Tai nạn thương tích ở trẻ có thể để lại những hậu quả vô cùng nguy hại đối với sức khỏe, tính mạng của trẻ. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn thương tích ở trẻ, trong đó sự chủ quan, lơ là của người lớn trong quá trình chăm sóc.
Những tai nạn không ngờ
Thông tin từ Bệnh viện Nhi trung ương cho biết, bệnh viện vừa tiếp nhận và điều trị cho một bé gái 4 tuổi (ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng chấn thương ngực kín, đụng dập nhu mô phổi, chấn thương gan và vỡ xương sọ do trẻ bất ngờ vặn tay ga khi ngồi phía trước người điều khiển xe gắn máy.
Theo chị H. (mẹ bệnh nhi), ngày 29/8, khi chở con bằng xe máy tay ga ở trường mầm non về nhà, chị có cho con ngồi phía trước mình. Khi dừng xe mua đồ do xe máy có tính năng ngắt động cơ tạm thời nên chị H. sơ ý không tắt máy. Vô tình bé nắm vào tay ga và vặn mạnh khiến xe máy vọt lên làm cả hai mẹ con cùng ngã văng ra đường. Sau tai nạn bé gái ngất lịm đi khoảng 2 phút và sau khi tỉnh dậy thì được gia đình đưa vào Bệnh viện 198 sơ cứu và sau đó chuyển đến Bệnh viện Nhi trung ương tiếp tục điều trị.
Theo BSCKII Nguyễn Tân Hùng - Phó Trưởng khoa Cấp cứu Chống độc, Bệnh viện Nhi trung ương, thời điểm nhập viện trẻ tỉnh táo không khó thở, các bác sĩ đã tiến hành kiểm tra chụp X-quang phổi chưa thấy bất thường. Tuy nhiên, khi tiến hành siêu âm ổ bụng cho trẻ thì phát hiện trẻ bị đụng dập nhu mô gan. Sau một khoảng thời gian theo dõi tích cực bệnh nhi nhanh chóng xuất hiện tình trạng suy hô hấp và trào rất nhiều máu tươi qua đường mũi miệng. Ngay lập tức trẻ được các bác sĩ cấp cứu đặt nội khí quản và tiến hành cho trẻ chụp CT ngực thì thấy hình ảnh đụng dập phổi, chấn thương ngực. Sau đó bệnh nhân được hồi sức và chuyển lên khoa Hồi sức ngoại thở máy, tiếp tục điều trị.
TS. BS Đặng Ánh Dương - Trưởng khoa Khoa Điều trị tích cực ngoại, Bệnh viện Nhi trung ương cho biết thêm, trong tháng 8/2022, khoa Điều trị tích cực ngoại cũng đã tiếp nhận một số trẻ độ tuổi từ 11-15 tuổi bị nhập viện điều trị do ngã xe đạp và xe đạp điện gây chấn thương gan, chấn thương tụy, thậm chí có trường hợp bị đụng dập ruột.
Bác sĩ Trần Hữu Thắng - Trưởng Khoa Cấp cứu - Bệnh viện Tai mũi họng trung ương cho biết, bệnh viện vừa điều trị cho một bệnh nhi bị áp xe vùng cổ do một mẩu gỗ dài gần 4cm bị bỏ quên sau chấn thương. Cụ thể, bệnh nhi V.T.S. (5 tuổi, trú tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) nhập viện trong tình trạng sưng đau, mủ rò ra vùng cổ. Có thể khi cháu bị tai nạn thì đầu chiếc đũa đã đâm xuyên từ cổ vào tận thành sau họng và bị gãy ở đó nên khi tuyến trước phẫu thuật không phát hiện được. Hiện tại sức khỏe bệnh nhi đã ổn định, vết mổ khô và sinh hoạt bình thường.
Chú trọng kỹ năng sơ cứu ban đầu
Các bác sĩ cho hay, hiện nay tình trạng phụ huynh để trẻ em ngồi phía trước hoặc đứng trên phần để chân của xe tay ga mà không đeo đai thắt an toàn khi đang điều khiển phương tiện xe gắn máy đang diễn ra khá phổ biến. Thậm chí có người vừa chạy xe vừa giữ trẻ ở trước bằng một tay. Điều này rất nguy hiểm bởi trẻ nhỏ chưa có ý thức bám vào người lớn, nên khi xe chuyển hướng hoặc đi qua các đoạn đường xóc, trẻ khó giữ được thăng bằng, có thể ngã khỏi xe. Ngoài ra, trẻ có thể vặn tay ga làm xe di chuyển mất kiểm soát. Bên cạnh đó, vị trí sau tay lái là vị trí nguy hiểm nhất, chỉ cần phanh gấp là lực quán tính đẩy bé về phía trước, đầu hoặc ngực trẻ có thể đập vào tay lái hoặc trẻ bị văng ra xa.
Theo các chuyên gia y tế, phần lớn độ tuổi trẻ bị tai nạn thương tích thường gặp nhất là dưới 9 tuổi. Đối với những trường hợp trên, nguyên nhân thường gặp nhất là do sự bất cẩn, chủ quan và thiếu trách nhiệm từ người lớn như: Bố trí các vật dụng trong nhà không hợp lý, nhiều đồ cồng kềnh, vật nhọn có tính chất sát thương, hóa chất,… đặt ở tầm với của trẻ.
Chuyên gia y tế khuyến cáo, các gia đình có trẻ nhỏ cần tối giản không gian sống, tránh sử dụng các đồ đạc màu sắc sặc sỡ, cồng kềnh; các vật dụng điện, đun nấu, chế tạo… cần đặt ở vị trí xa tầm tay và an toàn đối với trẻ; thiết kế lan can cần đảm bảo kích thước an toàn cho trẻ tránh các trường hợp té ngã. Các thuốc và sản phẩm liên quan đến sức khoẻ, phụ huynh nên trang bị tủ có khóa cẩn thận, tránh trường hợp trẻ tò mò dẫn đến uống nhầm…
Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền về kiến thức phòng ngừa cho người dân, nên cung cấp cho cộng đồng kiến thức sơ cấp cứu cơ bản. Thực tế, nhiều tai nạn thương tích nếu không biết cách sơ cứu từ đầu sẽ dẫn đến quá trình điều trị về sau rất khó khăn, trẻ khó hồi phục. Do đó, vai trò của sơ cấp cứu, đặc biệt là sơ cấp cứu trong trường học đóng vai trò rất quan trọng. Nhân viên y tế trường học phải kịp thời nhận biết những dấu hiệu khi trẻ bị tai nạn thương tích để kịp thời sơ cứu và chuyển đến bệnh viện tuyến trên nhanh chóng. Nhằm hạn chế sự nguy hiểm đến tính mạng cũng như những di chứng đối với sức khỏe của trẻ về sau.