Tăng trưởng chưa bền vững

Số doanh nghiệp thành lập mới tương đối nhiều nhưng hiệu quả chưa cao. Ảnh minh họa.

Khó đạt mục tiêu tăng trưởng 6,7%

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, với điều kiện và tình hình thực tế năm 2017 thì mục tiêu tăng trưởng 7% rất khó thực hiện, khả năng chỉ đạt khoảng 6,3-6,5%. Ông Thanh cho biết: Một số ý kiến đề nghị Chính phủ cần kiên trì ổn định kinh tế vĩ mô, không quá coi trọng tốc độ tăng trưởng mà tiếp tục đẩy mạnh nâng cao chất lượng tăng trưởng bảo đảm bền vững, cần có đánh giá khi tốc độ tăng trưởng GDP giảm sẽ tác động đến các chỉ tiêu khác như tỷ lệ nợ công, bội chi ngân sách.

“Tăng trưởng tín dụng 4 tháng đầu năm tăng 5,76% so với cuối năm 2016, đây là mức tăng cao nhất trong 3 năm trở lại đây. Tuy nhiên, cần phân tích về khả năng hấp thụ vốn của các doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh”-ông Thanh bày tỏ.

Cũng theo ông Thanh, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, thoái vốn nhà nước đang có dấu hiệu chững lại, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp Nhà nước chưa thật sự phát huy hiệu quả, còn nhiều dự án đầu tư thua lỗ nặng nề. Nợ xấu còn cao, chưa được xử lý triệt để còn là gánh nặng của nền kinh tế, kìm hãm nỗ lực giảm lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho rằng, số doanh nghiệp thành lập mới của chúng ta tương đối nhiều nhưng hiệu quả chưa cao. Trong đó doanh nghiệp FDI xuất khẩu lớn nhưng đóng góp cho ngân sách Nhà nước còn hạn chế. Trong đó có lý do là đối tượng này được ưu đãi nhiều, trong khi doanh nghiệp trong nước còn gặp nhiều khó khăn, khó tiếp cận các nguồn ưu đãi. Do đó cần có đánh giá kỹ thêm, trong đó cần tập trung ra sao đối với doanh nghiệp trong nước để góp phần tháo gỡ khó khăn cho những doanh nghiệp này trong những tháng còn lại của năm 2017 và những năm tiếp theo.

“Từ vụ giải cứu dưa hấu, hành, heo rõ ràng cho thấy sản xuất trong nước bị động. Vì sao giá heo thấp nhưng giá trong siêu thị không thay đổi? Vậy hệ thống phân phối thế nào? Tại sao nông dân bán gián 20 đồng/1kg, còn siêu thị là 100 đồng/kg. Đó là do các tập đoàn nước ngoài nắm hệ thống phân phối của ta. Vậy hội nhập FTA ta tranh thủ thị trường hay họ lấn ta? Vậy bước ra ngoài sản phẩm nào của ta có thể cạnh tranh? Đừng để dân sản xuất xong lại phải giải cứu. Đang là lúc tăng tốc phát triển thì môi trường càng bị thách thức cho nên cần tỉnh táo để xem xét” - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh thiếu niên nhi đồng Phan Thanh Bình nhìn nhận.

Thoái vốn nhà nước đang có dấu hiệu chững lại. Ảnh: TL.

Nặng kinh tế, nhẹ xã hội?

Theo Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, báo cáo cần làm rõ thêm các vấn đề liên quan đến xã hội. Cần đánh giá thêm về y tế, giáo dục còn nhiều yếu kém, người dân chưa hài lòng, chương trình đổi mới giáo dục thực hiện trong nhiều năm, nhưng còn nhiều cái cần rút kinh nghiệm. Y tế nói chống vượt tuyến, giảm cường độ nhưng vẫn còn hạn chế. Việc làm và thu nhập của người dân còn nặng lòng, tình trạng thất nghiệp, người hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp tăng lên do đó cần đánh giá thêm về vấn đề xã hội.

Cùng quan điểm, theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng an ninh Võ Trọng Việt, hạn chế chính là quản lý xã hội kém, bài học này chuyển biến chậm. Cát tặc làm cho cả làng xóm bị sụp nhưng chúng ta cứ đổ cho khí hậu, thực ra là ta không quản lý được. Khi cát tặc, khi lâm tặc, rồi khoáng sản cạn kiệt. Vừa rồi quyết tâm quy trách nhiệm người đứng đầu nhưng không xử lý được ai cho nên nhờn. Quy trách nhiệm chưa làm đến nơi đến chốn cho nên phải tăng cường tính kỷ cương. Ông Việt nhận định: “Đa số cán bộ của ta là tốt nhưng bên cạnh đó có một bộ phận quan liêu”.

Trưởng Ban dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho rằng, báo cáo của Chính phủ vẫn nặng về kinh tế mà xem nhẹ yếu tố xã hội. Theo bà Hải, công tác quản lý đất đai ở một số nơi còn bất cập, Chính phủ cần đánh giá thêm về vấn đề này. “Qua giám sát xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo ở địa phương cho thấy, trước đây số đơn thư liên quan đến đất đai chiếm 70% nhưng giờ đã lên 80%. Hành lang pháp lý đã tương đối đầy đủ nhưng triển khai thực hiện trong thu hồi không đúng quy định pháp luật, không đầy đủ đảm bảo đúng các bước trong luật. Rồi dân khiếu nại lại không thực hiện theo Luật Khiếu nại tố cáo, rồi thanh tra kiểm tra người vi phạm không bị xử lý”-bà Hải chỉ rõ.

Cũng theo bà Hải, tiếp dân và đối thoại với dân không thực hiện đúng theo luật tiếp công dân. Nhiều địa phương 1 năm nhưng Chủ tịch tỉnh chỉ tiếp dân 3 lần còn lại là giao cho Phó Chủ tịch tỉnh. Trong khi luật quy định mỗi tháng Chủ tịch tỉnh phải tiếp dân 1 lần, 1 năm là 12 lần.