Chiều 19/1, Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ đã họp tổng kết năm 2015 và triển khai nhiệm vụ năm 2016. Phát biểu tại đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, thủ tục hành chính vẫn còn rườm rà, phức tạp tạo kẽ hở để cán bộ nhũng nhiễu, gây phiền hà người dân. Vì vậy, thời gian tới cần tăng cường thanh kiểm tra công vụ, minh bạch thủ tục.
Cải cách thủ tục hành chính đơn giản hóa thủ tục cho người dân.
Điểm nghẽn thủ tục hành chính
Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn, đến tháng 12-2015, các Bộ, ngành đã đơn giản hóa 4.481/4.723 thủ tục hành chính (TTHC) đã được Chính phủ phê duyệt tại 25 nghị quyết chuyên đề (đạt tỷ lệ 94.87%). TTHC trong các lĩnh vực thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội đạt được kết quả nổi bật, góp phần triển khai thực hiện đạt được các mục tiêu mà Nghị quyết 19/NQ-CP đã nêu ra.
Đặc biệt trong lĩnh vực hải quan, thời gian thông quan hàng hóa giảm bình quân từ 21 ngày xuống 14 ngày đối với xuất khẩu, 13 ngày đối với nhập khẩu. Trong lĩnh vực thuế, đến nay tổng số giờ thực hiện thủ tục hành chính về thuế giảm 420 giờ (từ 537 giờ xuống còn 117 giờ). Các quy trình thủ tục hải quan đã được tự động hóa ở mức độ rất cao; có hệ thống tự động xử lý, phân luồng và phản hồi cho doanh nghiệp, ra quyết định thông quan hàng hóa… Đồng thời đã thiết lập cơ chế một cửa quốc gia về hải quan với 9 bộ, ngành, thí điểm cơ chế một cửa ASEAN về hải quan.
Qua đó đã rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan cho doanh nghiệp xuất, nhập khẩu hàng hóa và người làm thủ tục hải quan. Hiện nay, thời gian tiếp nhận và thông quan đối với hàng hóa ở luồng xanh chỉ từ 3 - 5 giây, hàng hóa ở luồng vàng thời gian xử lý và kiểm tra hồ sơ không quá 2 giờ làm việc. Giảm thiểu giấy tờ trong bộ hồ sơ hải quan nhờ việc sử dụng chữ ký số, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, tăng cường tính minh bạch trong quá trình làm thủ tục hải quan.
Tuy nhiên, ông Trần Anh Tuấn cũng chỉ ra một số hạn chế nhất định trong cải cách TTHC. Chẳng hạn, sự phối hợp giữa các bộ, ngành trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật chưa chặt chẽ, dẫn đến sự thiếu thống nhất trong các văn bản pháp luật, gây khó khăn cho việc triển khai thực hiện (ví dụ: Nghị quyết số 59/NQ-CP ngày 07/8/2015 của Chính phủ về triển khai thi hành Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư; Nghị định số 118/2015/NĐ-CP ngày 12/11/2015 của Chính phủ về quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Đầu tư; Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 của Chính phủ về đăng ký DN vừa qua quy định việc tiếp nhận hồ sơ, thủ tục đăng ký kinh doanh không thống nhất với Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg về Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông) gây khó khăn cho người dân và DN. Vẫn còn tình trạng văn bản quy định chi tiết không được ban hành cùng thời điểm có hiệu lực của luật, gây khó khăn trong triển khai thi hành đồng bộ các luật, pháp lệnh khi có hiệu lực.
Giải thích về tình trạng thiếu sự phối hợp trong cải cách TTHC, ông Đào Văn Thu- Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật còn nhiều vấn đề vì mỗi Bộ, ngành đều có mục tiêu riêng nên thực tế, kiểm tra, xây dựng văn bản nhiều nhưng thực thi vướng.
Tăng cường thanh tra công vụ
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng đề nghị, năm 2016 các Bộ, ngành khẩn trương thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng luật, pháp luật để tiếp tục cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp. Đặc biệt Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật cần chú trọng tính hiệu quả trong đánh giá tác động để đảm bảo tính đồng bộ và khả thi. Đồng thời tiến hành đánh giá sự hài lòng của người dân với cán bộ trực tiếp thực hiện TTHC, xử lý nghiêm những hành vi nhũng nhiễu. Đặc biệt thực hiện trả kết quả thực hiện TTHC qua bưu điện để hạn chế nhũng nhiễu, giảm thiểu chi phí và đơn giản hóa thủ tục cho người dân.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, CCHC, trong đó đột phá là cải cách TTHC và trọng tâm là cải cách công vụ, đã góp phần đẩy mạnh kỷ luật, kỷ cương, công khai, minh bạch, chống tham nhũng dù đã đạt được kết quả bước đầu, tuy nhiên, TTHC vẫn còn rườm rà, phức tạp vẫn tạo điều kiện cho cán bộ nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, DN.
Về nhiệm vụ thời gian tới, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cần tiếp tục triển khai đồng bộ công tác CCHC, trong đó cần nâng cao trách nhiệm người đứng đầu về CCHC. Năm 2016 sẽ triển khai Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương cần chú ý nguyên tắc phân cấp, ủy quyền Trung ương- địa phương, bãi bỏ những quy định bất hợp lý để khắc phục những tồn tại trong bộ máy, tổ chức nhà nước. Đồng thời, cần tăng cường thanh kiểm tra công vụ, minh bạch thủ tục, kiên trì mục tiêu cải cách đáp ứng yêu cầu hội nhập, bảo đảm quyền công dân trong tất cả các lĩnh vực.
Nhấn mạnh đến tính quyết định của yếu tố con người trong CCHC, Phó Thủ tướng cho rằng, “cán bộ công chức phải là công bộc, phục vụ tốt hơn, thái độ phải tốt hơn” nên phải xây dựng chỉ số đánh giá sự hài lòng của người dân với các dịch vụ công. Đồng thời, tiếp tục thực hiện hiệu quả cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức khoa học và công nghệ công lập… vì bộ máy không thể gánh hết được.