Từ ngày 1/11/2021, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã trở thành TP Từ Sơn.
Gìn giữ nét văn hoá truyền thống
“Tam Sơn là đất ba gò/ Của trời vô tận, một kho nhân tài”…câu thơ dân gian chính là để nói về vùng đất địa linh nhân kiệt Từ Sơn.
Vốn nổi tiếng là một vùng đất cổ có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời, Từ Sơn được mệnh danh là đất Vua, nơi phát tích vương triều Lý, mảnh đất hồn thiêng sông núi đã sản sinh, nuôi dưỡng bao bậc hiền tài mà tên tuổi đi vào lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước oanh liệt của dân tộc.
Từ Sơn giờ có khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt đền Đô, có khu di tích lịch sử, khu lưu niệm của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ, khu lưu niệm của đồng chí Ngô Gia Tự và mới đây Từ Sơn vừa hoàn thiện xong khu lưu niệm của đồng chí Lê Quang Đạo, một trong những người con kiên trung của mảnh đất này.
Nằm ở cửa ngõ phía Bắc của Thủ đô Hà Nội, sự ảnh hưởng, giao thoa của văn hóa Kinh Bắc và văn hóa Thăng Long đã nuôi dưỡng một vùng đất giàu truyền thống, Từ Sơn trở thành một trong những cái nôi tiêu biểu của văn hóa Kinh Bắc.
Vì vậy, đi khắp Từ Sơn, đâu đâu cũng thấy dấu tích anh hùng, dấu tích văn hoá nằm xen kẽ giữa những làng quê, khu phố. Các làng nghề truyền thống như làng nghề gỗ Đồng Kỵ, Phù Khê, thép Đa Hội, bánh phu thê Đình Bảng, dệt Tương Giang...năng động trong giao thương buôn bán bao đời. Từ Sơn còn “sở hữu” 47 lễ hội truyền thống được tổ chức hàng năm và 206 di tích, trong đó 94 di tích giàu giá trị, có kiến trúc độc đáo đã được Nhà nước xếp hạng.
Lịch sử văn hóa truyền thống chính là mạch nguồn sức mạnh nội sinh hun đúc, kiến tạo nên một Từ Sơn ngày nay. Diện mạo mới của một đô thị trẻ trung, hiện đại vẫn hoà quện trong những giá trị văn hoá truyền thống. Những giá trị ấy sẽ không dễ mai một khi ý thức trân quý tinh hoa văn hóa và nếp sống trọng chữ tình của người dân được gìn giữ như một di sản.
Theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Từ Sơn chính thức trở thành thành phố trực thuộc tỉnh Bắc Ninh từ ngày 1/11/2021. Hiện nay, thành phố có diện tích 61,08 km2, dân số 202.874 người và 12 phường. Để có các điều kiện được Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thẩm định, tán thành việc thành lập thành phố, Từ Sơn đã có những lộ trình và bước đi từ nhiều năm trước.
Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Thị xã Từ Sơn đã chuẩn bị các điều kiện để xây dựng đề án thành lập thành phố Từ Sơn từ năm 2018. Năm 2020, khi tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, thị xã Từ Sơn đã đưa chủ đề của đại hội là xây dựng Từ Sơn trở thành thành phố vào ngay những năm đầu của nhiệm kỳ. Sau đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có kết luận và cơ bản nhất trí với đề xuất, kiến nghị của thị xã Từ Sơn, trong đó giao cho UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo các sở, ban ngành phối hợp với thị xã Từ Sơn thực hiện nội dung này.
Thành phố trẻ, thông minh, xanh, sạch, đẹp
Từ Sơn đã khoác lên mình một “chiếc áo mới” đầy sức sống để có cơ hội phát triển xứng tầm là một trung tâm kinh tế, công nghiệp, dịch vụ và là một trong số các “đầu tàu - hạt nhân” nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Bắc Ninh.
Hiện nay, Từ Sơn cùng với thành phố Bắc Ninh là hai địa phương có tỷ lệ đô thị hóa đạt 100% , nghĩa là toàn bộ đơn vị hành chính cấp xã là phường, không còn vùng định nghĩa là nông thôn. Đây là yếu tố quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội, tạo nên bộ mặt mới cho đô thị Từ Sơn trong giai đoạn phát triển và hội nhập.
Từ Sơn còn có vị trí địa lý rất thuận lợi, một mặt tiếp giáp với thủ đô Hà Nội, đồng thời nằm trên tuyến đường huyết mạch giao thông Hà Nội – Lạng Sơn, Hà Nội – Quảng Ninh và nằm trong vùng tam giác phát triển kinh tế miền Bắc: Hà Nội – Quảng Ninh – Hải Phòng. Chính vì vậy, giao thương giữa Từ Sơn với thủ đô Hà Nội và trung tâm tỉnh lỵ Bắc Ninh, với các địa phương rất thuận lợi. Với việc thành lập thành phố Từ Sơn, cùng với thị xã Quế Võ tới đây, Từ Sơn sẽ nằm trong lõi chuỗi đô thị: TP Hà Nội- TP Từ Sơn- TP- Bắc Ninh- thị xã Quế Võ- TP Chí Linh, tạo thành chuỗi đô thị liên vùng, khép kín và kéo dài, liên thông với nhau.
Theo ông Lê Xuân Lợi, Bí thư Thành ủy Thành phố Từ Sơn, để thành phố phát triển, Thành ủy Từ Sơn sẽ xây dựng những nghị quyết chuyên đề về thu hút đầu tư, đặc biệt củng cố, xây dựng các kết cấu hạ tầng, các cơ sở nhằm phục vụ đời sống dân sinh. Công dân của thành phố cũng như các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn sẽ là những người được thụ hưởng môi trường sống cũng như các điều kiện kinh doanh tốt hơn. Từ Sơn cũng đã quy hoạch để tiến hành lập đề án tạo cảnh quan môi trường, trồng nhiều cây xanh xây dựng thành phố mới cũng là thành phố trẻ, thông minh, xanh, sạch, đẹp.
Một thành phố trẻ cần đáp ứng nhiều tiêu chí. Trong đó cần nguồn lực để hoàn thiện các dự án hạ tầng, cơ sở vật chất, vì vậy việc tăng thu ngân sách để tạo vốn đang là một trong những mục tiêu quan trọng của lãnh đạo thành phố.
Năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nhưng với sự đồng hành, chỉ đạo quyết liệt của các cấp, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương với phương châm thực hiện “nhiệm vụ kép” vừa phòng chống dịch vừa khôi phục và phát triển kinh tế-xã hội, Từ Sơn phát triển ổn định, nhiều mục tiêu đã đạt và vượt so với kế hoạch. Vì vậy, trong năm 2020, thu ngân sách trên địa bàn thành phố Từ Sơn đạt hơn 3.000 tỷ đồng. Năm 2021, dự kiến thu khoảng 3.000 tỷ đồng, nhưng trong 9 tháng đầu năm đã thu vượt 3.000 tỷ đồng.
Ông Lê Xuân Lợi cho biết, để chuyển từ thị xã lên thành phố, Thành ủy Từ Sơn đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn rà soát, thực hiện việc kêu gọi thu hút đầu tư, đặc biệt thu hút đầu tư vào các khu đô thị, thương mại lớn, xây dựng các khu đô thị xứng tầm với diện mạo thành phố.
Tuy nhiên, hiện nay thành phố vẫn còn tồn tại rất nhiều làng nghề sản xuất có khả năng gây ô nhiễm lớn như về đồ gỗ, sắt thép…Bài toán vừa gìn giữ, phát triển làng nghề, vừa đáp ứng tiêu chí môi trường xanh sạch đẹp- đang đặt ra cho lãnh đạo thành phố những quyết sách mới, mạnh mẽ hơn.
Như Bí thư Thành ủy Từ Sơn Lê Xuân Lợi đã khẳng định, “không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế”, thành phố sẽ xử lý tốt các vấn đề về môi trường làng nghề, đảm bảo phát triển bền vững, kết hợp kinh tế chặt chẽ với phát triển xã hội, gắn tăng trưởng kinh tế với công bằng, tiến bộ xã hội...
Phát triển bền vững, hiện đại
Để xây dựng và phát triển bền vững, theo Bí thư Thành ủy thành phố Từ Sơn Lê Xuân Lợi, thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ đi đôi với phát triển đô thị theo hướng bền vững, hiện đại; thực hiện tốt các chính sách thu hút đầu tư, khai thác triệt để các lợi thế; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất.
Song song với đó, việc phát triển văn hóa, xã hội phù hợp với văn minh đô thị, tập trung xây dựng các thiết chế văn hóa từ thành phố đến cơ sở cũng tích cực được triển khai, chăm lo an sinh xã hội, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân.
Một trong những giải pháp thiết thực mà Bí thư Thành ủy Lê Xuân Lợi tâm đắc là thành phố sẽ chú trọng đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính vì cải cách hành chính được coi vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp, tạo môi trường thông thoáng thu hút đầu tư, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tham gia.
Trên cơ sở này, thành phố thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo điều kiện để nhân dân phát huy quyền làm chủ trong việc tham gia các hoạt động kinh tế và xây dựng chính quyền.
Thành ủy Từ Sơn đã có kiến nghị với tỉnh Bắc Ninh, đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Ninh ban hành một nghị quyết chuyên đề về phát triển thành phố Từ Sơn giai đoạn từ nay đến 2030.
Theo lộ trình này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Bắc Ninh sẽ ban hành một nghị quyết, trong nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy sẽ có định hướng đặc thù cho Từ Sơn các điều kiện để phát triển kinh tế, xã hội. Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy sẽ có những hỗ trợ từ tỉnh và các sở, ngành của tỉnh cho thành phố Từ Sơn, để thành phố Từ Sơn có bước phát triển lâu dài và bền vững.
Tối 31/10, tại thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tỉnh Bắc Ninh đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày sinh đồng chí Lê Quang Đạo và tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức lễ công bố thành lập thành phố Từ Sơn thuộc tỉnh Bắc Ninh. Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, để tạo động lực phát triển cho Từ Sơn nói riêng và tỉnh Bắc Ninh nói chung, phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, ngày 22/9/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 387/NQ-UBTVQH15 thành lập thành phố Từ Sơn thuộc tỉnh Bắc Ninh. Chia vui và chúc mừng Đảng bộ, chính quyền, các lực lượng vũ trang và nhân dân thành phố trẻ Từ Sơn, Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng với tiền đề quan trọng hiện nay, thành phố sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới, sớm trở thành đô thị văn minh, hiện đại, phát triển hài hòa, luôn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống của vùng Kinh Bắc, đáp ứng lòng mong đợi, tin tưởng của Đảng và Nhà nước; ý nguyện sinh thời của đồng chí Lê Quang Đạo đối với sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.