài nguyên vô tận, đó chính là sự sáng tạo của con người. Không có thứ tài nguyên nào vô tận và vĩnh cửu như khả năng sáng tạo. Càng không có thứ tài nguyên nào giàu có như sự sáng tạo của tuổi trẻ, của sức trẻ, của nhiệt huyết và khát vọng thanh niên.

Không sợ thất bại, chỉ sợ thanh niên không có khát vọng cống hiến. Chúng ta mong mỏi có một thế hệ trẻ dám nghĩ, dám làm, dám đi tiên phong trên con đường chuyển đổi số. Chúng ta tin người trẻ làm được, trở thành nòng cốt, thành rường cột trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia nếu họ có đủ niềm tin, có những khát vọng cháy bỏng, duy trì ngọn lửa đam mê và hoài bão của mình.

Nhưng cũng đồng thời, thế hệ trẻ cần được trao quyền để thể hiện vai trò của họ. Lê Yên Thanh, một người trẻ từ thời sinh viên đã có sáng kiến lập hệ thống bản đồ xe buýt. Hơn 7 năm khởi nghiệp, BusMap trở thành ứng dụng giao thông công cộng phổ biến nhất ở Việt Nam. Là người trẻ đi tiên phong trong ứng dụng công nghệ, Lê Yên Thanh cho rằng: “Với trải nghiệm cá nhân qua các dự án đã làm, tôi cho rằng phải có sự sáng tạo của người trẻ cùng các công ty công nghệ; sự nhiệt huyết và mong muốn đổi mới của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thụ hưởng; chính sách đổi mới sáng tạo từ lãnh đạo, chính quyền mới mong chuyển đổi số thành công”.

Như vậy là cùng với nhiệt huyết của thanh niên thì phải có sự ủng hộ, sự trao quyền và tạo cơ chế phù hợp để những dự án chuyển đổi số được triển khai ở quy mô lớn hơn, có sức lan tỏa đến cộng đồng. Đây có lẽ cũng là những trăn trở với nhiều bạn trẻ đang khởi nghiệp ở lĩnh vực chuyển đổi số với mong muốn tạo ra tác động tốt hơn nữa cho xã hội.

Mặt khác, tự bản thân thanh niên, mỗi người trẻ cũng phải tự nâng cao mình, trang bị kiến thức khoa học công nghệ, và quan trọng hơn, theo chúng tôi, phải có “văn hóa số”, tức văn hóa và ứng xử phù hợp trên không gian số, thì mới có thể tính đến chuyện chuyển đổi số.

Không thể nhân danh những người “sáng tạo nội dung số” để bày ra trong không gian số những văn hóa và đạo đức lệch chuẩn. Không thể nói chuyện chuyển đổi số nếu không bắt đầu từ những công dân số văn minh trên môi trường số.