‘Thái tử Samsung’ bị kết án hối lộ, tham ô

Việc ông Lee Jae-yong bị kết án được coi là đòn chí mạng
đối với tập đoàn Samsung. (Nguồn: AP).

Ông Lee Jae-yong, 48 tuổi, lãnh đạo tập đoàn Samsung, cùng 4 vị giám đốc điều hành khác cũng sẽ bị kết án trong vụ bê bối mà tâm điểm là Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye. Vụ việc đã lên tới mức độ kịch tính nhất khi giới công tố đặc biệt đang dần khép lại quá trình điều tra trong hôm 28/2, trong khi Tòa án Hiến pháp dự kiến sẽ đưa ra phán quyết của mình vào giữa tháng Ba tới để quyết định số phận bà Park.

Một tâm điểm khác của vụ bê bối chính là bà Choi Soon-sil, một người bạn thân bí mật của bà Park, người bị cáo buộc ép các doanh nghiệp Hàn Quốc quyên góp tiền để đổi lấy sự ưu tiên về mặt chính trị mà bà có thể thao túng nhờ quan hệ với Tổng thống.

Tập đoàn Samsung bị cáo buộc chi khoảng 36 triệu USD theo chỉ thị của ông Lee để hối lộ cho bà Choi nhằm đổi lấy sự ủng hộ trong vụ sáp nhập 2 công ty của Samsung vốn gây tranh cãi trong năm 2015. Thỏa thuận này, được thông qua bất chấp sự phản đối của các nhà đầu tư nước ngoài, được xem là có vai trò sống còn trong việc duy trì tầm ảnh hưởng của gia tộc Lee đối với Samsung.

Giới công tố viên đặc biệt đã bắt giữ ông Lee - người đã vận hành tập đoàn lớn này kể từ sau khi cha ông phải nhập viện điều trị cách đây 3 năm - hôm 17/2 để thẩm vấn về các cáo buộc hối lộ, tham ô, khai man và vi phạm luật pháp về chuyển giao tài sản ra nước ngoài.

Trước đây, cha của ông Lee Jae-yong, tức thế hệ lãnh đạo thứ hai của Samsung, đã từng có lần bị cáo buộc các tội danh tham ô và trốn thuế, nhưng đây là lần đầu tiên người trong gia tộc Lee bị bắt giữ. Đây là diễn biến mà rất nhiều người dân Hàn Quốc ủng hộ do đang phẫn nộ về vụ bê bối này.

Trong một phiên điều trần trước Quốc hội hồi tháng 12 năm ngoái, ông Lee đã bác bỏ có liên quan tới vụ đưa hối lộ nhưng thừa nhận rằng Samsung đã mua một con ngựa trị giá tới 900.000 USD để tặng con gái bà Choi.

Phía Samsung đã từ chối đưa ra bình luận về việc kết án ông Lee trong hôm 28/2. Người phát ngôn tập đoàn này, Rhee So-eui, chỉ nhắc lại các tuyên bố trước đó rằng Samsung “không đưa tiền hối lộ hay có yêu cầu không hợp lệ nào đối với Tổng thống để mang lại lợi ích cho mình” và rằng họ sẽ “nỗ lực hết sức để đảm bảo rằng sự thật được làm rõ trong các phiên tòa sắp tới”.

Nhưng ngay sau khi bản án được công bố, Samsung đã đưa ra hàng loạt các thay đổi trong tập đoàn.

Giới lãnh đạo lần lượt từ chức

Samsung cho hay sẽ đóng cửa Văn phòng Chiến lược Công ty, một đơn vị được ví như “Đài kiểm soát” của Samsung, và rằng Phó Chủ tịch cùng toàn thể đội ngũ quản lý của họ sẽ từ chức. Samsung nói rằng ông Park Sang-jin, Tổng giám đốc của Samsung Electronics, công ty hàng đầu của tập đoàn, cũng sẽ từ chức.

Samsung còn cho hay, Tập đoàn này sẽ giải thể phòng ban quan hệ với chính phủ nhằm phản ứng với các cáo buộc cho rằng tập đoàn đã vận động hành lang ở nhiều cấp chính phủ Hàn Quốc.

Sự việc trong hôm 28/2 được nhận định là một đòn chí mạng đối với Samsung, tập đoàn vốn đã chịu ảnh hưởng nặng nề sau khi phải ra quyết định thu hồi lại toàn bộ mẫu điện thoại thông minh Galaxy Note 7 hồi năm ngoái và dường như tê liệt khi mà Chủ tịch tập đoàn Lee Kun-hee còn đang sống thực vật trong bệnh viện.

Samsung có tầm ảnh hưởng cực kỳ lớn ở Hàn Quốc - với đủ mọi lĩnh vực từ đóng tàu, xây dựng, bảo hiểm nhân thọ cho tới sở hữu một đội bóng chày riêng - đến nỗi người dân nước này ví tập đoàn trên như “Cộng hòa Samsung” và ông Lee Kun-hee là “Hoàng đế”.

Trong lúc cuộc điều tra kéo dài 4 tháng của giới công tố viên đặc biệt đã kết thúc vào ngày 28/2, Tòa án Hiến pháp đã bắt đầu mở các phiên tranh luận cuối cùng bắt đầu từ hôm đầu tuần liên quan tới việc luận tội Tổng thống Park Geun-hye. Quốc hội Hàn Quốc đã quyết định luận tội Tổng thống hồi tháng 12 năm ngoái, và giờ quyền quyết định cuối cùng thuộc về Tòa án Hiến pháp.

Bà Park, người từ chối bị giới công tố đặc biệt thẩm vấn , đã quyết định không xuất hiện trước tòa án này. Thay vào đó, các luật sư của bà đã đưa ra một tuyên bố trước các Thẩm phán trong hôm đầu tuần, trong đó tiếp tục bác bỏ mọi cáo buộc sai trái.

“Tôi không làm gì để thu lợi cho bản thân cả” - bà Park nói trong tuyên bố - “Tôi xin lỗi vì đã làm tổn thương trái tim của mọi người bằng sự tắc trách của mình trong việc quản lý cấp dưới”.