Đầu năm 2021 chồng tôi có thế chấp sổ đỏ mảnh đất tại ngân hàng để vay vốn kinh doanh. Tuy nhiên, sang năm 2022, gia đình tôi có xây một khu nhà cho thuê tại mảnh đất này. Do việc làm ăn không thuận lợi, đến nay chồng tôi không đủ thanh toán khoản nợ đã vay ngân hàng nên Ngân hàng khởi kiện ra tòa và yêu cầu cơ quan thi hành án kê biên tài sản để xử lý khoản vay. Tuy nhiên, tôi có thắc mắc là tài sản thế chấp chỉ là mảnh đất, còn nhà là gia đình tôi xây dựng sau khi thế chấp, vậy trong trường hợp này, khu nhà của tôi có bị kê biên không?
Vấn đề bạn đọc hỏi cũng là quan tâm của nhiều người. Theo Luật sư Trần Hậu, Công ty Luật FDVN, Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng, để giải quyết vấn đề này trước hết cần kiểm tra lại các thỏa thuận người dân đã ký với Ngân hàng có hay không có điều khoản về tài sản thế chấp sẽ bao gồm cả các tài sản hình thành trong tương lai trên các tài sản hiện hữu tại thời điểm thế chấp hay không? về điều khoản xử lý tài sản thế chấp… Trường hợp các bên có thỏa thuận về các nội dung liên quan và thỏa thuận này không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội thì hai bên sẽ giải quyết theo các thỏa thuận này.
Trường hợp không có thỏa thuận thì vấn đề này có được quy định tại Điều 325 Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:
Trường hợp 1: Người sử dụng đất đồng thời là chủ sở hữu của tài sản gắn liền với đất: “Trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì tài sản được xử lý bao gồm cả tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác” (Khoản 1, Điều 325, Bộ luật Dân sự năm 2015).
Trường hợp 2: Người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu của tài sản gắn liền với đất: “Trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất mà người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì khi xử lý quyền sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất trong phạm vi quyền, nghĩa vụ của mình; quyền và nghĩa vụ của bên thế chấp trong mối quan hệ với chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được chuyển giao cho người nhận chuyển quyền sử dụng đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác” (Khoản 2, Điều 325, Bộ luật Dân sự năm 2015).
Như vậy, tùy vào sự thỏa thuận của của người dân và phía ngân hàng, tùy từng trường hợp có phải đồng thời là chủ sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất hay không mà pháp luật quy định về phương án xử lý đối với tài sản gắn liền với đất khi không thế chấp cùng với quyền sử dụng đất.