Tăng cường sức hấp dẫn của các bệnh viện công

PV: Thưa ông, tình trạng nhân viên y tế thôi hoặc bỏ việc đã diễn ra trong nhiều tháng qua, thậm chí một bộ phận y bác sĩ đang công tác cũng có người thừa nhận họ bị ảnh hưởng và khó có thể yên tâm công tác. Ông có thể lý giải về nguyên nhân của tình trạng này?

Tiến sĩ NGUYỄN HUY QUANG: Nhân viên y tế đang có rất nhiều áp lực, công việc nhiều, thu nhập lại thấp và môi trường làm việc không an toàn… Những vấn đề này khiến họ lo lắng, chán nản, tâm lý bị ảnh hưởng.

Trước hết, y bác sĩ thôi việc là do thu nhập thấp. Thực tế, một bác sĩ để có kỹ năng thực hành y khoa được người bệnh công nhận, ít nhất phải có chục năm được đào tạo, tập huấn, cập nhật kiến thức y khoa liên tục. Thời điểm này, họ đã đến 30-35 tuổi và phải đối mặt với gánh nặng, trách nhiệm về con cái, gia đình. Với mức lương khoảng 5-7 triệu đồng không thể khiến họ yên tâm công tác, cống hiến được. Trong khi đó, người giúp việc hiện nay có mức lương khoảng 7-10 triệu đồng, người phụ hồ với mức chi trả hơn 300 nghìn/ngày công, cũng có số thu nhập 9-10 triệu đồng/tháng. Điều này khiến bất cứ ai cũng phải đặt lên bàn cân để so sánh.

Thứ hai, áp lực công việc nặng nề và an toàn nghề nghiệp chưa bảo đảm. Làm ở khu vực y tế công, không chỉ đối mặt với áp lực công việc lớn, trực bệnh viện liên tục, người bệnh ngày càng đòi hỏi chất lượng dịch vụ cao cho nên bác sĩ, nhân viên y tế luôn cảm thấy mệt mỏi, không có thời gian nghỉ ngơi để tái tạo sức lao động. Bên cạnh đó, họ còn phải đối diện với sự xúc phạm, thậm chí đe dọa đến sức khỏe và tính mạng từ phía người bệnh và người thân của họ. Trong khi, cơ chế để bảo vệ họ còn nhiều bất cập.

Thứ ba, để nâng cao chất lượng khám, chẩn đoán, điều trị cần thiết phải có đầy đủ thuốc, vật tư y tế, có như vậy bác sĩ mới có khả năng cống hiến, đem kinh nghiệm của mình phục vụ người bệnh. Tuy nhiên, hiện nay ở các bệnh viện công còn thiếu quá nhiều thuốc, vật tư y tế, thiết bị y tế trong khi ở bệnh viện tư, họ sẵn sàng đáp ứng đủ thuốc, vật tư y tế, thiết bị y tế.

Thứ tư, môi trường làm việc chưa thật sự được đáp ứng. Bác sĩ, nhân viên y tế làm việc trong môi trường có áp lực rất lớn nhưng lại không được động viên, đánh giá đúng mức từ người bệnh, từ xã hội đến cả các cấp quản lý. Điều đó đẫn đến tâm lý công việc của mình không được đánh giá công bằng, khách quan. Trong khi ra làm việc ở các bệnh viện tư họ lại cảm thấy thoải mái, yên tâm cống hiến do được đánh giá đúng năng lực.

Thứ năm, điều kiện học tập, trau dồi kỹ năng thực hành y khoa của bác sĩ, nhân viên y tế trong khu vực công cũng khác so với khu vực tư nhân. Khi làm ở khu vực công, y bác sĩ muốn đi học phải chờ lần lượt, phải đáp ứng các yêu cầu của bệnh viện...

Trong khi đó, ở khu vực y tế tư nhân nếu muốn đi học, bác sĩ, nhân viên y tế sẽ được tạo điều kiện thuận lợi để được đào tạo, nâng cao tay nghề.

Thứ sáu, khả năng thăng tiến cũng có sự khác biệt. Tại bệnh viện công, muốn làm trưởng, phó khoa phải đi học lý luận chính trị trung cấp, ngoại ngữ, phải ở trong diện quy hoạch cán bộ lãnh đạo đã được phê duyệt... Trong khi đó ở bệnh viện tư, chỉ cần có tay nghề, kỹ năng thực hành y khoa, có uy tín, đông bệnh nhân… là đã có thể được bổ nhiệm.

Thứ bảy, quản trị bệnh viện công khác so với bệnh viện tư. Việc quản lý các bệnh viện công vẫn theo thói quen từ trước đến nay nên ít có sự thay đổi trong khi ở khu vực y tế tư nhân vấn đề này lại được đặc biệt chú trọng, thay đổi thường xuyên, tiếp cận được với các phương thức quản trị bệnh viện trên thế giới. Đây cũng là nguyên nhân thu hút bác sĩ, nhân viên y tế chuyển đến khu vực y tế tư nhân.

Vậy cần những giải pháp căn cơ nào để y bác sĩ có thể yên tâm công tác và gắn bó với nghề, thưa ông?

- Để giải quyết tình trạng này phải có giải pháp trước mắt và lâu dài. Tuy nhiên, dù giải pháp gì cũng đều phải chú trọng vào tăng cường sức hấp dẫn của các bệnh viện công lập mới có thể giữ chân được các bác sỹ, nhân viên y tế đang làm việc trong khu vực này. Đặc biệt, cần làm sao để nâng cao thu nhập cho nhân viên y tế, đây là việc làm không chỉ riêng Bộ Y tế một mình làm được mà phải phối hợp với nhiều bộ, ngành khác.

Để ngăn chặn hành vi hành hung bác sĩ, trước hết cần sự chủ động của các cơ sở khám, chữa bệnh, chủ động của những người hành nghề trong bệnh viện. Thứ 2, các cơ sở khám, chữa bệnh bên cạnh việc lắp đặt camera, cần có nút báo động, có cơ chế tự bảo vệ, khi phát hiện nguy cơ có hành vi vi phạm và khi xảy ra phải được bảo vệ can thiệp kịp thời. Bệnh viện cũng cần phối hợp với công an địa phương để có cơ chế phối hợp bảo vệ an ninh bệnh viện.

Trân trọng cảm ơn ông!