Suy tim - thách thức của y học

Theo các bác sĩ về tim mạch, hiện nay y học hiện đại vẫn chưa có giải pháp để điều trị hiệu quả tình trạng suy tim khiến người bệnh đối mặt với nguy cơ tử vong cao. “Vòng xoáy” bệnh tật từ các bệnh lý mạn tính không lây đang ngày càng gia tăng dẫn đến căn bệnh suy tim trở nên nghiêm trọng trong cộng đồng.

Bác sĩ Hồ Minh Tuấn - Trưởng khoa Tim mạch (Bệnh viện FV) cho biết, tim mạch là căn bệnh ngày càng phổ biến, chiếm tới 30% số bệnh nhân tử vong. Vì vậy, ngành tim mạch là một trong những ngành được giới y khoa tập trung nghiên cứu và liên tục có những tiến bộ mới, từ phương tiện chẩn đoán bệnh, thuốc điều trị cho đến các phương pháp can thiệp… Trong đó, việc rút ngắn thời gian, tranh thủ thời gian vàng khi cấp cứu góp phần quan trọng vào cứu sống bệnh nhân đồng thời hạn chế tối đa biến chứng.

Theo GS.TS.BS Đặng Vạn Phước - Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, suy tim là giai đoạn sau cùng, ngõ cuối của nhiều bệnh như đái tháo đường và các bệnh tim mạch, huyết áp cao, song vẫn chưa có những giải pháp quan trọng để cải thiện tiên lượng của bệnh. Suy tim gây ra những triệu chứng khó chịu khiến bệnh nhân phải nhập viện, không những làm giảm chất lượng cuộc sống mà nguy cơ tử vong khá cao.

Bệnh lý tim mạch đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong cộng đồng. Một trong những diễn tiến nặng nề nhất của các bệnh lý tim mạch là tình trạng suy tim. Ước tính, mỗi năm trên cả nước có khoảng 300.000 người tử vong vì suy tim, số bệnh nhân bị suy tim và tử vong được dự báo sẽ tăng nhanh trong thời gian tới. Tuy nhiên, những phương pháp của y học hiện nay chỉ có thể làm giảm triệu chứng, kéo dài sự sống của người bệnh, chưa thể điều trị dứt điểm được tình trạng suy tim.

Người bệnh bị suy tim chỉ có giải pháp cứu cánh duy nhất là thực hiện phẫu thuật ghép tim. Tuy nhiên, số lượng tim hiến từ người chết não tại Việt Nam đến nay mới chỉ đếm trên đầu ngón tay. Mặt khác, chi phí để thực hiện cuộc ghép rất tốn kém, nguy cơ thải ghép sau phẫu thuật cũng là thách thức người bệnh phải đối mặt.

Theo GS Đặng Vạn Phước, bệnh tim mạch luôn có yếu tố nguy cơ từ di truyền, chủng tộc, tuổi cao. Đặc biệt vòng xoắn bệnh lý khác như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ trong máu, lười vận động, lạm dụng rượu bia trong cộng đồng hiện nay đang là nguy cơ rất lớn của bệnh lý tim mạch. Người càng nhiều yếu tố nguy cơ thì khả năng mắc bệnh tim mạch càng lớn, khi bệnh nền diễn tiến nặng sẽ dẫn tới biến chứng suy tim kèm theo suy gan, suy thận.

Một khi đã xảy ra bệnh suy tim, việc ngăn chặn tiến triển, biến chứng của bệnh gặp nhiều khó khăn, nên vấn đề quan trọng là cần phòng ngừa sớm ngay từ khi chưa phát bệnh. Xu hướng của y học thế giới hiện nay là phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và giải quyết, kiểm soát tốt các yếu tố đó, không để chuyển qua giai đoạn suy tim với các biến chứng nặng nề.

GS Đặng Vạn Phước nhấn mạnh, việc phòng bệnh là phương án rẻ tiền nhất nhưng hiệu quả nhất để ngăn chặn bệnh lý tim mạch và suy tim. “Để tránh bệnh lý tim mạch dẫn tới suy tim, cộng đồng cần có chế độ ăn uống, vận động hợp lý, khoa học để tránh nguy cơ mắc bệnh. Khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ phải tuân thủ điều trị để ngăn chặn biến chứng”, GS Phước chia sẻ.

Theo bác sĩ Hồ Minh Tuấn - Trưởng khoa Tim mạch (Bệnh viện FV), biểu hiện thường gặp của bệnh suy tim là cảm thấy khó thở khi vận động, ngồi nghỉ, thậm chí khi nằm; ho dai dẳng, khò khè có thể kèm theo khạc đàm trắng hoặc hồng; phù chân, mắt cá, cẳng chân và tăng cân đột ngột; cảm thấy mệt thường xuyên kể cả trong những công việc hàng ngày như đi siêu thị, leo cầu thang, đi bộ; cảm giác lúc nào cũng no bụng, chán ăn; giảm sút trí nhớ, giảm định hướng, lú lẫn, không tập trung; tim đập mạnh thường xuyên, cảm giác đánh trống ngực.