Ủy ban MTTQ TP HCM là cơ quan đang được Thành ủy, UBND TP giao phản biện đề xuất của sở GT-VT TP. về dự thảo thu phí tạm dừng đỗ ô tô trên lòng đường, hè phố vừa được công bố. Hiện tại trong bối cảnh TP HCM thiếu chỗ đậu đỗ xe thì việc tạm thời thu phí là cần thiết, giải quyết trước mắt các khó khăn của ngành giao thông, thế nhưng Mặt trận đặt câu hỏi tạm thu đến bao giờ thì chưa cơ quan nào trả lời được.
Thu phí ô tô đỗ dưới lòng đường tại TP HCM (Ảnh: SGGP).
Sau các nỗ lực của các quận trung tâm TP HCM về giành lại vỉa hè cho người đi bộ, việc dự thảo tạm thu phí dừng đỗ ô tô trên lòng đường, hè phố của Sở GT-VT được coi là bước thụt lùi về quản lý hạ tầng giao thông, tuy nhiên lại không thể khác hơn do thực trạng thiếu nơi đậu đỗ xe của TP HCM đã tồn tại từ hàng chục năm qua chưa có giải pháp tháo gỡ phù hợp.
Việc tạm thu phí đối với ô tô đậu ở lòng đường, vỉa hè do đó cực chẳng đã TP.HCM phải làm trong năm đầu triển khai cơ chế đặc thù. Ủy ban MTTQ TP HCM là cơ quan giám sát, phản biện cho dự thảo.
Hội nghị phản biện xã hội đầu tiên đối với dự thảo đề án cũng đã được Mặt trận tổ chức vào ngày 28/2.
Qua các ý kiến của các đại biểu ủy viên ủy ban Mặt trận, luật gia, luật sư, nhân sĩ, trí thức các Hội, đoàn – thể cho thấy đa số ủng hộ cho dự thảo trong bối cảnh hạ tầng thiếu thốn của thành phố hiện tại nhưng yêu cầu phải tổ chức công khai, minh bạch và công bằng.
Tuy nhiên, các ý kiến đại biểu Ủy ban MTTQ TP rất đúng khi cho rằng mức phí mới là quá cao, quá sốc, cần xem xét cẩn trọng để đảm bảo quyền lợi cho những người tham gia giao thông, nhất là thời gian qua tình trạng “phí chồng phí” cũng đã gây bức xúc rất lớn đối với họ.
Dự thảo cho rằng qua 12 năm mức phí các xe đậu từ sáng đến chiều chỉ mất 5.000 đồng/lượt dẫn đến nhiều tuyến đường bị ùn ứ, ách tắc nghiêm trọng.
Đất chật người đông, mức phí tối thiểu được dự thảo đưa ra là 25.000 đồng/xe 1,5 tấn/giờ và 120.000 đồng/xe nếu đậu qua đêm.
Có phương tiện bị áp mức phí lên đến 150.000 đồng/xe nếu đậu trong khung thời gian 0 – 6h.
Tuy nhiên, việc thu phí tự động hóa, khiến đặt ra vấn đề minh bạch, công bằng trong thu phí.
Và, Đề án nên phải được bàn giao cho Hội Thanh niên xung phong thực hiện; chính quyền cấp quận, huyện chỉ thanh tra, kiểm tra.
Ủy ban MTTQ TP HCM là cơ quan có kinh nghiệm trong đánh giá, tác động của các chính sách đối với người dân, do đó được đề nghị tham gia vào quá trình giám sắt chặt chẽ đề án khi triển khai thực tế, trong đó đánh giá tác động đề án ảnh hưởng đến những đối tượng liên quan như thế nào, phí thu được sử dụng đúng mục đích hay không,….
Nhiều lo ngại đặt ra khi nếu mức phí quá “sốc” có thể khiến người đi ô tô sẽ không đậu xe ở các điểm thu phí mà tràn về các tuyến đường hoặc hẻm phố khác không thu phí, dẫn đến “tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa”.
Đây cũng chính là vấn đề được các đại biểu Ủy ban MTTQ TP HCM đặt ra đối với cơ quan dự thảo đề án, nhưng Sở GT-VT TP. lại không thể trả lời được vấn đề này do bản thân TP HCM dù đã có quy hoạch nhưng cũng không thể dám chắc được tiến độ của các dự án đậu đỗ xe, vốn liên tục chậm tiến độ, hoặc phải hủy bỏ thời gian qua.
Cơ quan Mặt trận cũng cảnh báo phản ứng của người dân khi việc thu phí dẫn đến kẹt xe nhiều lòng đường, ngõ hẻm (không nằm trong danh sách điểm thu phí) do việc “lách” thu phí của các chủ phương tiện để chống đối đề án.
Hơn bao giờ hết, mọi chính sách, quy định phải phù hợp với điều kiện cụ thể khi thành phố buộc phải thu phí tạm thời dịch vụ này.